Hayvan Deneyleri Merkezi Etik Kurulu’nun yeni görev dönemi başlıyor ancak 21 kişilik kurulda yer alacak "hayvanları korumaya yönelik sivil toplum örgütlerinden bir üye" için hayvan hakları örgütlerinin önerdikleri adayların hiçbiri kabul edilmedi.
Hak savunucularına, sivil toplumu temsilen Laboratuvar Hayvanları Bilimi Derneği'nin seçildiği sözlü olarak bildirildi.
Hayvan hakları savunucuları, hayvan deneylerini destekleyen ve gelişmesi için faaliyet gösteren bu derneğin, deneylerde etik kuralları belirleyecek kurula seçilmesine tepki gösterirken, bu seçimin ilgili yönetmeliğe de aykırı olduğunu belirtiyor.
TIKLAYIN - "Hayvan Deneyleri Yaparken Öldürmeye Alıştığımı Farkettim"
Deneye Hayır Platformu, hayvan deneylerini destekleyen ve gelişmesi için faaliyet gösteren Laboratuvar Hayvanları Bilimi Derneği'nin bu kuruldaki üyeliğinin kabulüne ilişkin kararın iptal edilmesi ve yerine hayvanları koruma amacı güden bir sivil toplum temsilcisinin seçilmesi için imza kampanyası başlattı.
"Hayvanları temsil eden 1 kişiye bile sıcak bakılmıyor"
bianet'e konuşan Deneye Hayır Platformu’ndan Barış Şengün, hayvanlarla ilgili etik bir kurulda, hayvan haklarını savunan tek bir kişinin bile bulunmasına izin verilmemesinin, olası hayvan hakları ihlalleri konusunda bir göstrerge olduğunu belirtiyor:
“21 üyesi olan bir kurulda, üstelik bir etik kurulda hayvanların hakkının savunacak tek bir sivil toplum temsilcisine yer verilmemesi hayvan haklarının ne derecede ihlal edileceğinin göstergesi.
“Deneylerde kullanılan hayvanlar, göz önünde değiller ve vicdanların en karanlık noktalarında kalıyorlar. Biz hayvan deneylerine karşı olmakla birlikte kamuoyunda deneylerde kullanılan hayvanların yaşadığı ıstırabı ortaya koymak istiyoruz. Bunun için 21 üyeli bir kurulda yer bulamamak acı verici.
“Hiçbir medeni ülkede hayvanlarla ilgili çalışmalar yapan kurullarda hayvan hakkı temsilcilerinin bulunmadığı görülmemiştir. Bu, ülke adına da sıkıntı verici bir durum."
4 hayvan hakları örgütü aday gösterildi, hiçbiri seçilmedi
Laboratuvar Hayvanları Bilimi Derneği, bu Kurul’un oluşturulduğu 2014’te kurulda görev yaptı ve dört senelik görev süresi sona erdi. Derneğin görevinin sona ermesinin ardından, hayvan hakları alanında çalışan örgütler yeni üye seçimi için dört aday gösterdi: Türkiye Barolar Birliği Hayvan Hakları Kurulu, Hayvanlara Adalet Derneği, Hayvan Hakları Konfederasyonu, Hayvan Hakları ve Etiği Derneği.
Ancak, yeni dönemde de Laboratuvar Hayvanları Bilimi Derneği’nin “hayvanları korumaya yönelik sivil toplumun” temsilcisi olarak Hayvan Deneyleri Merkezi Etik Kurulu’nda yerini aldı.
Hayvan Deneyleri Merkezi Etik Kurulu nedir?
Hayvan Deneyleri Merkezi Etik Kurulu (HADMEK), deneylerde hayvan kullanılmasına dair “etik ilkeleri” belirlemek için 2014’te kurulan ve Orman ve Su İşleri Bakanlığı başkanlığında üç ayda bir toplanması öngörülen bir kurul.
Bu kurul 21 üyeden oluşuyor. Yönetmeliğe göre, üyelerin şu kişilerden oluşması gerekiyor:
* Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürü (daimi üye) * Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdür yardımcısı (daimi üye) * Doğa Koruma ve Milli Parklar Daire Başkanı (daimi üye) * Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürü (daimi üye) * Orman ve Su İşleri Bakanlığı Hukuk Müşavirliğinden bir üye (daimi üye) * Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından hayvan deneylerinde en az iki yıl tecrübeli üç temsilci, * Sağlık Bakanlığından hayvan deneylerinde en az iki yıl tecrübeli üç temsilci, * Veteriner fakültelerinden hayvan deneylerinde en az iki yıl tecrübeli üç öğretim üyesi, * Tıp fakültelerinden hayvan deneylerinde en az iki yıl tecrübeli üç öğretim üyesi, * Türk Tabipleri Birliği ve Türk Veteriner Hekimleri Birliğinden birer temsilci, * TÜBİTAK’tan bir veteriner hekim temsilci, * Hayvanları korumaya yönelik sivil toplum örgütlerinden bir üye. |
5 senede 1 milyon hayvan deneylerde öldürüldü
Hayvan Hakları İzleme Komitesi’nin (HAKİM) verilerine göre, Türkiye’de sadece 2010-2015 yılları arasında 1 milyon 412 bin 810 hayvan deneylerde öldürüldü. 2016'da ise 451 bin 914 hayvan deneylerde kullanıldı/öldürüldü.
HAKİM’den Burak Özgüner, kamu otoritelerinin hayvan hakları konusunda şeffaf davranmadığını ve yönetmeliklerin açıkça ihlal edildiğini söyledi:
“Mevzuata göre, 2017’de deneylerde kullanılan hayvanlara dair istatistiklerin açıklanması gerekiyordu ancak açıklanmadı. Bakanlık’ta yaptığımız toplantıda deneylerde kullanılan kedi ve köpek sayılarını bürokratlara sorduğumuzda hiçbir tatmin edici cevap alamadık. Bu hayvanların nereden temin edildiği tarafımıza bildirilemedi. İstatistiklerde kedi-köpek üzerinde deney olarak geçen uygulamaların tedavi ve teşhise yönelik olduğu iddia edildi. Ancak yönetmeliğe göre, tedavi ve teşhis amaçlı uygulamalar deney kapsamında değil. Yani istatistiklere girişi yapılmıyor. Bu konuda kendilerine belge sunduğumuzda ise dönemin Hayvanları Koruma Şube Müdürü deneylere ilişkin belgeler sunmamız üzerine hiçbir açıklama yapmadan toplantıyı terk etti.”
Hayvan deneyleri hakkında
Nisan 2012'de sanatçı Jacqueline Traide, kozmetikte hayvan deneylerine karşı kampanyalar yürüten ve alternatif yöntemler hakkında bilgi veren LUSH markasının Londra'daki mağazasının vitrininde gerçekleştirdiği performansla hayvan deneylerinin tam olarak neye benzediğini kamuoyuna göstermişti. (ÇT)