Deneye Hayır Platformu, Türkiye'deki hayvan deneylerinin yasaklanması için mücadele verirken, Hayvan Deneyleri Merkezî Etik Kurulu'na (HADMEK) “Laboratuvar Hayvanları Bilimi Derneği”nden bir üyenin seçilmesi, dava konusu oldu.
Hayvan hakları kuruluşları, söz konusu kurulda bulunma hakkına sahip. Ancak şu anda HADMEK'te bir hayvan hakları kuruluşu bulunmuyor.
Türkiye'de hayvan deneyleri 2011'den beri bir mevzuata bağlanmış durumda. 2014 yılında ise, hayvan deneyleri için “etik kurul”lar kurulmaya başlandı.
İlgili yönetmeliğe göre kurulan ve 21 üyeden oluşan HADMEK'in bir üyesi de “hayvanları korumaya yönelik sivil toplum örgütlerinden” olarak belirlenmiş durumda.
Avrupa Birliği (AB) müktesebatı dâhilinde yayımlanan bu yönetmelikler, hayvan hakları savunucuları ile kurumları sık sık karşı karşıya getiriyor.
Deneye Hayır Platformu bileşenlerinden Hayvan Hakları ve Etiği Derneği, Hayvan Deneyleri Merkezî Etik Kurulu'na, Laboratuvar Hayvanları Bilimi Derneği'nden bir üyenin tekrar seçildiğini öğrenmesinin ardından, dün İstanbul Bölge İdare Mahkemesi'ne başvuruda bulunarak, Tarım ve Orman Bakanlığı'nca alınan bu kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali istemi ile dava açtı.
“Milyarlarca hayvanla onbinlerce insan da hayatını kaybetti”
Konuyla ilgili olarak dava açan Deneye Hayır Platformu'ndan Veteriner sağlıkçı Burak Özgüner, şunları söyledi:
“Hayvan deneylerini çok büyük bir zulüm olduğu ve büyük lobilerce ısrarla yaratılmak istenen yanlış toplumsal algıya karşı olarak reddediyoruz.
“İster anestezi altında olsun, isterse olmasın; canı yanan, uzuvları parçalanan ya da belirli araştırmalar dâhilinde zorla kanser edilen, yaşamlarına son verilen hayvanlara bunu yapmaya hakkımız yok.
“İnsanlık gelişecek diye, insan dışındaki türlere böyle bir tahakküm geliştiremeyiz.
“Hayvan deneylerinin, dünya çapında güvenilirliği birçok kez sınanmışken hâlâ bu demode eğitim, teşhis ve tedavi geliştirme konularında ısrar etmenin hiçbir anlamı yok.
“Bu deneyler yüzünden milyarlarca hayvanla onbinlerce insan da hayatını kaybetti.
“Yaşam hakkı, ticarî kaygıdan, akademik kariyerden ya da eğitimden üstün bir kavram.”
“Kurulda hayvan haklarını gözetecek üye yok”
Platformdan Gözde Karataş ise “Platformumuz bileşenlerinden Hayvan Hakları ve Etiği Derneği tarafından açılan bu iptal davasında yürütmeyi durdurma talebinin öneminin de altını çizmemiz gerekiyor” diyerek davanın neden açıldığını şu şekilde özetledi:
“Şu an için o kurulda hayvanların haklarını gözetme misyonuna sahip bir üye yok ve dolayısıyla kurul bu haliyle, sadece hayvan deneyleri projelerini onayan bir yapıya bürünmüş durumda. Bu kabul edilemez. Etik boyutu bir yana, mevzuata da aykırı”.
Karataş, ayrıca kurulun mevzuatta görev olarak belirlenmiş olan yıllık istatistik verilerinin neden açıklanmadığını da sordu. (EKN)
