Haydarpaşa Dayanışması ve kent hakkı savunucuları, uzun süredir itiraz ettikleri Söğütlüçeşme AVM-Gar projesine karşı tepkilerini sürdürüyor.
Dayanışma bileşenleri “Kamusal alanlar ticarileşiyor, bu bir kent suçudur,” diyerek projeye karşı dün (15 Mayıs) kamuoyunu yeniden bilgilendirdi.
Dayanışma tarafından Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın’ın, Cüneyt Özdemir ve Özlem Gürses’in programlarına konuk olması ve gazetecilerin projenin tanıtımını yapması da “reklam faaliyeti” olarak nitelendirildi.
Haydarpaşa Dayanışması, benzer yayınların Galataport gibi diğer kent suçu projelerde de yapıldığını hatırlattı.
“Soylulaştırma projesine güzelleme”
Dayanışmanın açıklaması özetle şöyle:
“Yakın bir süre önce Terminal Kadıköy ve YEDİ DE YEDİ Terminal adıyla açılan alanın yeme-içme alanı adı altında bir tüketim merkezine dönüştürüldüğünü görüyoruz. Zamanında Galataport'u da benzer biçimde pazarlayan ve sevimli göstermeye çalışan Cüneyt Özdemir gibi ünlü gazetecilerin yine aynı iş için kolları sıvadığını şahit oluyoruz. Muhalif kesimlerin kendine yakın bulduğu Özlem Gürses gibi gazeteciler üzerinden de soylulaştırma projesine güzelleme yapılmasının benzer bir pazarlama çalışması olduğunu görüyoruz.
“Üzücü biçimde reklam olduğu çok belli övgüleri dinliyoruz. Hatta bu gazetecilerden Cüneyt Özdemir, Terminal Kadıköy'ü tariflerken olumlu anlamda kullanarak gentrification yani soylulaştırma projesi diyor. Oysa soylulaştırma övünç ve gururla kullanılacak bir kavram değildir. Çünkü hiçbir suçu olmayan insanların yerinden edilmesi anlamına gelir. ilgili yayınlarda alanın eski halinin ne kadar da tekinsiz ve kötü olduğu hatırlatılarak şu anki steril doku övülmeye çalışılıyor. Peki soruyoruz kentsel dokudaki güven problemleri sadece tüketim, soylulaştırma ve kentsel dönüşüm projeleriyle mi çözülmeli? Elbette hayır. Burada ne Kadıköy Belediyesi'nin ve İBB'nin, ne de TCDD gibi kamu kurumlarının görevini yaptığı bir kez daha görüyoruz.

“YEDİ DE YEDİ, yedikçe yiyen bir yerdir”
“Bizler Söğütlüçeşme'de kamu yararı ve kullanım değeri temelinde, herkese açık, güvenli ve kent sakinlerinin ücretsizce yararlanabildiği bir kamusal mekan talep etmiştik. Kamusal mekanı kamu kurumları yapabilirler, yap-işlet-devret yöntemiyle ise ancak yeni bir tüketim mekanı daha icat edersiniz. Kadıköy'ün sıkışık ve kalabalık gündelik yaşamını bir kere daha felç edersiniz. Zaten ulaşım aksları nedeniyle oldukça yoğun olan Söğütlüçeşme'nin bu şekilde tüketim odaklı bir çekim merkezi haline getirilmesinin olumsuzluklarını ilerleyen zamanlarda bir bir yaşayacağız. O zaman kimse Söğütlüçeşme'ye bile gitmek istemeyecek çünkü oraya girmek de çıkmak da bir mesele haline gelecek.
“Tıpkı Galataport'ta olduğu gibi Söğütlüçeşme'de de ‘burası AVM’ değil diyorlar ve tüketim ile kurgulanmış bir yeri kamusal mekan diye kabul ettirmeye çalışıyorlar. Hayır kabul etmiyoruz! Terminal Kadıköy adı ile utanç duymanız gereken bir soylulaştırma merkezi inşa etmişsiniz. Terminal Kadıköy asla bir kamusal mekân Terminal Kadıköy, kentsel rantı (YEDİ DE YEDİ) yedikçe yiyen bir yerdir. TCDD, İBB ve Kadıköy Belediyesi'ne çağrımız şu ki kent hakkını ve kamu yararını Söğütlüçeşme'de tesis edin, Söğütlüçeşme istasyonunu tüketim maskesinden arındırarak herkese açık, güvenli, ücretsiz bir kamusal mekâna dönüştürün! Tüketim değil, kamusal mekân istiyoruz!
“Toplum, kent ve çevre için Haydarpaşa Dayanışması.”
Proje hakkında
2022 yılında Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları’na (TCDD) ve kısmen İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) ait olan Söğütlüçeşme Tren İstasyonu çevresindeki viyadük alanı, alışveriş merkezi inşa edilmek üzere yapılaşmaya açıldı.
“AVM-Gar” adıyla duyurulan proje kapsamında, yap-işlet-devret modeliyle bir dizi ticari alan planlandı. Karşılığında ise raylı taşımacılık için ek bir viyadük yapılacağı ifade edildi.
Projenin başlamasıyla birlikte alanda yüzlerce ağaç kesildi; Kadıköy’ün ekolojik dokusu zarar gördü. Haydarpaşa Dayanışması'nın ve bazı kent savunusu gruplarının uzun süren mücadelesi sonucunda projede bazı değişiklikler yapıldı; yapılaşma oranının düşürüldüğü açıklandı ve bazı ağaçların korunması sağlandı. Ancak Nisan 2025’te alan, “Terminal Kadıköy” ve “YEDİ DE YEDİ Terminal” adıyla açılan mekân ve markaların yer aldığı bir tüketim merkezine dönüştürüldü.
YEDİ DE YEDİ’de Afitap Meyhane, Ters Köşe (Balıkçı) Onur Ocakbaşı, Beyaz Fırın ve Söğütlü Lokanta gibi restoranlar yer alıyor.
Yap-işlet-devlet modeliyle yapılan projenin tüm maliyeti 70 milyon Euro. Ana işletmeci Akfen Turizm, tesisi 29 yıl boyunca işletecek.
Projeye yöneltilen eleştiriler, kent hakkının, kamu yararının ve ekolojik dengenin özel sermaye yararına yok sayıldığı yönünde. (TY)








