Fotoğraflar: Ali Dinç/bianet
IPS İletişim Vakfı/bianet; sivil toplumun güçlendirilmesi, düzenli iletişim kanallarının oluşturulması ve birlikte çalışma olanaklarının artırılması hedefiyle insan hakları, toplumsal cinsiyet eşitliği, kadın, LGBTİ+, göçmen/mülteci, ekoloji, engelli hakları, hukuk ve medya alanında çalışan STK'lerle yapmaya başladığı görüşmelerin yedincisi Havle Kadın Derneği’yle idi.
Görüşmeye, Havle Derneği’nden Rümeysa Çamdereli, Şehide Zehra Keleş, Edibe Üner katıldı.
“Yerelde örgütlenmek istiyoruz”
İlk olarak konuşan Üner, şu bilgileri verdi:
“Müslüman kadınların yerelde de örgütlenebilmesi için son bir yıldır bunla ilgileniyoruz. Beş yıllık bir derneğiz fakat 9’a yakın araştırmamız var. Araştırmalar yapıp feminist bilgi üretimine katkıda bulunmayı hedefliyoruz. Böyle bir pozisyonumuz var.”
“Literatüre de katkı yapmaya çalışıyoruz. Bu alanda kadın hareketinde boşlukları doldurmak Müslüman kadınların yer edinmesi için bir çabamız var. Ankara’da da bir grubumuz var. Diğer illerden aldığımız çağrılar sonrası biraz daha genişletmeye başladık. Yerel seçimler var önümüzde politika odaklı ne üretebiliriz diye düşünüyoruz.”
Üner, derneğin önümüzdeki dönem için planladığı 5 önemli başlığın detaylarını da anlattı.
“Hizmet vermediğimiz halde vaka yönetiyoruz”
Havle’nin kurucusu Rümeysa Çamdereli de şu bilgileri verdi:
“Biz birbirine benzeyen kadınlar olarak bir araya geldik ve bir sorunu çözmek üzere bir araya geldik. Kendisini kamusal alanda Müslüman kadın olarak tanımlayan kadınlar olarak politik mücadelede ve yerellerde daha fazla yer almak için çalışıyoruz. İlk başta özgün bilgi üretmek üzerine odaklıydı şimdi de özgün örgütlenme alanlarını genişletmeye odaklanıyoruz. Şu an yaptığımız da daha örgütlenme üzerine diyebilirim.”
“Yapısal olarak bir Karar Ekibi var. Şimdilik sayıları15. Bir de havle Okulu var. Karar Ekibi’ne gelenle Havle Okulu’ndan geliyorlar. İsterseler Karar Ekibi’ne katılabiliyorlar. “
“Biz hizmet veren bir kurum değiliz fakat sürekli vaka yönetiyoruz. Aile şiddeti gören kadınlar bize ulaşıyor. Sığınma evi arayanlar kadınlar bize ulaşıyor. Başörtüsünü çıkarttığı için ailesinden şiddet gören, evinden kovulan kadınların özellikle ulaştığını söyleyebiliriz.”
Şehide Zehra Keleş de şu bilgileri verdi:
“Dindar kadınların feminizme yakınlaşmasını sağlıyoruz. Müslümanlık ve kadınlık deneyiminden geçmiş veya geçen herkese kapımız açık. Yaptığımız araştırmalar bizim için önemli, onları yapmaya devam edeceğiz çünkü anlama çabamız sürüyor. İlk yıllar daha çok birbirimizi bulmakla ve teoloji konuşmakla geçti, şimdi artık yerellerde bizim geçtiğimiz sorgulamalardan geçen ve bizim sorduğumuz soruları soran kadınlarla buluşma zamanı diye düşünüyoruz.”
Havle Kadın Derneği hakkında
Havle Kadın Derneği, kendisini web sayfasında şöyle anlatıyor:
Kadınların ve bilhassa Müslüman kadınların hayatlarının her alanında karşılaştıkları zorluk ve engellerle mücadele etmek amacı ile “Türkiye’nin ilk Müslüman feminist Kadın Derneği” olarak 2018 yılında Üsküdar’da kuruldu.
Havle “kuvvet” demek. Adımızı aldığımız Havle Bint-i Salabe, kocası tarafından maruz bırakıldığı haksızlığa itiraz eden Müslüman bir kadındı. Allah’ın, Havle’nin duası ve itirazları üzerine Mücadele suresinin ilk dört ayetini Hz. Peygamber’e vahyettiği biliniyor. Havle haksızlığa karşı durma konusundaki kararlılığı ile derneğin ismine ilham oldu.
Reçel Blog, Kadına Şiddete Karşı Müslümanlar İnsiyatifi ve Kadınlar Camilerde gibi oluşumlar kadınlar, özelde de Müslüman kadınlar için feminizm içerisinde yeni bir alan açtı.
Biz de bu alanı genişleterek feminist hareketi büyütmeyi hedefliyoruz. İslam dininin ataerkil yorumlarına, hayatlarımızı çevreleyen toplumsal normlara ve bu normların dini referanslarla ilişkilendirilmesine karşı feminist perspektiften bir söz söylemeyi ve bunu yaygınlaştırmayı dert ediyoruz. Ayrıca, kadınların toplumsal meselelere dair hikayelerinin, mücadelelerinin ve çözümlerinin evrensel bir feminizm tanımına her zaman sığmadığı düşüncesinden yola çıkarak feminizmin yerelliğini savunuyoruz. Ataerkiye ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğine karşı mücadele ederken, kadınların arzularının ve hayattan beklentilerinin öznesi oldukları toplumsal ilişkiler ağı içinde şekillendiğini de görüyoruz.
Bu bağlamda, İslami feminizmi, feminizmin yerelleşmesini, aile ve toplumsal ilişkilerdeki hiyerarşiyi ve şiddeti gündeme getiren araştırmalar yapıyor, bilgi üretiyor ve savunuculuk faaliyetleri yürütüyoruz. Bunu yaparken feminizm ve kadın hareketlerinin bilgi birikiminden besleniyor ve ürettiğimiz feminist bilginin ve politikanın kadın hareketine dönüştürücü etki yapmasını hedefliyoruz.
Havle feminist bir dayanışma ağıdır. Havle kadınları olarak, Havle feminist olan veya olmayan, dini farklı şekillerde yaşayan veya yaşamayan kadınların dahil olabildiği, arkadaşlıklar kurduğu, örgütlendiği, birbirlerine destek olduğu, birbirini dinlediği, tartıştığı ve öğrendiği bir alan olsun istiyoruz. Bu alanda sorunları çözmek için feminist yöntemleri kullanıyoruz. Kendini bu resimde gören herkese kapımız açık.
(EMK)
