H1N1 virüsünün neden olduğu "domuz gribi" hastalığına yakalanan riskli grup içinde yer alanlar, tedavide kullanılan tek ilaca erişemeyebiliyor.
bianet'in görüştüğü Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı'ndan Doç Dr. Önder Ergönül, bu durumun nedenlerini şöyle özetledi.
Tek ilaç var: Risk grubunda yer alanlar için kullandığımız tek ilaç var. O da ticari adı tamiflu olan oseltamivir. Eşdeğer ilaç karşılığı yok.
İnsanlar stokladı: Ancak insanlar ihtiyaçları olmadığı halde bu ilacı eczanelerden alıp stokladığı için, gerçekten ihtiyacı olanlar ilacı bulamayabiliyor.
Bakanlıktan ilaç bekliyoruz: Sağlık bakanlığı yeterli miktarda ilaç olduğunu ve sağlık kurumlarına dağıtılacağını açıkladı; ancak henüz bizim elimize gelmiş değil.
"Eczaneden ilaç stoku yapmayın"
Ergönül, insanları da uyarıyor: "İhtiyacınız olmadığı halde eczaneden alıp ilaç stoku yapmayın. Gerçekten ihtiyacı olanları ilaçsız bırakmış oluyorsunuz."
"Vatandaş kuşkuya düşüyor, Bakanlık son kullanma tarihi bilgisini vermeli"
Ergönül'ün verdiği bilgiye göre, ilaçların kutusunun üzerinde son kullanma tarihi olarak 2008 yazıyor. Ancak ilaçlar gerçekte 2010'a kadar etkili. Ergönül şöyle dedi:
"Dünya Sağlık Örgütü (WHO) testleri yapıp bu ilaçların 2010'a kadar kullanılabileceğini açıkladı. Ancak kutunun üzerindeki tarihi gören hastalarımız kuşkuya düşüyor. İkna etmekte güçlük yaşıyoruz. Sağlık bakanlığı'nın bu konuda da bir açıklama yapması gerek."
İlaç sadece riskli gruba
Ergönül H1N1 tedavisindeki süreçleri de şöyle özetledi.
İlaç tedavisi sadece riskli gruba: İlaç tedavisini yalnızca risk gruplarına uyguluyoruz. Bunlar gebeler, iki yaşın altındaki çocuklar, kronik akciğer, karaciğer, böbrek, kalp hastalıkları ve diyabeti olan kişiler. Bunlar dışındakiler, risk grubunda değil. Mevsimsel gripte olduğu gibi, evde dinlenmelerini öneriyoruz.
İlk 48 saat: İlaç tedavisi belirtilerin ortaya çıkmasından sonraki ilk 48 saat içinde başlamalı. Beş gün boyunca günde iki doz kullanılması önerilir. Ardından bakteriyel enfeksiyonlar gibi ikincil enfeksiyonlar gelişirse, onların tedavisine geçilir.
Ağır durumda olanlar hastaneye: Kişilerde solunum sıkıntıları, yüksek ateş, ağır halsizlik, kalp çarpıntıları gibi belirtiler olursa, hekim kararıyla hastaneye yatırılabilir.
Herkese test uygulanmaz: Mevsimsel griple bu hastalık, klinik olarak ayırt edilemez. Ancak risk grubunda yer alanlara veya durumu ağır olanlara hastalığı teşhis etmek için klinik test uygulanır. Herkese uygulanırsa, testler yetişmez.
Patent süresi 2016'ya kadar
Roche firmasının ürettiği, ticari adı tamiflu olan ilacın eşdeğeri Dünya Ticaret Örgütü'nün patentlerle ilgili sözleşmesine taraf olan devletlerde üretilmiyor. Bunun nedeni, şirketin ilaçla ilgili patenti 2016'ya kadar elinde bulundurması. Sağlık hakkı savunucuları, ilaca, dolayısıyla sağlığa erişim hakkı ihlali olması nedeniyle, ilaç patentlerine karşı çıkıyor. (TK)
