İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Cezaevi Komisyonu, cezaevlerindeki hak ihlallerinin giderilmesi ve hasta mahpusların serbest bırakılması talepleriyle Ankara'ya yürüyor. Diğer illerdeki İHD üyeleriyle de Ankara'da buluşarak burada eylemlerini sürdürecekler. Yetkililerle de görüşmeyi planlıyorlar.
Dernek eylem öncesi yaptığı açıklamada, Adalet Bakanlığı verilerine göre F Tipi cezaevleri açıldığından bu yana 2 bin 641 mahpusun yaşamını yitirdiğini belirtti.
235 mahpus ağır hasta
“Şu anda ölüm sınırında ki ağır hasta mahpus sayısı 235, toplamda 642 hasta mahpus bulunuyor. Bunlar İHD'nin tespit edebildiği mahpus sayısı.”
“Adalet Bakanlığı ayrıntılı bir çalışma yürütüp kamuoyuyla paylaşmadığı gibi, meslek ve sivil toplum örgütlerinin hapishanelerde çalışma yürütmesine de olanak vermiyor. Dolayısıyla hasta mahpus sayısı ve hak ihlallerini doğrudan tespit etme şansı olmuyor. Gerçek rakamlar bizlerin kısıtlı olanaklarla ulaştığımızın çok üzerinde.”
Rapor beklerken öldüler
“Adalet Bakanlığı verilerine göre, 14 hasta mahpus rapor beklerken yaşamını yitirmiştir. Adli Tıp Kurumu (ATK) on kişiden birine rapor veriyor. Adalet Bakanlığına 460 kişi rapor için başvuruda bulundu, 417 kişinin başvurusu reddedildi.”
“5275 sayılı İnfaz Kanunun 16. maddesinin 3. fıkrasında Adalet Bakanlığınca belirlenen tam teşekküllü hastanelerin sağlık kurullarınca düzenlenen raporlarının Adli Tıp Kurumu’nun onayına sunulması ile ilgili düzenlemenin yanı sıra, Ocak ayında yapılan değişiklikle, Cumhuriyet Savcılarına geniş bir takdir yetkisi tanınarak toplum güvenliği bakımından tehlikeli kabul edilecek mahpusların hastalığına rağmen tahliye edilmemesi düzenlendi. Bu hasta mahpusların tahliye edilememesi uygulamasına dönüştü.”
Kelepçeyle ring, hasta koğuşu
“Hapishane koşullarında tedavilerini olanaksızlaşan mahpuslar, yasal hakları için başvurmadan önce, rapor için tam teşekkülü hastaneye gönderiyor. Bütün olumsuz koşullara karşın bu adımı geçebilen mahpus bu kez ATK'ya gönderiliyor.”
“Ağır hasta mahpus ring araçlarında saatlerce elleri kelepçeli olarak İstanbul'a Metris Hapishane'sine getiriliyor. Hiç biri kendine bakabilecek durumda olmayan, koğuşlarında arkadaşlarının yardımlarıyla ihtiyaçlarını karşılayan mahpuslar bir araya getirilerek burada aylarca bekletiliyor. Bu süre bazen dokuz ayı buluyor. Raporu beklerken yaşamlarını yitirenler oluyor.”
“Bu aşamayı atlayabilen mahpusların çok az bir kısmı ATK'dan olumlu rapor alabiliyor. Çünkü ATK'nın tarafsız bir kurum olmadığını yıllardır yapılan eleştirilerden ve kararlarından biliyoruz.”
“Toplum için tehlikeli”
“Hasta mahpusun işkence yolculuğu bu raporla bitmiyor. Bu kez, ‘toplum için tehlikeli olup olmadığı’ kriteri işletiliyor. İnfaz savcılıkları ikinci bilirkişi kurumu olarak kolluk güçlerine soruyor. İşte bu aşamayı atlayabilme olasılığı istisna oluyor.”
“Felçli, yatalak, iki kolu olmayan, yürüyemeyen, gözleri görmeyen, kanser gibi ciddi hastalıkların son aşamasında bulunan ağır hasta mahpuslar, ‘toplum için tehlikelidir’ raporuyla baş başa bırakılıp, hapishanelere geri gönderiliyor.”
Eylem programı şöyle:
* Bugün saat 11.30’da Bakırköy Kadın Hapishanesi önünde basın açıklamasıyla yürüyüş başlıyor.
* Aynı gün 13:00’te Metris Hapishanesi, 14:30’da Ümraniye Hapishanesi, 16:30’da Gebze Hapishanesi önünde açıklama.
* 24 Haziran Salı 11:00’de Kandıra Hapishanesi, 14:30’da Bolu Hapishanesi, 18:30’da Sincan Hapishanesi önünde açıklama. Sincan önünde diğer illerden Ankara'ya giden İHD üyeleriyle de buluşarak üç gün boyunca çeşitli eylemler yapacaklar.
* 27 Haziran Cuma Adalet Bakanlığı ve Meclis’e yürüyüş, ilgililerle görüşme ve dosya sunma. (AS)
