İnsan Hakları Derneği (İHD) üyeleri ve hasta mahpus aileleri bugün Meclis önünde basın açıklaması yaptı. İHD genel merkezi cezaevi komisyonunun son raporuna göre, hapishanelerde 230’u ağır olmak üzere 628 hasta mahpus var.
Basın açıklamasında, “Türkiye hapishanelerindeki tecride dayalı koşulların tutuklu ve hükümlülerin ruh ve beden bütünlüklerini tehdit ettiği” belirtildi.
İHD Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan’ın okuduğu açıklama özetle şöyle:
“Toplum güvenliği”
“İnfaz yasasının ‘Hapis cezasının infazının hastalık nedeni ile ertelenmesi’ başlığını taşıyan 16. Maddesinde 24.1.2013 tarihinde 6411 Sayılı Yasa’yla birlikte yapılan değişiklikle, ‘toplum güvenliği bakımından tehlike oluşturmayacağı değerlendirilen mahkûmun cezasının infazı üçüncü fıkrada belirlenen usule göre iyileşinceye kadar geri bırakılabilir’ hükmü yer aldı. Bu değerlendirmenin savcılar yerine kolluk güçlerinin insafına bırakılmış olması en büyük sorunlardan biri.”
“Son yasal düzenlemeyle ‘toplum güvenliği bakımından tehlikelilik’ unsuruna ‘ağır ve somut bir tehlike’ kriterinin eklenmiş olması sorunu çözmekten uzak ve kabul edilemez bir yaklaşım.”
Adli Tıp Kurumu
“En önemli sorunlardan biri, mevcut kurumsal yapısı ve siyasi iktidara bağlılığı nedeniyle tarafsız davranamayan, bu nedenle de verdiği kararlarda, bilimsel ve objektif kriterlere uygun değerlendirmeler yapmayan Adli Tıp Kurumu’nun halen resmi bilirkişi konumunu sürdürüyor olması.”
“Adli Tıp’ın resmi bilirkişilik uygulamasına son verilmediği sürece sorunlar devam edecektir.”
Uzun süre
“İnfaz ertelenmesi sürecinde yaşanan bir diğer sorun, bu konudaki ATK raporlarının ve kolluktan gelecek raporların hazırlanma sürecinin hayli uzun sürmesi ve bu süre zarfında durumu ağır olan, bir gün dahi cezaevinde tutulmaması gereken mahpusların yine ölüme terk edilmesidir.”
Adalet Bakanlığı verilerine göre yalnızca 2013 yılında 14 hasta mahpus, adli tıp kurumundan rapor beklerken hayatını kaybetti.
Ağırlaştırılmış müebbet
“5275 Sayılı İnfaz Yasası’nın 25. maddesine göre, ağırlaştırılmış müebbet hapse mahkum mahpuslarla ilgili “Hükümlünün cezasının infazına, hiçbir surette ara verilemez” hükmü yer alıyor. Bu mahpuslar ağır hastalık durumlarında dahi serbest bırakılmıyor.”
Talepler
* Mevzuatın uluslararası insan hakları hukukuna ve mahpus haklarına uygun hale getirilmeli.
* Tecrit kaldırılmalı.
* Mahpusların sağlığa erişim haklarının sağlanmalı.
* Ağır hastalığı olanlar derhal serbest bırakılmalı.
* Adli Tıp Kurumu’nun resmi bilirkişi varlığına son verilmeli.
* Cezaevleri sivil toplum kuruluşlarının, bağımsız izleme kurullarının denetimine açık hale getirilmeli.
* Cezaevlerinde yaşamını yitiren hasta mahpuslarla ilgili etkin soruşturma yapılmalı. (AS)
