Haberin İngilizcesi için tıklayın
Van T Tipi Kadın Kapalı Cezaevinde tutuklu bulunan hasta mahpus Ruken Yıldız, mide rahatsızlığı, kan eksikliği, kalp kapakçığı ve tansiyon hastası.
3 buçuk yıl önce tutuklanan Yıldız’a bundan bir ay önce “Örgüt üyeliği” gerekçesiyle müebbet hapis cezası verildi. Kardeşinin cezaevine girmeden önce herhangi bir hastalığının olmadığını söyleyen abisi Vedat Yıldız, ancak kardeşinin cezaevinin ağır şartları nedeniyle bu hastalıklara yakalandığı bilgisini paylaştı. Yıldız, kardeşinin ölüme “itilmeye” çalışıldığını söyledi.
“Sevki engelleniyor”
Mezopotamya Ajansı’ndan Mehmet Aslan’ın haberine göre, kardeşi ile sürekli telefon ve avukatlar aracılığıyla iletişimde olduğunu söyleyen Yıldız, cezaevi idaresinin salgını bahane ederek şartları daha çekilmez hale getirdiğini belirtti. Yıldız, şöyle dedi:
“Kardeşimin hastalıkları gün geçtikçe daha da ağırlaşıyor. Hastanede cezaevi şartlarında kalamayacak düzeyde kötü olduğunu söylemesine rağmen hastane, ‘cezaevinde kalabilir’ diye rapor veriyor. Ayrıca istediği vitamin, kan ilacı da verilmiyor. En son Van’ın iklim şartlarından dolayı idare edemez duruma geldiğini ve İstanbul’a sevkini istemesine rağmen sevki sağlanmadı. Öte yandan salgın tehdidi devam ediyor. Kimse de buna bir ses çıkarmıyor. Dışardaki insanlar da tutsak gibi bu tür durumlara karşı seslerini çıkartmıyorlar.
‘Mahpuslara işkence var’
“Tutukluların nefes aldığı havalandırmayı bile tel örgülerle kapatacaklar. Bunun yanı sıra kitaplar toplatılmış. 10 kişilik olan koğuşta şu anda 16 kişi kalıyor. Ayrıca tutukluların yaşamsal hakları da engelleniyor. Bunun yanında sürekli ayakta sayım dayatması var. Tutuklular bunu kabul etmediği için fiziki ve psikolojik işkence görüyorlar.”
Yıldız, son olarak hasta mahpusların serbest bırakılması gerektiğini belirtti.
İHD: 591'i ağır 1564 hasta mahpus var
İnsan Hakları Derneği (İHD) Merkezi Hapishaneler Komisyonu'nun Nisan 2020 raporuna göre, cezaevlerinde 591'i ağır olmak üzere 1546 hasta mahpus bulunuyor.
İHD raporunda hasta mahpuslara ilişkin çözüm önerileri de sıralanıyor:
Raporda, hasta mahpusların sorunlarının çözümüne dair yapılması gerekenler şöyle sıralandı:
* Tecride dayalı infaz rejimi, uygulayanların inisiyatifine bırakılmadan derhal kaldırılmalı. Cezaevinin fiziki yapısı, maddi koşulları ve uygulanan muameleler bir bütün olarak insan onuruna yakışır nitelikte olmalı.
* Cezaevindeki yaşam koşullarının, cezaevi dışındaki yaşam koşulları ile mümkün olduğunca uyumlu olmasına özen gösterilmeli.
* Adalet Bakanlığı'nın 45/1 sayılı Genelgesi'nde belirtilen on kişi, on saat sohbet hakkı uygulamasının cezaevlerinde hayata geçirilmesi sağlanmalı.
* Uluslararası standartlar ile yasaklanan zincir, demir gibi kısıtlama araçlarının kullanılması önlenmeli, kısıtlama araçları cezalandırma amacıyla kullanılmamalı.
* Özellikle işkence iddialarında olmak üzere, mahpusların muayeneleri İstanbul Protokolü uyarınca standart adli muayene formu kullanılarak kapsamlı biçimde yapılmalı.
* Mahpusların muayeneleri mahremiyete uygun şekilde, yalnız ya da en azından kimsenin duyamayacağı bir ortamda yapılmalı. Bu ortamın sağlanamadığı durumlarda, muayene sırasında bulunan kişilerin kimlik bilgileri rapora mutlaka yazılmalı.
* Cezaevinde sağlanan tıbbi bakım hizmeti, cezaevi dışındaki olanaklarla eşit hale getirilmeli.
* Mahpusların yeterli düzeyde sağlıklı yaşam koşullarına ve tıbbi bakıma erişimi sağlanmalı; sağlık hizmetleri ve mahpusların hekimle görüşme talepleri gereksiz gecikme olmaksızın karşılanmalı. (EMK)
Fotoğraf: MA
