"Buraları göremeyeceksin, kitaptan bak abla" diye karşılıyor Hasankeyfli çocuk rehberler sizi.
Çünkü daha sular altında kalmadan Hasankeyf'in yüzde 80'i turistlere kapalı. Dicle nehri kenarındaki çardaklar kalkmış.
Kaleden düşen kaya parçalarının güvenlik tehlikesi yarattığı gerekçesi var. Ancak halk buna inanmıyor. Önlem alınarak bunun düzelebileceğini ancak hükümetin buraya turistlerin gelmesini önlemek ve unutulmasını sağlamak için böyle yaptığını düşünüyor.
50 yıldır yılan hikayesine dönen, uluslararası çapta karşı çıkmalara rağmen Türkiye'nin en büyük barajı olacak Ilısu, 10 bin yıllık Hasnakeyf'i sular altında bırakacak.
Barajdan üretilecek elektriğin ülke ekonomisine katkısı muamma, ancak bir tarihi yok edeceği kesin.
TOKİ'nin taklit Hasankeyfi
Baraj inşaatı son hız devam ederken, bir yandan da Raman Dağı eteğinde suyun ulaşamayacağı alanda TOKİ evleri yükselmiş durumda.
Klasik TOKİ blokları gibi değil, bölgenin mimarisine uygun kimisi müstakil, kimisi üç katlı evler, çocuk bahçesi, kükümet konağı, emniyeti, belediyesi ile kısacası yeni bir şehir.
En nihayetinde evleri sular altında kalacak Hasankeyfliler için yapılan TOKİ'nin taklit Hasankeyfi.
Halk 100 bin lira borçlanacak
Üstelik fiyatları 170 bini buluyor. Peki, evleri suya gömülecek Hasankeyflilerin evlerine biçilen kamulaştırma bedelleri ne kadar? Merkezdeki bakkala 7 bin, 250 metrekareye 30 bin. Yani her ailenin en az 100 bin lira borçlanması demek.
İlçe ve civardaki köylerle yaklaşık 4 bin kişinin evi kamulaştırma kapsamında. İki yıl içinde teslim edilmesi planlanan TOKİ evlerinin kaç kişiye yeteceği, üstelik kimlerin bu parayı ödeyebileceği meçhul.
İlçede ne tarım, ne hayvancılık var. Tek geçim kaynağı turizm. Barajdan sonra turizm de bitince geriye hiçbir şey kalmayacak.
Uzun süredir konuyla ilgili mücadele eden ve sesini duyuramayan halk adına bir heyet, üç hafta önce Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmüş.
Başbakanla görüştüler
Görüşmeye katılanlardan Şevket Altuğ, 50 yıldır mağdur edildiklerini hatırlatarak şöyle konuştu:
"Hasankeyf, 1. Derece sit alanı ancak kamulaştırmayı Devlet Su İşleri'nin yasalarına göre yaptılar. Köy statüsüne göre en düşük istimlak bedeli uyguladılar. Kamulaştırmayı Kültür Bakanlığı yapmalı.
"1958'den beri buraya baraj yapılması planlandığı için hiçbir yatırım yapılmadı. Bu ilçenin yüzde 65’i yeşil kartlı. Hasankeyf ülkenin ekonomik sıralamasında son üçte. Gençler yazın yazlık yerlerde çalışmaya gider o kadar. En zenginimiz bile 170 bin lira ödeyemez.
Altuğ, ilçede kültür turizmin devam etmesini TOKİ evlerinin bedelsiz olarak kendilerine verilmesini ve hiçbir gelir kaynağı olmayan gençlere istihdam sağlanmasını istiyor. Başbakan ile görüşme sonucunda ilçede yeniden kamulaştırma yapılacak. (NV)