Meclis İnsan Hakları İnceleme Komisyonu raporunda hükümlü ve tutukluların tedavilerini karşılamakla yükümlü Adalet Bakanlığı'nın tedavi masraflarını "Bütçe yok" bahanesiyle mahkûmlara ödettiği; geliri olmayan tutuklu ve hükümlülerin bir de hastalığa mahkûm ettiği; pek çok tıbbi malzemenin cezaevine girmediği belirtildi.
Komisyon'un Ekim 2009 ila Ekim 2010 dönemini kapsayan, bir yıllık faaliyet raporunda tutuklu ve hükümlülerin yoğun başvuru konularından birinin cezaevinde tedavi talepleri olduğu belirtildi.
Tutuklu ve hükümlüler doktorun muamelesinden; hastaneye sevk talebinin karşılanmasından ya da zamanında yapılmamasından; tedavi sırasında kelepçesinin çıkarılmamasından şikâyetçi oldu. Raporda tutuklu ve hükümlülerin tedavi talepleri konusunda yaşadıkları hak ihlallerine ilişkin şu tespitler yapıldı:
Bakanlık tedavi masraflarını karşılamıyor
"Devlet güvencesi altında bulunan tutuklu ve hükümlülerin ilaç masrafları ve sağlık hizmetlerinin sunumu sosyal güvencesinin olup olmadığına bakılmaksızın devlet tarafından karşılanmaktadır.
"Ancak Adalet Bakanlığı, tutuklu ve hükümlülerin ayakta ve yatarak tedavilerini yapan sağlık kurumlarınca temini mümkün olmayan tıbbi ürünlerin bedelinin ödenmesini - tutuklu ve hükümlülerin ilaç giderleri hariç- bütçeden Bakanlığa ödenek tahsis edilmediğini gerekçe göstererek gerçekleştirmemektedir."
Tıbbi Malzeme Temini Yok
"Adalet Bakanlığı bir kısım mevzuat hükümlerine dayanarak (hükümlü ve tutukluların tedavilerine ilişkin) Sağlık Bakanlığı'nı görevli göstermektedir. Sağlık Bakanlığı ise yine mevzuat hükümlerini gerekçelendirerek böyle bir görevi üstlenmemektedir. İki bakanlık arasında itilaf olduğu açıktır.
"Bu görüş farklılığının özellikle herhangi bir geliri olmayan tutuklu ve hükümlülerden infaz kurumundaki yaşantısını devam ettirmesine engel oluşturan, uzman doktorlarca tespit edilmiş, sağlık sorunlarına müptela olanların büyük mağduriyetlere maruz kalabildiği düşünülmektedir.
"Bu nedenle ortez, protez ve klostomi torbası gibi tıbbi malzemelerin ne şekilde temin edileceğinin açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. Tutuklu ve hükümlülerin sorunlarıyla doğrudan muhatap olan Adalet Bakanlığı'nın inisiyatif alarak bu sorunun çözmesinin makul bir yol olacağı düşünülmektedir."
İdare intihar önlemini almıyor
Raporda cezaevlerinde "intihar" vakaları üzerinde de duruluyor. Konuyla ilgili şu yorum ve uyarı yapılıyor:
"Cezaevinde intihar vakaları bu yasama yılında komisyonumuzun dikkatini çeken en ciddi korular arasındadır ve bu yönde başvurular da almaktadır. Başvurular hakkında Adalet Bakanlığı'ndan verilen bilgilere göre idarenin bir ihmali olmadığı kanaatine varilmiş olsa da komisyonumuz, her ne sebeple olursa olsun cezaevinde intihar vakalarının yaşanmaması yönünde her türlü önlemin alınmasını önemsemektedir." (SP)
*Fotoğraf: Kanser hastası Güler Zere'nin tedavisi de uzun süre ihmal edilmişti.