Kişi hürriyeti ve güvenliği, sağlık ve hasta hakkı, sosyal güvenlik hakkı ihlalleri de sıkça şikayet konusu olan insan hakları ihlalleri grubunda.
Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı'nın yayımladığı "İnsan Hakları İhlal İddiaları Başvuruları" adlı raporda, Nisan 2004 içinde toplam 66 kişinin hak ihlalleri nedeniyle şikayette bulunduğu belirtiliyor. Başvuruların 18'i Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı'na, 43'ü İl İnsan Hakları Kurullarına, 5'i İlçe İnsan Hakları Kurullarına yapılmış.
Bir kişinin birden fazla hak ihlaline maruz kaldığından şikayet edebilmesi sözkonusu olduğu için, başvurularda ihlal edildiği iddia edilen hak sayısı 134.
İhlal edilen haklar
Nisan 2004'de yapılan 134 hak ihlaline ilişkin şikayetin yüzde 11'ini yaşam hakkının ihlali oluşturuyor. İşkence ve kötü muameleye ilişkin şikayetler de yüzde 10 oranıyla ikinci sırada. Kişi hürriyeti ve güvenliğinin ihlali konusunda şikayetçi olanlar yüzde 9 oranında. Aynı oran sağlık ve hasta haklarının ihlalinden şikayetçi olanlar için de geçerli. Sosyal güvenlik hakkının ihlaline ilişkin şikayetler ise toplam başvuruların yüzde 7'sini oluşturuyor.
Adil yargılanma hakkı, ayrımcılık yasağı, çalışma ve sözleşme hürriyeti, vatandaşlık hakkı gibi hakların ihlaline ilişkin her alanda 8 başvuru yapılmış.
Eğitim ve öğrenim hakkı ile mülkiyet hakkının ihlalinden şikayetçi olanların toplam başvurusu ise 12.
Şikayet edilen kurumlar
Hak ihlalleri başvurularında, hakkında şikayetçi olunan kurumların başında sağlık kurumları, emniyet, ceza ve tutukevleri geliyor. Vatandaş toplam 134 başvurunun yüzde 14'ünde sağlık kurumlarından, yüzde 12'sinde emniyetten, yüzde 11'inde ceza ve tutukevinden şikayetçi.
Hakkında sıkça şikayet olan resmi kurumlarda ikinci grubu yüzde 9 oranında şikayetle adliye, belediye, eğitim ve öğretim kurumları, yüzde 8 oranıyla bakanlıklar oluşturuyor.
Valilik, kaymakamlık ve jandarmaya ilişkin hak ihlali şikayetleri ise Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı Nisan Raporunda sıralanan şikayetlerin sırasıyla yüzde 6, ve yüzde 3'ünü topluyor.
Hak ihlallerin illere göre dağılımı
Hak ihlalleri olan illere bakıldığında en fazla şikayetin (16)Ankara'da yapıldığı görülmekte. Ardından 7 şikayet ile Trabzon geliyor.
Kayseri, İstanbul, Bartın ve Antalya'da yapılan hak ihlali başvuruları 4'er tane. Kütahya, Konya, İzmir ve Adana'da 3'er şikayet yapılmış.
Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da yapılan şikayet sayısı ya çok az veya hiç yok. Erzurum, Erzincan, Mardin ve Gaziantep'te Nisan 2004'de insan hakları ihlaline ilişkin birer şikayet kaydedilmiş. (YS/BB)
