İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Eminönü’nden başlayıp Haliç sahili boyunca Alibeyköy Cep Otogarı'na kadar gitmesi planlanan raylı sistem hattının yapımı için sahil şeridini kapatarak çalışmalara başladı.
Bahsedilen raylı sistemin içeriğinin metro mu yoksa tramvay hattı mı olarak belirlendiğini İBB yetkililerinin dahi bilmediği projenin çalışmalarını görmek için Kadir Has Üniversitesi’nin önünden itibaren sahil şeridini gezdik.
Üniversitenin tam karşısında kalan alanda İBB Fen İşleri Müdürlüğü’nün dolgu alan çalışması var. Eski TEKEL İskelesi olan bu kısım zaten dolgu alandı. Ancak zaman içinde çöktü. Şimdi de Kabataş Martı Projesi’nde olduğu gibi uzun borularla “tekrar çökmesin” diye dolgu alanı güçlendirme çalışması yapıyorlar.
Bu çalışmadan sonra Fener’e doğru devam eden sahilde değişiklik veya kapatılma hali yok. Tekneler ve oltacılar yol boyunca diziliyor.
“Denizde balık yok ama tramvay yapılması iyi”
Ayakapı kısmında Küçük Mustafa Paşa Su Ürünleri Kooperatifi’nde oturan İsmail ustaya ve balıkçı Zeki’ye dolgu yapılan alanın bölgeden geçecek tramvay hattıyla ilişkisi olup olmadığını sorduk.
Önceki dolgu eğimli yapıldığı için çökme olduğunu ve o nedenle yenilendiğini söylüyorlar. Yapımı süren raylı sistem hattıyla ilgili görüşleri ise gayet olumlu:
“Kıyının bazı bölgelerinde denizi doldurdular, kazıklar da çakıldı. Ama buranın trafiği çok kötü oluyordu. En azından ulaşım rahatlamış olacak.”
O sırada denizden dönen balıkçılar da İstanbul’da balığın bittiğinden yakınırken bir taraftan da geçimlerini sağladıkları denize kazıkların çakılmasıyla yapılan raylı sistem hattı için “çok iyi” diyorlar.
İBB yetkilileri: Biz tramvay diye biliyoruz
Sahilden Fener’e doğru ilerledikçe ilk tanıtım afişleri burada başlıyor. “Her yerde metro, her yere metro” tanıtımıyla güzergahı gösteren bu reklam panolarının aksine kıyıya çekilen şeritte “tramvay inşaat sahası” bilgisi var.
Kooperatifte çalışanlarının da “tramvay hattı” olarak tanımladığı yol projesi için İBB de bir tanıtım videosu hazırlamış ve raylı sistemden “metro hattı” olarak söz etmişti.
Konunun netlik kazanması adına ulaştığımız projenin hazırlayıcısı İBB Raylı Sistem Avrupa Yakası Müdürlüğü yetkilileri ise “Bize gelen bilgi tramvay hattı olduğu yönünde” diye açıklama yapıyor.
Gözaydın: Fatih insansızlaştırılıyor
Fatih Haber sitesinde Haliç haberlerini yapan Gazeteci Abdullah Gözaydın’a ulaşıp ona da projenin hangi raylı sistemi içerdiğini ve kapsamını sorduk. Gözaydın tanıtım videosunda aktarılanlardan başka bilgi verilmediğini belirtiyor:
“Fatih’in imar planlarını biliyoruz. Onların da projelerinde sadece turizm, ticaret ve konaklama başlıkları geçiyor. Konaklamadan söz eden yok. Bölgeyi insansızlaştırma projeleri yapılıyor.
“Ama bahsedilen hattın içeriği hakkında bilgi tanıtım videosundakiyle sınırlı. Bir sürü çınar ağacı var sahilde onları ne yapackları da belli değil.”
Yapıcı: Projeler artık yeni yöntemlerle yapılıyor
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Mimarlar Odası’ndan Mücella Yapıcı projeleri artık yeni bir yöntemle yaptıklarını bu nedenle içeriğine erişim sağlanamadığını söylüyor:
“Dolgu alanları artık sahil düzenlemesi adı altında yapıyorlar. Yaptıkları projelerin hepsi plan dışında uygulamalar.
“Kentsel tasarım adı altında kurullara ‘geçici yapılandırma koşulları’ gerekçesiyle başvurular yapılıyor. Buna “çöktü, göçtü” gibi bir takım bahaneler de sunuyorlar.
“Kurullar da belediyenin ikinci organı gibi çalıştıkları için neredeyse her projeye onay veriyorlar. Kamunun rutin projesi gibi yapıldığı için hukuki olarak müdahale etmek ve projeye erişmek mümkün olmuyor.”
Projede ne var? Raylı sistem hattı toplam 10 kilometre uzunluğunda birbirine paralel geliş ve gidiş olmak üzere 2 raydan meydana gelecek ve günlük 114 bin yolcu kapasiteli olacak. Doğuş İnşaat ve Ticaret A.Ş’nin projenin ihalesini 152 milyon 998 bin euroya aldığı ifade edilirken projenin toplam maliyeti 4.9 milyar dolar olarak belirtiliyor. İnşaatını 30 ay süreceği belirtilen yol Eminönü-Eyüp-Alibeyköy arası ulaşımı rahatlatmayı ve mesafeyi 35 dakikaya indirmeyi hedefliyor. Hattın istasyonları ise şöyle: Eminönü Meydanı, Küçük Pazar, Cibali, Fener, Balat, Ayvansaray, Feshane, Eyüp Teleferik, Eyüp Devlet Hastanesi, Silahtarağa, Sakarya Mahallesi, Alibeyköy Merkez, Alibeyköy Metro, Alibeyköy Cep Otogarı. Düzenlemeler de projeye dahil Proje kapsamında Silahtarağa Caddesi’nin bir kısmı yer altına alınacak, Eyüp Meydanı çevresinde düzenleme yapılacak. Ayrıca Hazreti Halit Caddesi yayalaştırılması ve “yayaların rahatı ve güvenliği için” Eyüp Mezarlığı’nın altından geçen bir tünel yapılması da projeye dahil. Ulaşımda “entegre sistem” Raylı sistem hattının 9 ayrı noktada yapımı devam eden ve planlanan hatlarla entegrasyonu ise şöyle: * Kabataş-Bağcılar Tramvay Hattı (T1) Eminönü İstasyonu ve Şehir Hatları Eminönü vapur iskeleleri ile Eminönü İstasyonu’nda, * Hacıosman-Yenikapı Metro Hattı (M2) ile Küçükpazar İstasyonu’nda, * Beylikdüzü-Söğütlüçeşme Metrobüs Hattı ile Ayvansaray İstasyonu’nda, * Eyüp-Pierre Loti-Miniatürk Teleferik Hattı (TF2) ile Eyüp-Teleferik İstasyonu’nda, * Planlanan Bayrampaşa-Eyüp Tramvay Hattı ile Feshane İstasyonu’nda, * Planlanan Kazlıçeşme-Söğütlüçeşme Metro Hattı ile Silahtarağa İstasyonu’nda, * Planlanan Eyüp-Yeşilpınar Teleferik Hattı ile Sakarya Mahallesi İstasyonu’nda, * Mecidiyeköy-Mahmutbey Metro Hattı (M7) ile Alibeyköy Metro İstasyonu’nda, * Seyrantepe-Alibeyköy Metro Hattı ile Alibeyköy Cep Otogarı İstasyonu’nda entegre oluyor. |
Haliç hakkında “Altın Boynuz” adıyla da bilinen Haliç, İstanbul'un Avrupa yakasını kaplayan Çatalca Yarımadası'nın güneydoğu ucunda, Boğaziçi girişinde, tarihi yarımada ve Beyoğlu platolarını birbirinden ayıran bir deniz girintisi alanı. Osmanlı döneminde bölgede Yahudi, Rum, Ermeni ve Gürcü nüfusu yoğunluktaydı. Sonraki süreçlerde endüstriyel atıkların döküldüğü bir bölge haline getirildi. 1980’lerden sonra yapılan çalışmalar sonucu doğal liman olan Haliç’te temizlik sağlandı. Galata, Unkapanı ve Haliç köprülerinin geçtiği Haliç’e son olarak UNESCO’nun tarihi çevre ve silueti bozacağı gerekçesiyle ilk aşamada onaylamadığı fakat sonradan onay verdiği Haliç Metro Köprüsü yapıldı. |
(TP)