Sendikaların "mezarda emeklilik getiriyor" dediği Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası (SSGSS) tasarısını değerlendiren İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMMO) Başkanı Yahya Arıkan, halen sigortalı olmayan, sosyal güvencesiz olanların yasa yürülüğe girmeden önce sigorta kapsamına girmelerini öneriyor.
Hemen sigortalı olmakta fayda var
Hükümetin tasarısına göre, şu an Sosyal Sigortalar kapsamında emeklilik için gereken 7 bin prim günü, yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte her yıl 100'er gün artacak. Yasa eğer 2008'de yürürlüğe girerse, 2028'de sosyal güvence kapsamına giren birinin emekli olması için 9 bin prim günü çalışmış olması gerekecek. 9 bin prim günü "25 tam yıl"a denk geliyor.
Kazanılmış haklarda geri gidişin olmadığını vurgulayan Başbakan Erdoğan da dünkü (11 Mart) konuşmasında bunu söylemişti. Ancak her yıl için yüzer gün artıştan söz etmemişti.
Halen sigortalı olarak çalışanlar bu maddeden etkilenmiyor. 8 Eylül 1999’da yapılan ve Yaşar Okuyan yasası olarak bilinen son yasaya göre prim ödeme gün sayısı 7 bin. Yani 2007’de sigortalı olan biri 7 bin gün prim ödediğinde emekli olabilecek.
Ancak yeni yasa 2008’de yürürlüğe girerse, 2008’de ilk kez sigortalı olacaklar emeklilik için 7 bin 100, 2009’da sigortalı olacaklar 7 bin 200, 2010’da sigortalı olacaklar 7 bin 300 gün prim ödeyecek.
Arıkan bu koşulların BAĞKUR'lularla memurları etkilemediğini, zira bu kapsamlarda olanların emeklilik için ödemesi gereken prim gün sayısının zaten 9 bin olduğunu anımsatıyor.
2035'e kadar emeklilik yaşında artış yok
Mevcut düzenlemeye göre emekliliğin hak edilebileceği yaş kadınlar için 58, erkekler için 60. Ancak bu sınır 2035'te her yıl birer yıl artarak değişiyor. Böylece 2044'te kadınlar için, 2040'ta erkekler için 65 olacak.
Bu durumda 2035'a kadar, 58 yaşını dolduran kadınlar ve 60 yaşını dolduran erkekler, eğer en az 15 tam yıla denk gelen 4 bin 500 prim gününü ödemişlerse, kısmi aylıkla emekli olabilecekler. Bu sayı BAĞKUR'lular için 5 bin 400. Özetle, 2035'e kadar emeklilik yaşıyla ilgili mevcut düzenleme yürürlükte olacak.
Arıkan: Tasarı bütün tarafların katılımıyla, uzlaşmayla hazırlanmalıydı
Arıkan emek örgütlerinin, emeklilerin ve yıpranma payının geri alınması nedeniyle gazetecilerin de karşı çıktığı bu tasarının bütün sosyal tarafların katılımıyla, ortaklaşa hazırlanması gerektiğini, ama bunun gerçekleşmediğini söylüyor.
"Akademisyenlerden, sosyal güvenlikte duayen sayılan onca öğretim üyesinden katkı alınmadı. Sendikalardan, işverenlerden, sosyal taraflardan alınan katkıların değerlendirilmediği ortada. Oysa, madem reform deniyor, herkesin asgari müşterekte buluşacağı bir tasarı ortaklaşa hazırlanabilirdi." (TK/GG)
