“Hukuk devleti kavramının özünü, bireyin devlete karşı sahip olduğu temel hak ve özgürlükler oluşturur. İktidar ya da devlet aygıtı da bu temel hak ve özgürlükleri koruma altına almakla yükümlüdür. Yani devlet vatandaşa hizmet için vardır. Ancak iktidarın, koruma altına almakla yükümlü olduğu hakları ihlal ettiği durumlar söz konusudur. Bununla başa çıkmanın yolu da öncelikle sahip olduğumuz hakları bilmekten ve savunmaktan geçiyor.”
Güncel Hukuk Dergisi’nde 2011’den beri yayınlanan insan hakları yazıları “Hakkınız Var: İnsan Hakları Üzerine Yazılar” kitabında derlendi.
Doğan Kitap’tan çıkan “Hakkınız Var”ı Begüm Baki ve Zehra Kafkaslı yayına hazırladı. Kitapta yer alan her bir insan hakkını Semih Poroy çizdi.
Kitapta tam 41 insan hakkı üzerine yazılar yer alıyor. Anadil hakkıyla açılan kitap, yaşam hakkıyla sonlanıyor.
Yazılar Güncel Hukuk dergisinde yayınlanma tarihine göre 2011’den 2014’e kronolojik bir şekilde sıralanmış. Dolayısıyla kitabın İçindekiler bölümüne baktığınızda, son dört senenin siyasi gündemi de gözünüzün önünden film şeridi gibi geçiyor.
Kitapta hiçbir hak mücadelesi atlanmamış. Hatta görünce haberdar olduğumuz ve fark ettiğimiz anda hak verdiğimiz birçok insan hakkıyla tanışıyoruz. Kafkaslı ve Baki “Kısaca, haklısınız ve haklarınız var” diyor.
Yaşam hakkı olduğu gibi ölme hakkı da var. Hükümlünün salıverilmeyi umut etme hakkı var. Kelepçe takılmamasını isteme hakkı, sistematik insan hakları ihlallerine karşı gerçeği bilme hakkı, isim hakkı, lekelenmeme hakkı, protesto hakkı, halkların kendi kaderini tayin etme hakkı, uçak yolcularının hakları, gözetlenmeme hakkı… Hatta Noel Baba’ya tapma hakkımız bile var.
Tabii bu noktada kitabı yayına hazırlayanlar bir hatırlatma yapıyor:
“Hakların gelişmesi ve çeşitlenmesi olumlu neticeler gibi görünse de aslında bu durum hak ihlallerinin varlığından ve sürüyor olmasından kaynaklanmaktadır.”
Kitap “daha özgür ve adaletli bir yaşam için olmazsa olmaz haklar” derliyor; “Zira haklarınızı bilmeden onlara sahip çıkamazsınız” diyor. (ÇT)
* “Hakkınız Var: İnsan Hakları Üzerine Yazılar”, Yayına hazırlayanlar: Zehra Kafkaslı, Begüm Baki; Doğan Kitap, 2014, 196 sayfa.
İÇİNDEKİLER: 2011 yazıları Ana Dilinde Eğitim Hakkı / Yrd. Doç. Dr. Olgun Akbulut Kelepçe Takılmamasını İsteme Hakkı / Dr. Pınar Memiş Kartal Adalete Erişim Hakkı / Gökçeçiçek Ayata Sistematik İnsan Hakları İhlallerine Dair Gerçeği Bilme Hakkı / Doç. Dr. Ozan Erözden Hükümlünün Oy Kullanma Hakkı / Dr. Eylem Aksoy Retornaz Ayrımcılık Yasağı Kapsamında Geçici veya Sürekli Özel Önlemler / Yrd. Doç Dr. Ulaş Karan Nitelikli Yargı Hakkı / Dr. Burak Çelik LGBT Bireylerin İnsan Hakları / Yrd. Doç. Dr. Reyda Ergün Bir İnsan Hakkı Olarak İsim Hakkı / Dr. Tolga Şirin Müdafiyle Görüşme Hakkı / Dr. Pınar Memiş Kartal Uluslararası Belgelerde Kadınların Şiddetten Uzak Yaşama Hakkı / Sevinç Eryılmaz Anayasal Başvuru Hakkı / Yrd. Doç. Dr. Olgun Akbulut 2012 yazıları Bağlantılı ya da Dolayısıyla Ayrımcılık Yasağı / Arş. Gör. Ulaş Karan Üremeye Yardımcı Tedavi Yoluyla Çocuk Sahibi Olma Hakkı / Dr. Eylem Aksoy Retornaz Sendikal Örgütlenme, Toplu Pazarlık ve Grev Hakkı / Yrd. Doç. Dr. Reyda Ergün Vicdani Ret Hakkı / Doç. Dr. Ozan Erözden Yurttaşlık Geliri Hakkı / Dr. Burak Çelik - Dr. Özge Atalay Çelik Yargıda Dilsel Haklar / Yrd. Doç. Dr. Olgun Akbulut Makul Uyumlaştırma / Gökçeçiçek Ayata Cinsel İlişki Hakkı ve Mahpusluk Sorunu / Dr. Tolga Şirin Ayrımcılık Yasağının Güncel Bir Biçimi Olarak İşyerinde Cinsel Tacize Uğramama Hakkı / Dr. Ulaş Karan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında İfade Özgürlüğü Bağlamında Kültüre Erişim Hakkı / Dr. E. Eylem Aksoy Retornaz Akademik Özgürlük / Yrd. Doç. Dr. Reyda Ergün Ölme Hakkı / Doç. Dr. Ozan Erözden 2013 yazıları Mahkeme Kararlarına Ulaşma Hakkı / Yrd. Doç. Dr. Demirhan Burak Çelik Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Sözleşmeleri Çerçevesinde Kadınların Kürtaj Hakkı / Sevinç Eryılmaz Kol Kırılır Yen İçinde Kalır: Mahremiyet Hakkı / Dr. Pınar Memiş Kartal Çamur At İzi Kalsın: Lekelenmeme Hakkı / Aysun Cele İnsan Hakkı İhlalinin Onarılmasını İsteme Hakkı / Dr. Tolga Şirin Mahpusun Ailesiyle Görüşme Hakkı / Dr. E. Eylem Aksoy Retornaz Halkların Kendi Kaderini Tayin Hakkı / Doç. Dr. Ozan Erözden Güvenlik Güçlerinin Güç Kullanması Karşısında Yaşam Hakkı / Ulaş Karan Protesto Hakkı / Olgun Akbulut Kent Hakkı / Yrd. Doç. Dr. Reyda Ergün Uçak yolcusu her zaman haklı mı? / Av. Pilot Ali Kartal Çocukların İstismara Uğramama Hakkı / Dr.Pınar Memiş Kartal 2014 yazıları Gözetlenmeme Hakkı / DemirhanBurak Çelik Noel Baba’ya Tapma Hakkımız Var / Rita Ender Zihinsel Engellilerin Seçme Hakkı / Ozan Erözden Sanat Özgürlüğü / Ulaş Karan Hükümlünün Salıverilmeyi Umut Etme Hakkı / Dr.Eylem Aksoy Retornaz Yaşam Hakkı / Dr.Pınar Memiş Kartal |