Kastamonu'nun 23 bin nüfuslu Araç ilçesinin tek hâkimi Aslıhan Limon, eşini döven Mustafa Kadıncı'ya "Eşime vurduğum için eşimden ve tüm Araç halkından özür diliyorum" yazan bin adet broşür dağıtma cezası verince, Türkiye'nin gündemine oturdu.
Limon, 28 yaşında, bekâr ve henüz 1.5 yıllık çiçeği burnunda bir hâkim. Aslen Antalyalı olan ve ailesi ticaretle uğraşan genç hâkimin hayali avukat olmaktı ancak Kıbrıs'aki Doğu Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdikten sonra, şansını denemek amacıyla girdiği hâkimlik sınavında Türkiye 67.'si olunca kaderi değişti.
Limon ilk görev yeri Çorum Ağır Ceza Mahkemesi'nden tayinini isteyince Kastamonu'nun Araç ilçesine atandı. Limon, ilçenin tek hâkimi olunca beş ayrı mahkemenin tüm yükü omuzlarına bindi. Genç hâkim, şu an bin dosyayı hükme bağlamaya çalışıyor.
Verdiğiniz kararla Türkiye'nin gündemine oturdunuz.
Çok tebrik alıyorum, Türkiye'nin dört bir yanından destek geliyor.
Çok ilginç bir ceza verdiniz, nereden esinlendiniz karar verirken?
Hiçbir yerden esinlenmedim, kendim karar verdim. Daha önce hiçbir yerde özür diletme şeklinde bir ceza verildiğini görmedim. Sadece ağaç diktirme, kitap okutma gibi kararlar verilmişti. Broşür dağıtma tamamen benim aklıma gelen bir fikir.
Başka kararlarınız var mı buna benzeyen?
"Denetimde serbestlik" diye tabir edilen bu cezadan başka benzer bir kararım yok. Bu ilkti.
Araç böyle bir kararı uygulamak için nasıl bir ilçe?
Burası tamamen özgür bir ortam. İsmi duyulmamış olabilir ama 23 bin nüfuslu bir ilçe burası ve gayet demokratik insanlar yaşıyor. İlçeden tebrik yağıyor. Herkes bu karardan çok memnun oldu. Bana çok etkili ve caydırıcı bir karar olduğunu söylüyorlar. Ben de çok etkili olduğunu düşünüyorum. Hem bireysel, hem toplumsal açıdan etkili bir karar oldu.
"Her yerde uygulanabilir"
Bu tür cezalar başka bir şehirde de aynı rahatlıkla uygulanabilir mi sizce? Örnek olabilir mi?
Olabilir, uygulanabilir, medya sayesinde başka şehirlere de yansıdı. Bu kararlar, içinde bulunduğumuz toplumun özellikleri gözetilerek verilmeli. Ben Araç'ta böyle bir kararın etkili olabileceğini düşündüm ve sanığın durumunu dikkate alarak onun için son derece caydırıcı bir ceza olacağını düşündüm. Para ve hapis cezasından daha etkili olacağı kanaatine vardım ve bu şekilde hükmettim.
Bu, hükme bağladığınız ilk şiddet davası mı?
Hayır değil ama bu tarz bir ceza uygulamamıştık. Para ve hapis cezası verdik, bu ise sanığın durumuyla ilgili olarak, subjektif olarak verilmiş bir karar.
Sanığa sorup fikrini aldınız mı, 'Cezayı kabullenir mi yoksa para cezası mı ister' diye?
Hayır, hayır, kesinlikle sormadım. Tarafların özelliklerini gözeterek kararlar verilebilir, kiminde para, kiminde hapis cezası, kiminde ise kendisini afişe etmek etkilidir.
Erkek olsaydım da aynı kararı verirdim
Sizin hiç şiddetle yakın temasınız oldu mu?
Hayır kesinlikle olmadı, ben hiç şiddete maruz kalmadım. Ancak mesleğimiz nedeniyle şiddetle çok iç içe kalıyoruz. Psikolojik şiddet, bedensel şiddet, her gün sürekli görüyoruz. Bunun illa evveliyatı olmasına gerek yok.
Böyle bir yöntemi ilk kez kadına karşı şiddet olayında uygulamanızın özel bir nedeni var mı?
Yani şiddet gören bir kadının, kadınlık onurunu korumak güzel bir şey bence. Bunun benim geçmişimden etkiler taşımasına gerek yok. Şiddete karşı koymayı öğrenmeliyiz. Benim mesleğim de bunu gerektiriyor zaten.
Kadın olmanız ne kadar etkili bu kararda?
Zaten diyorlar ki, 'Kadın olduğu için böyle karar' verdi. Hayır, ben erkek olsaydım da aynı kararı verirdim. Ayrıca erkek arkadaşlarımızdan da çok destek aldım, dört bir yandan tebrik alıyorum.
Uyum sürecinde hayata geçti
Karara dayanak oluşturan "Denetimli serbestlik", Batı'daki adıyla "probation", suçluyu toplum içinde tutarak, ona bazı sorumluluklar ya da şartlar yüklemek suretiyle, topluma yeniden kazandırmayı amaç edinen bir uygulama. Adalet Bakanlığı'nın Avrupa Birliği üyelik süreci çalışmaları çerçevesinde 15.07.2005 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. (ŞP)
__________________________________________
* Milliyet'te yayınlanan Şükran Pakkan'ın haberi bianet tarafından yeniden başlıklandırılmıştır.