Hak savunucuları: İhlalleri belgelemeye devam edeceğiz

İnsan Hakları Savunucuları Dayanışma Ağı, Hakkari Belediyesi’ne kayyım atama kararıyla gelişen süreçteki insan hakları ve hukuk ihlallerini izlemeye, belgeleyip raporlamaya her koşulda devam edeceklerini açıkladı.

Hak savunucularının yazılı açıklamasında, Hakkari’deki bu çalışmalarının da engellenmek istendiği ifade edildi.

İçişleri Bakanlığı, 31 Mart Yerel Seçiminde Hakkari’de seçmenin yüzde 48,92’sinin oylarını alarak Belediye Başkanı seçilen Mehmet Sıddık Akış’ı görevinden alarak yerine Hakkari Valisi Ali Çelik’i belediye başkan vekili (kayyım) olarak atadı. Mehmet Sıddık Akış’ın gözaltına alındı. Hakkari 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılandığı davada dün 19 yıl 6 ay hapse mahkum edildi.

Eylem ve etkinlik yasağı

İnsan Hakları Savunucuları Dayanışma Ağı, bu süreçte seçme ve seçilme, masumiyet karinesinden yararlanma, kişi özgürlüğü ve güvenliği haklarının ağır biçimde ihlal edildiğini açıkladı:

“Kayyım atamasının hemen akabinde Hakkari Valiliği, 3 Haziran 2024 tarihinde yaptığı açıklamayla Anayasa’da güvence altına alınmış gösteri ve toplantı yapma özgürlüğü kapsamındaki her türlü eylem ve etkinliği 10 gün süreyle yasakladığını duyurdu. Böylelikle yeni bir ihlaller dizisi başlatılmış oldu.

Yurttaşların barışçıl toplantı ve gösteriler yoluyla karar vericilerin eylem ve icraatlarının denetleme, eleştirme ve bunların değiştirilmesi yönünde kanaat ve irade oluşturma süreçlerine etkide bulunma özgürlüğü, ifade ve örgütlenme özgürlükleriyle birlikte demokratik bir toplumun temelini oluşturur.

Oysa söz konusu valilik yasaklaması sonucu, seçmenin neredeyse yarısının sandıkta tecelli eden iradesini tanımayan, saygı duymayan kayyım atamasına karşı Hakkari halkı demokratik itirazını nasıl dile getirecek, kamusal alanda yer alarak ortak kanaat ve irade oluşturma süreçlerine nasıl etkide bulunabilecek?”

İnsan hakları savunucularına engelleme ve baskılar

Hak savunucuları, kendi faaliyetlerinin de engellendiğini ekledi:

“Hak ve hukuk ihlalleri bu şekilde devam ederken, yaşanan ihlalleri izlemek, belgelemek, yanı sıra iradesi ve yurttaşlık hakları yok sayılan Hakkari halkıyla dayanışma içinde olmak amacıyla Hakkari’ye giden, aralarında İnsan Hakları Derneği’nin (İHD) Eş Genel Başkanı Hüseyin Küçükbalaban ve MYK üyelerinin de olduğu insan hakları savunucuları iki gündür valilik yasağı beraberinde, maruz kaldıkları engellemeler ve idari tacizler sonucu savunuculuk faaliyetlerini yerine getiremiyor.

İnsan hakları savunucuları, İçişleri Bakanlığı’nın atama kararına gerekçe olarak öne sürülen Mehmet Sıddık Akış hakkında devam eden davanın Hakkari adliyesinde dün görülen duruşmasına, adil yargılanma ve aleniyet ilkeleri hiçe sayılarak alınmamış, hatta adliye binasına dahi sokulmamışlardır.

Anayasa ve Türkiye’nin altına imza attığı uluslararası belgelerde güvence altına alınan insan hakları savunucularının faaliyetlerine yönelik bu tür engelleme ve baskılar hiçbir şekilde kabul edilemez.

Hakkari Belediyesi’ne kayyım atama kararıyla gelişen bu süreçte yaşanan insan hakları ve hukuk ihlallerini izlemeye, belgeleyip raporlamaya ve böylelikle kamuoyu tarafından görünür hale getirerek ihlallerin önlenmesine yönelik çalışmalarımıza her koşulda devam edeceğimizi, bu ülkede savunuculuk ikliminin karartılmasına hiçbir şekilde izin vermeyeceğimizi kamuoyuna duyururuz. Haklılığımızı insan hakları ve demokrasi değerlerine olan inancımızdan, gücümüzü dayanışmadan alıyoruz…”

İnsan Hakları Savunucuları Dayanışma Ağı şu örgütlerden oluşuyor: Civil Rights Defenders, Düşünce Suçu(?!)’na Karşı Girişim, Eşit Haklar İçin İzleme Derneği, Hakikat Adalet Hafıza Merkezi, İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi, İnsan Hakları Gündemi Derneği, Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA), Kadının İnsan Hakları Derneği, Kadın Kültür Sanat ve Edebiyat Derneği (KASED), Kadın Zamanı Derneği, Research Institute on Turkey (RIT), Sivil Alan Araştırmaları Derneği, Sosyal Politika Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği (SPoD LGBTİ+), Özgürlük İçin Hukukçular Derneği, Türkiye İnsan Hakları Davalarına Destek Projesi (TLSP), Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Yaşam Bellek Özgürlük Derneği

(AS)