Don Kişot Bisiklet Kolektifi ve Kuzey Ormanları Savunması, hafriyat kamyonlarının neden olduğu ölümlere karşı İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) önünde eylemdeydi.
Yaşam savunucuları hafriyat kamyonuna ilişkin sorunların kalıcı çözümlerle sonlandırılması ve toplumsal, ekolojik ve ekonomik yıkımın son bulması için, İstanbul’un kentsel ve ekolojik dokusuna zarar veren tüm projelerin durdurulması talep etti.
Eyleme katılanlar arasında 12 Mayıs 2016’da Kadıköy Yoğurtçu Parkı'nda hafriyat kamyonunun çarpması sonucu hayatını kaybeden Şule İdil Dere'nin annesi Nesrin Aslan da vardı.
Aslan: Kızımın katillerini biliyorum
İBB ve İSTAÇ A.Ş. sorumlularının yargılandığı dava Şule İdil Dere hayatını kaybettikten bir yıl sekiz ay sonra başladı. Aslan eylemde davayı hatırlatarak şöyle konuştu:
“Kızımın katillerini biliyorum ve bu zihniyetten nefret ediyorum. İBB’nin avukatı ‘Kan davasına çevirmek istiyorsun’ diyor. Ben kan davasından anlamam; direnirim. Ben bitene kadar da bitmez bu iş.”
“İnsanı, hayvanı, doğayı yok ediyor”
Açıklamada verilen bilgilere göre, İstanbul içinde on bine yakın hafriyat kamyonu ve beton mikseri çalıştırılıyor. Sadece insanları değil, İstanbul’un kuzeyinde, köpek, tilki, karaca, domuz, çakal ve leylek gibi türlerden sayısız birey, yollarda hafriyat kamyonlarının altında kalarak ölüyor.
Denetimsizlik nedeniyle Belgrad ve Fatih Ormanları‘na gizlice dökülen molozlar, orman varlığını, ekosistem dengesini ve yeraltı su kaynaklarını da ciddi şekilde tehdit ediyor.
Hafriyat kamyonuna karşı çözüm önerileri
Açıklamada hafriyat kamyonu sorununun kesin olarak kalıcı çözümlerle sonlandırılması için öneriler şöyle sıralandı:
* Öncelikle yaşlı, engelli ve çocukların bulunduğu sokaklara ağır tonajlı araçların girmesi kesinlikle yasaklanmalıdır. Kent içi yollarda araçların şantiye giriş ve çıkışlarında kontrol sağlanmalı ve yaya ile karşılaşması muhtemel güzergah boyunca eskort eşliğinde hareket etmeleri sağlanmalıdır.
* Sorunun ana kaynaklarından biri olan ve şoförleri potansiyel katil haline getiren sefer başına ücretlendirme sistemine son verilmelidir. Günlük toplam hafriyat tonajının sınırlandırılmasına dayalı olarak yeniden planlanmalıdır.
* Elektronik Araç Takip Sistemi ile etkin denetim yapılmalıdır. Kamyonların yasak olan güzergâhlarda ve saatlerde çalışması engellenmelidir.
* Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yönetmelikler halk sağlığı ve can güvenliği gözetilerek yeniden düzenlenmelidir. Çevre kirliliğinin önlemesine yönelik önlemlerin sürekli kontrolü sağlanmalıdır.
* İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin hazırlamakla yükümlü olduğu “hafriyat toprağı, inşaat/yıkıntı atıkları ile doğal afet atıklarının toplanması, geçici biriktirilmesi, taşınması, geri kazanılması ve bertarafı ile ilgili yönetim planı” kamuya açık olarak yayınlanmalıdır. Mevcut yönetmelik ve kurallara uyulmasının etkin denetimi sağlanmalıdır.
* İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından, kamu yararına olan acil iş ve proje kapsamında 24 saat izin verilen projelerin listesi kamuoyu ile paylaşılmalıdır.
* Kamu denetiminin sağlanabilmesi için Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) kararları ile belirlenen güzergâhlar ile yasaklanan güzergâhlara ilişkin haritalar kamuoyuyla paylaşılmalı, yollara uyarıcı tabelalar koyulmalıdır.
2 yılda İstanbul'da en az 53 kişi hayatını kaybetti Basına yansıdığı kadarıyla 2016’dan bugüne kadar İstanbul’da en az 51 kişi hafriyat kamyonlarının neden olduğu kazalarda hayatını kaybetti. 17 Mayıs’ta ise Küçükçekmece, Halkalı Caddesi’nde yolun karşısına geçmeye çalışan 6 yaşındaki bir çocuk ve babaannesi Narinç Erdem yaşamını yitirdi. Böylece en az 53 kişinin ölümüne hafriyat kamyonları neden oldu. Kaçak dökümler 2007'deki UKOME kararı gereği araçlarda “takip sistemi” zorunlu hale getirildi. Fakat bu da bir çözüm değil, sistemde kayıtlı olmayan kamyonlar ile veya çip iptal edilerek yapılan 'anlık' dökümün önüne geçilemiyor. Habertürk’ten Uzay Kesmen’in 29 Mart 2017 tarihli haberine göre, İstanbul’da aylık 5 milyon ton hafriyat çıkıyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi İstanbul Çevre Yönetimi Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye (İSTAÇ) bağlı, sekizi Avrupa yakasında olmak üzere 14 resmi hafriyat sahası bulunuyor. Bunlardan yedisinde yüzde 90’ın üzerine doluluk var. |
(TP)