Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri António Guterres, Pazartesi günü yaptığı kapsamlı çağrıyla İsrail'in Gazze'nin güneyinde kara operasyonunu genişletmesinin "yalnızca orada barınan bir milyondan fazla Filistinli sivil için korkunç olmakla kalmayacağını, [BM] Filistin'e yardım programları[nın] da sonunu getireceğini" vurguladı.
Guterres, uluslararası toplumu, her yerde ve herkes için insan haklarını teşvik ve koruma konusundaki "birincil sorumluluğunu" yerine getirmeye çağırdı.
BM İnsan Hakları Konseyi 55. Oturumu
Guterres, BM İnsan Hakları Konseyi'nin (UNHRC) bugün Cenevre'de başlayan 55. Oturumu’nun açılış konuşmasını yaptı.
26 Şubat’tan 5 Nisan’a kadar sürecek olan oturumun Pazartesi günkü “yüksek düzeyli” birleşimi Konsey üyesi ülkelerin devlet ve hükümet başkanları ile bakanlarının konuşmalarına ayrılmıştı.
Oturumda, Konsey Myanmar, Suriye ve Ukrayna dahil 50 farklı ülkedeki insan hakları konularını ele alacak.
Gündemin en önemli önceliklerinden biri Filistin'deki kriz. Bağımsız insan hakları uzmanları kısa süre önce yaptıkları açıklamada, Gazze'de kullanılacak İsrail tarafından gerçekleştirilecek herhangi bir silah veya mühimmat transferinin uluslararası hukuka aykırı olabileceği konusunda uyarıda bulunmuşlardı. Ocak’ta Uluslararası Adalet Divanı'nın Gazze'de soykırım riskinin muhtemel olduğuna dair kararı bağlamında konuşan Avrupa Birliği (AB) dış politikadan sorumlu yüksek komiseri Josep Borrell, birliğin İsrail'e silah sağlamaktan uzak durması konusunda uyarmış, Hollanda dahil bazı ülkeler, İsrail'e silah ve diğer askeri teçhizat transferlerini askıya aldıklarını açıklamışlardı.
"Savaş yasaları göz ardı edildi"
BM Genel Sekreteri İnsan Hakları Konseyine ayrıca Ukrayna'dan Sudan'a, Myanmar'dan Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ne kadar "hukukun üstünlüğü ve savaş yasalarının" nasıl hiçe sayıldığını hatırlattı.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk ve BM Genel Kurulu Başkanı Dennis Francis de konuşmalarında Guterres’in gündeme getirdiği bu temayı vurguladılar.
Koruma taahhüdü
BM Genel Sekreteri Guterres, konuşmasında bu gibi acil durumlara yanıt vermek için insan haklarına yönelik dünya çapındaki diğer ciddi tehditlere uzun vadeli çözümler getirmeye yönelik bir çağrıda da bulunarak, Eylül’de toplanacak Gelecek Zirvesi'nin üye devletlerin "yeniden insan haklarına dayalı barış ve güvenlik için karar vermeleri" için ideal bir fırsat olacağını vurguladı.
"BM dezenformasyonun hedefinde"
Oturumun başında Guterres’in girişimini memnuniyetle karşıladığını ifade eden BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk de insan haklarının "her koşulda, ne kadar zorlu olursa olsun" ilerletilmesine yardımcı olacaklarını vurguladı. Türk, İnsan Hakları Konseyinin çalışmalarının "Birleşmiş Milletler ve diğer kurumların meşruiyetini ve çalışmalarını baltalama girişimleri” dolayısıyla ciddi risk altında olduğunu söyledi.
BM Genel Kurul Başkanı Francis'in uyarısı
Uluslararası insan hakları hukukunun ve hatta BM Şartı'nın bile dünya çapında giderek artan bir tehdit altında olduğuna ilişkin uyarıları yineleyen BM Genel Kurulu Başkanı Dennis Francis de, İnsan Hakları Konseyinde, tüm dünya vatandaşlarının "payına düşeni yapması" çağrısında bulundu.
Gazze'ya acil insani yardım gerekiyor
Genel Kurul Başkanı, Gazze'de masum sivillerin çektiği acının "tahammül edilemez bir kırılma noktasına" ulaştığını söyledi. Bölgedeki nüfusun yüzde 90'ından fazlasının yerinden edildiğini ve halen "açlık tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu ve önlenebilir olmasına karşın yaklaşan bir halk sağlığı felaketinin dibinde sıkışıp kaldığını" söyledi.
"İnsanlık adına"
Sadece Gazze'de değil, Ukrayna, Haiti ve Yemen, Sudan, Sahel ve Myanmar'da en savunmasız olanlara yardım elini uzatma gereğine dikkat çeken Genel Kurul Başkanı, "İnsan hakları ihlallerinin mağdurlarını yarı yolda bırakmamalıyız.” dedi.
“[...] Önceki nesillerin tanımlamak ve kurallaştırmak için bu kadar büyük çaba sarf ettiği hak ve özgürlüklere yönelik açık umursamazlık ya da görmezden gelmeyi asla kabul etmemeliyiz.” dedi ve “Bu hakların sistematik şekilde ihlalinin cezasız kalmasını da görmezden gelemeyecek[lerini]” vurguladı.
Francis ayrıca Gazze'de "acil bir insani ateşkes" ve 1,5 milyon evsiz Filistinliye yardım ulaştırılması için insani koridorlar açılması çağrısında bulundu.
(AEK)
