Fotoğraf: Emrah Yorulmaz / AA
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, 2021-2023 dönemi için enflasyon, istihdam, büyüme, ihracat, cari denge gibi temel makro göstergelere ilişkin hedefleri belirleyen Yeni Ekonomi Programı'nı açıkladı.
Tanıtım toplantısında konuşan Albayrak "Bu sene Yeni Ekonomi Programı'nın temasını 'Yeni Dengelenme, Yeni Normal ve Yeni Ekonomi' olarak belirledik" dedi.
Albayrak'ın açıkladığı plana göre; 2020 için büyüme hedefi yüzde 0.3, 2021'de yüzde 5.8, 2022 ve 2023'te ise yüzde 5 oldu.
Enflasyonda beklenti 2020'de yüzde 10.5, 2021'de yüzde 8, 2022'de yüzde 6 ve 2023'te yüzde 4.9 oldu. 2023'te işsizlik beklentisi ise yüzde 10.9 olarak açıklandı.
Albayrak'ın konuşmasından satırbaşları şöyle:
"Uyguladığımız kararlı politikalar ile Türkiye dengelenme sürecinde muazzam bir başarı elde etti. Yüzde 25'lere kadar ulaşan enflasyonu 10-11 bandına indirdik. Daralmaya başlayan ekonomik faaliyetleri tekrar hareketlendirdik. 2019'un son çeyreği itibariyle yüzde 6.4'lük büyüme yakaladık.
"Tüm dünyada pandemi nedeniyle ekonomik faaliyet çok sert bir şekilde yavaşladı. İşsizlik büyük oranda arttı. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin para değeri değer kaybetti. Covid-19'la mücadelemizi 3 temel hedef üzerine inşa ettik. Birincisi iş gücü piyasasını ayakta tutmak, ikincisi hane halkına gerekli likiditeyi sağlamak, üçüncüsü temel sektörlerin faaliyetlerini sürdürmesini garanti altına alarak tedarik zincirlerini ayakta tutmak.
"9 milyon kişiye kredi verdik"
"Covid-19 sonrası destek paketlerimiz 494 milyar TL'ye ulaştı. İhtiyaç sahibi 6.2 milyon aileye 1000 TL nakdi yardım yaptık. Salgın dönemindeki destek paketi milli gelerin yüzde 10'una ulaştı. Temmuz ayından itibaren ekonomik faaliyette hızlı bir şekilde normalleşme sürecine girdik.Temerrüde düşen firmalara mücbir sebep sağladık. 18,7 milyar lira kısa çalışma ödeneği, 4,4 milyar lira nakdi destek ve 3,6 milyar liralık işsizlik ödeneği yaptık.
"Kredi garanti fonunun limitini artırarak teminat sıkıntısı yaşayan işletmelerin finansmana erişimini sağladık. 267.4 milyar tutarında kredi finansman imkanı sağladık. Yaklaşık 9 milyon vatandaşımıza 47.5 milyar lira bireysel ihtiyaç desteği verdik. 787 bin esnafa 29.9 milyar lira esnaf desteği verdik.
Salgın döneminde aldığımız tedbirlerle ekonomik faaliyet hızlı bir iyileşme sürecine girdi. Toparlanmanın sürükleyicilerinden biri de ihracat oldu. İhracatta yüzde 27'ye oranla ciddi bir artış kaydedildi. Toparlanmanın tüm sektörlere yayıldığını söylememiz hala mümkün değil. Toparlanma henüz istediğimiz seviyede değil. Hizmetler sektörünü canlandırmak hayati önemde.
"İhracatımız 2020 Haziran-Ağustos döneminde Mart-Nisan dönemine göre yüzde 27'ye varan oranla artış sağladı. Ekonomik veriler güçlü V tipi toparlanmayı gösteriyor. Bu programıın ana temalarını yeni dengelenme yeni normal ve yeni ekonomi olarak belirledik. Yeni dengelenme ile sürdürülebilir bir büyüme modeli inşa edeceğiz.
"Ülkemizi küresel bir cazibe merkezi haline getirecek adımları atacağız. Salgın önlemlerini kademeli olarak kaldıracağız. Normalleşme adımları önümüzdeki haftalarda da devam edecek. Hem finansal istikrara ve makro ekonomik hedeflere katkı sağlayacak.
Büyüme tahminleri
"Büyüme çerçevesi içerisinde Mart ayındaki daralmanın ardından üçüncü çeyrekte hızlı bir toparlanmaya girdik. Yılın geri kalanında büyüme bir miktar ivme kaybedecek olsa da yılın tamamında büyümenin pozitif olmasını ve yüzde 0.3 oranında gerçekleşmesini öngörüyoruz. 2021 büyüme beklentisi yüzde 5.8, 2022-2023 büyüme beklentisi yüzde 5. Her türlü senaryoya karşı hazırlık yapıyoruz.
Enflasyon hedefi
"Yeni Ekonomi Programı'nda enflasyon hedefleri, 2020 için yüzde 10,5, 2021 için yüzde 8, 2022 için yüzde 6, 2023 için yüzde 4,9 oldu. İşsizlik oranının, kademeli azalarak 2023'te yüzde 10,9 seviyesinde gerçekleşmesini bekliyoruz.
Fiyat istikrarının ağlanması enflasyonun kalıcı tek haneli olması önceliğimiz olmaya devam edecek. Gıda fiyatlarında istikrara katkı sağlamak için girdi finansmanı ve avans mekanizmasını uygulamaya koyacağız. Pilot uygulamayı Türk Şeker'le başlattık.
Kurdaki değişimin enflasyon etkisini en aza indirgemek için yerleştirme programlarına ve TL bazlı alım kontratlara hali hazırda başladık, daha da artırarak devam edeceğiz.
Özellikle verimlilik ve rekabet gücünü artıracak, yüksek teknolojiyi ve girişimcilik ekosistemini destekleyecek politikaları hızla hayata geçireceğiz. İstihdam program dönemi boyunca istihdamın yıllık ortalama 1 milyon 336 bin kişi artmasına rağmen işsizlik oranının kademeli olarak gerileyerek, 2023 yılında yüzde 10.9 seviyesinde gerçekleşmesini öngörüyoruz.
Cari fazla iddiası
"Yıl sonunda 12.4 milyar dolar cari fazla vermeyi öngörüyoruz. Program dönemi boyunca bütçe açığının GSYH'ye oranının kademeli gerilemesini ve dönem sonunda yüzde 3,5 olmasını bekliyoruz. Karadeniz'deki keşifle enerji ithal eden değil ihraç eden bir ülke olunca bu cari dengemize olumlu katkı yapacak. Ekonomik faaliyetlerde yaşanan iyileşme ile bütçe gelirleri artacak.
Katılım bankacılığı
"Finansal piyasalarda istikrarı güvenle kalıcı hale getirmeyi hedefliyoruz. Katılım bankacılığı alanında çok büyük bir değişim sürecine şahit olacaksınız. Dolarizasyonun azaltılması diğer bir adımımız olacak Virüse rağmen hedeflerin çoğunda ilerleme kaydettik. 77 eylemin 52'sini hayata geçirdik. Diğer 25 eylemde de önemli bir ölçüde ilerleme kaydettik."
(HA)
