Bu yıl Brezilya’nın Belém kentinde düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği 30. Taraflar Konferansı’da (COP30) ilk hafta geride kaldı.
Greenpeace COP30 devam ederken müzakerecilere, ormansızlaşmayı sona erdirmek ve 1,5 °C hedefine ulaşmada gerekli farkı kapatmak için bir eylem planı üzerinde anlaşarak iklim ve ormanlarla ilgili taahhütleri hızlandırmaları ve uygulamaları çağrısında bulundu.
Greenpeace Program Direktör Yardımcısı Jasper Inventor şunları söyledi:
“Bu COP'da, 1,5 °C hedefindeki açığı kapatmak için küresel bir eylem planı sunulmasını umuyoruz. Bu plan, fosil yakıtların kullanımını aşamalı olarak sonlandırmak için bir yol haritası veya plan, ormansızlaşmayı sona erdirmek için bir eylem planı ve çok ihtiyaç duyulan iklim finansmanını içermelidir. İlk hafta ilerleme kaydedildi, ancak bizi bir yere götürmeyen bir başka yol haritası değil, değişime yol açacak bir sonuç istiyoruz.
“COP30'un fosil yakıtları aşamalı olarak ortadan kaldırmak ve yenilenebilir enerji kaynaklarını hızla yaygınlaştırmak için net bir plan sunmasını sağlamalıyız. Ancak aynı zamanda, 1,5 °C hedefini korumak için net bir zaman planı ve fosil yakıtların derhal azaltılmasıyla, kirletenlerin iklim değişikliği kaynaklı zararların ve adil bir geçişin bedelini ödemesini sağlamalıdır. COP30, gerçek eylemi hızlandıracak bir sonuç sunmalıdır.”
“Ormansızlaşmayı sona erdirmek için bir eylem planı”
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nin (UNFCCC) güncellenmiş yıllık değerlendirmesi olan 2025 NDC Sentez Raporu, 2035 yılına kadar emisyonlarda sadece yüzde 12'lik bir azalma öngörerek, bariz bir şekilde hedeflerin yetersizliğini ortaya koydu. Bu oran, gerekli olan yüzde 60'lık küresel azaltımdan (2019 seviyelerine kıyasla) çok uzak.
Greenpeace, BM binasına iklim değişikliğinin etkilerinden oluşan görüntüleri yansıttığı bir projeksiyon eylemi gerçekleştirdi ve ülke delegelerini hemen harekete geçmeye çağırdı.
2025 Arazi Açığı Raporu'nda da giderek büyüyen bir “orman açığı” ortaya konmuş ve BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'nin (UNFCCC) ormansızlaşmayı sona erdirme hedefini gerçekleştirmek için acil bir eylem planına ihtiyaç olduğu vurgulanıyor.
Greenpeace Biyoçeşitlilik Politikası Uzmanı An Lambrechts şunları söyledi:
“Ormanlarımızı korumada başarısız olduğumuz açık, ancak ormanlar 1,5 °C çözümünün kritik bir parçası olduğu için COP30, 2030 yılına kadar ormansızlaşmayı sona erdirmek için bir eylem planı ile sonuçlanmalıdır.
“Dünya liderlerinin Amazon'da düzenlenen ilk COP'a geldikleri ilk hafta bazı temkinli adımlar atıldığını gördük, ancak şimdi hükümetler, ormanların yok edilmesinin sona erdirilmesini sağlayarak, bu önemli COP'un insanlar ve ormanlar için olumlu bir sonuçlanmasını sağlamalıdır.”
“Yeni bir vergilendirme sistemi”
Greenpeace COP30'da, özellikle gelişmiş ülkelerden gelen kamu finansmanını artırarak NCQG'nin (COP29 finansman kararları) uygulanmasını sağlamak ve gelişmekte olan ülkeler için kamu finansmanını artırmak amacıyla kirleten öder vergilendirme sistemini ilerletmek için yeni bir UNFCCC gündem maddesi eklenmesini talep ediyor.
Greenpeace Brezilya İklim Politikası Uzmanı Anna Carcamo konu hakkında "Bu COP, uygulama COP'u ve hakikat COP'u olarak adlandırıldı. Bu isimlere layık olmak için, hakiki, erişilebilir ve adil bir iklim finansmanı sağlamalıdır. Gelişmiş ülkeler, gelişmekte olan ülkelere NDC'lerden ve uyum önlemlerinden kayıp ve zararlara yanıt vermeye kadar iklim eylemlerini uygulamaya koymak için kamu finansmanı sağlamalıdır. Milyonlarca insan için bu bir fırsat meselesi değil, hayatta kalma meselesidir. İklim finansmanı, her şeyden önce iklim adaleti meselesidir” dedi.
“COP büyük umutlar sunmuyor”
Greenpeace Türkiye İklim ve Enerji Kampanyaları Sorumlusu Emel Türker Alpay da “COP30’dan bu sene beklenti 1,5 °C hedefini tutturabilmek için gerçek azaltım ve uyum eylem planlarının kabul edilmesi. İlk hafta bunun için adımlar atılsa da hakiki bir iklim eyleminin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini bekleyerek göreceğiz. Ancak COP tarihi bu konuda büyük umutlar sunan bir tarih sayılmaz. Türkiye’nin gündemi ise COP31’e ev sahipliğinin karara bağlanmasıydı. Türkiye ve Avustralya arasındaki yarış devam ediyor. COP31’in Türkiye’de olması iklim hareketi için bir fırsat olabilir ancak bir COP başkanı olarak Türkiye için kömür başta olmak üzere fosil yakıtlardan çıkış gibi pek çok cevaplanması gereken soru var.” diye konuştu.
(HA)
