Fotoğraf: Greenpeace
Greenpeace Akdeniz, çöp emperyalizmine eleştirel bir mercekten baktığı 'Anadolu’da Batı Medeniyetlerinin İzi' sergisiyle plastik atık ticaretinin Anadolu’da özellikle Adana’da bıraktığı toksik mirasın izlerini gün yüzüne çıkarıyor.
Avrupa'dan Türkiye'ye gönderilen atıların incelendiği sanal sergide Adana’nın verimli tarım arazilerine ve sulama kanallarına atılarak toprağa, suya ve yakılarak havaya karışan ithal plastiklerin zehirli mirasına şahit olacak, plastik çöp ithalatının sebep olduğu zararların geri dönüşümsüz etkisini Adana’da bu etkilere doğrudan maruz kalan insanlar anlatıyor.
Türkiye'nin plastik atık ithalatı
Avrupa ülkeleri düşük gelirli ülkelere plastik atık ihraç ederek kendi aşırı plastik tüketimlerinin bedelini dünyadaki diğer topluluklarına ödetiyor.
Ocak 2018’e kadar Çin, bu plastik çöplerin bir numaralı adresi olmuştu. Ancak ortaya çıkan çevre ve sağlık sorunlarının sarsıcı gerçekliğiyle sarsılan Çin Halk Cumhuriyeti Hükümeti ani bir kararla plastik atık ithalatını yasakladı.
Bu noktada Türkiye’nin Atık Oyunları’nda başrole doğru uzanan yolculuğu başladı. Ticari açıdan önemli bir ham madde olarak tanımlanan ithal plastik çöplerin çoğu Türkiye’de geri dönüştürülmedi aksine İzmir, İstanbul, Adana gibi şehirlerde doğaya dökülerek yakıldı.
Özellikle Adana’nın verimli toprakları, adeta bir açık hava çöplüğüne dönüştü. Portakal çiçeği kokuları yerine şehri esir alan çöp ve yanmış plastik kokuları ise buzdağının sadece görünen yüzüydü.
İthal çöplerin doğaya atıldığını belgeleyen görüntülerin kamuoyunda yarattığı tepki üzerine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, belirli bir türe ait plastik çöp ithalatını 18 Mayıs 2021’de tamamen yasakladı.
Ancak,18 Mayıs'ta resmi gazetede yayınlanan karar, yalnızca bir hafta dayanabildi. Plastik atık ithalatı yasağı, ‘sıkı denetim”ler getirilerek yürürlükten kaldırıldı.
Sıkı denetimler, Adana’daki yasa dışı plastik çöp sorununa çözüm olmadı zira Eurostat ve UK Trade Info 2021 verilerine göre; Türkiye 2021 yılında sadece Avrupa’dan 518.080 ton plastik atık ithal ederek bu sene de Avrupa’nın çöpünü almada birinci oldu ve bu rakamlara göre Avrupa’da atılan her üç çöpten biri, Türkiye’ye geldi.
Adana’nın verimli toprakları, sıkı denetimlere ve geri dönüşüm iddialarına rağmen Avrupa’dan ithal edilen plastik çöplerin egemenliği altında.
“Anadolu’da Batı Medeniyetlerinin İzi” adlı sergiyi bu bağlantı üzerinden ziyaret edebilirsiniz.
(EMK)
