Ankara’da yaşayan görme engelli Coşkun Altun’a Kurye Net aracılığıyla gelen kredi kartı, evde gören başka bir kişi olmadığı için verilmedi.
Coşkun Altun, bunun yasalara aykırı ve engellilere karşı açık bir ayrımcılık olduğunu belirterek olayı şöyle anlattı:
“Ankara’da yaşıyorum. İş Bankası’ndan kredi kartı talep ettim. Banka kartım Kurye Net aracılığıyla evime geldi. Ancak kurye nüfus cüzdanımı göstermeme rağmen görme engelli olduğum için evde gören başka biri olup olmadığını sordu. Evde gören bir kişi olmadığı için de kartımı teslim etmedi.
"Kurye Net’i aradığımda müşteri hizmetleri temsilcisi, ‘Vermek isteriz ancak veremiyoruz, banka şubesinden gidip alın’ diyor. Bankanızla görüşün dediler. Bankaya mail attım, “inceliyoruz “dediler. Bu durum yasalara aykırı. Düpedüz engellilere karşı ayrımcılık uygulanıyor. Kaldı ki, her şeyi bırakın benim eşim de görme engelli, evde illa gören biri olmak zorunda mı? Ya da görme engelli biri fiziksel olarak bankaya gidemiyorsa ne olacak? İmza atma konusunda görme engelliler sürekli ayrımcılığa uğruyor.”
Kurye Net değişikliği bilmiyor
bianet’in ulaştığı Kurye Net temsilcileri bankaların teslimat kuralları gereği görme engellilere iki şahit eşliğinde teslimat yapabildiklerini söyledi.
Aradan geçen kısa bir süre sonra yeniden bianet’e ulaşan Kurye Net temsilcisi İş Bankası’yla görüştüğünü ve bankanın teslimat kurallarının değişmiş olduğunu, bundan da yeni haberdar olduğunu ve söz konusu kişiye teslimatı yapabileceklerini söyledi.
Söz konusu olayla ilgili Borçlar Kanunu'nun 15. Maddesinde 2011 yılında yapılan değişikle "Görme engellilerin talepleri halinde imzalarında şahit aranır. Aksi takdirde görme engellilerin imzalarını el yazısı ile atmaları yeterlidir" deniyor.
Yasa var ancak ihlaller devam ediyor
Görme engellilerin tek başına imza kullanabilme hakkı yasal mevzuata rağmen hala ihlal ediliyor.
2005 yılından önce görme engelli birinin bankalarda, tapu müdürlüklerinde ve noterlerde yaptıkları işlemler, iki tanık tarafından imzalanmadıkça geçerli sayılmıyordu.
Ancak 2005’te yürürlüğe giren Engelliler Kanunu’yla bu düzenleme kalktı.
Borçlar Kanununda, Noterlik Kanununda, Türk Ticaret Kanununda değişiklikler yapılarak görme engellinin ancak “istemesi halinde” tanık bulundurabileceği hükme bağlandı. Tanık istemiyorsa tek başına imza atma yetkisi var.
Ancak yasal düzenlemeye rağmen uygulamada hala ciddi sorunlar yaşanıyor. Özellikle noterlikler ısrarla görme engellilere iki tanık zorunluluğunu şart koşuyor.
Notere ayrımcılık davası açıldı
Daha önce de bianet’in gündeme getirdiği üzere görme engelli avukat Olgun Yılmaz, Ankara’da gittiği bir noterlikte kendisinden şahit istenmesi üzerine ayrımcılık davası açmıştı.
Türkiye Körler Federasyonu ve Engelsiz Erişim Derneği üyeleri de Aralık 2016’da Noterler Birliği’ne 1200 dilekçe vererek noterlerin yasaya uyarak iki tanık istemekten vazgeçmesini talep etmişlerdi. (NV)