Rekabet Kurulu, Google hakkında yürütülen soruşturmayı sonuçlandırarak kararını açıkladı.
Kurul, "Google Reklamcılık ve Pazarlama Ltd. Şti., Google International LLC, Google LLC, Google Ireland Limited ve Alphabet Inc.ten oluşan ekonomik bütünlüğün (Google) yayıncı reklam sunucusu hizmetleri pazarındaki hakimiyetine dayanarak kendi arz tarafı platform (SSP) hizmetine haksız avantaj sağladığına" karar verdi.
Buna göre "kendini kayırma eyleminin rakiplerin faaliyetlerini zorlaştırıcı nitelikte olduğu" ve "4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 6. maddesini ihlal ettiği" gerekçesiyle Google'a 2 milyar 607 milyon 563 bin 963,59 TL idari para cezası verilmesine hükmetti.
Ayrıca "ihlali sonlandırmak ve pazardaki etkin rekabetin tesis edilmesini temin etmek için" [Google'un] "gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6 (altı) ay içerisinde üçüncü taraf arz tarafı platformlarına (üçüncü taraf SSP’lere) kendi hizmetine uygulanan koşullardan daha az elverişli olmayacak koşulları sağlamasını da karara bağladı.
Bu yükümlülüklerin "gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6 (altı) ay içerisinde eksiksiz yerine getirmemesi durumunda, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 17. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca ['ekonomik bütünlüğe'] günlük idari para cezası" uygulanmasına hükmetti.
Kurul soruşturmaya konu olan ikinci bir suçlamaya ilşkin olarak ise idari para cezası uygulanmasına gerek olmadığını kararlaştırdı.
Google'un uzun "sabıka" listesi
Google, yalnızca teknoloji sektöründe değil, küresel ölçekte de en büyük ekonomik aktörlerden biri. Şirketin gelirlerinde yapay zeka tabanlı çözümler ve bulut teknolojilerine yönelik artan talep önemli bir rol oynuyor.
Google'un ana şirketi Alphabet Inc., 2024 üçüncü çeyreğinde 88,3 milyar dolar gelir elde etti. Bu, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 15 artışı temsil ediyor. En büyük gelir kalemi olan Google Hizmetleri (arama, YouTube reklamları, abonelik hizmetleri vb.), toplam 76,5 milyar dolarlık bir gelirle yüzde 13 büyüme gösterdi. Google Cloud ise yüzde 35 artarak 11,4 milyar dolarlık gelir elde etti.
Alphabet'in net kârı aynı çeyrekte yüzde 34 artışla 26,3 milyar dolara ulaştı. Faaliyet kâr marjı da yüzde 32’ye çıktı.
Google, dünyanın başka birçok ülkesinde de rekabeti önleyici uygulamaları nedeniyle para cezalarına çarptırıldı.
▶ Avrupa Birliği (AB): AB, Google'a özellikle Android işletim sistemi üzerindeki hakimiyetini kötüye kullanarak rakiplerini dışladığı gerekçesiyle toplamda 8,6 milyar avro üzerinde para cezası verdi.
▶ Bunlar arasında en önemlileri, 2017'de Google Shopping hizmetini ön plana çıkararak rekabeti bozduğu için çarptırıldığı 2,42 milyar avro, 2018'de Android işletim sistemi üzerinden rekabeti engellediği için çarptırıldığı 4,34 milyar avro ve 2019'da AdSense üzerinden reklam piyasasını manipüle ettiği gerekçesiyle çartırıldığı 1,49 milyar avro tutarındaki cezalardı.
▶ Hindistan: Hindistan Rekabet Kurumu (CCI), 2022'de Android üzerindeki tekelci uygulamalar nedeniyle Google'a toplam 275 milyon dolar ceza verdi.
▶ Güney Kore: Güney Kore Adil Ticaret Komisyonu, 2021'de Google'a Android cihaz üreticilerine kısıtlamalar getirdiği gerekçesiyle 176,9 milyon dolar ceza kesti.
▶ Rusya: 2016'da Rusya, Android cihazlarda Google'ın varsayılan arama motoru olma zorunluluğu getirmesi nedeniyle şirkete 6,8 milyon dolar ceza verdi.
▶ ABD: Federal Ticaret Komisyonu (FTC) ve eyalet hükümetleri Google’a karşı rekabet ihlalleri nedeniyle çeşitli davalar açtı. Ancak bugüne kadar genellikle uzlaşmalar sağlandı. En büyük davalar hala sürüyor.
▶ Google ayrıca "Veri Gizliliği ve Kişisel Verilerin Korunması" yasalarını ihlal gerekçesiyle Fransa Veri Koruma Otoritesi CNIL tarafından 2019'da 50 milyon Avro, YouTube'da çocuklara yönelik veri gizliliği ihlalleri nedeniyle 2019'da ABD Federal Ticaret Komisyonu (FTC) tarafından 170 milyon dolar cezaya çarptırıldı.
▶ Avustralya, 2022'de kullanıcıların konum verilerini manipüle ederek yanıltıcı reklam politikaları yürüttüğü için Google'a 60 milyon Avustralya doları ceza verdi.
▶ Google İtalya'da vergi kaçırmaktan 306 milyon Avro ceza ödedi. İngiltere ve Fransa'da karşılaştığı benzer davalarda uzlaşmalara gitti.
Google’ın cezalarının büyük kısmı tekelcilik ve rekabeti bozma temelli olurken, kişisel verilerin kötüye kullanımı ve vergilendirme gibi diğer alanlarda da sorunlar yaşadığı görülüyor. Bu cezalar, şirketin farklı ülkelerdeki düzenleyici otoritelerle sık sık karşı karşıya gelmesine yol açıyor.
(AEK)
