* Fotoğraf: Türkiye Kültür Portalı
TMMOB’a bağlı Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Sivas’ın Gürün ilçesindeki Gökpınar Gölü’nü yapılaşmaya açan 2. Etap İmar Planı’nı yargıya taşıyacağını açıkladı.
Sivas Valiliği’nin izniyle Sivas İl Özel İdaresi tarafından hazırlanan plan kapsamında, gölün alt kısımlarına yürüyüş alanları, oteller, restoranlar ve bungalov evler yapılması planlanıyor. Sivas Valiliği, “Projenin gölle alakalı olmadığı” şeklinde açıklamalar yapsa da, plan onama sınırı göl kıyı kenar çizgisi ile aynı hattan geçiyor.
Gölün 1. Derece Doğal SİT Alanı ilan edilmesi gerektiğini belirten Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, “Bugüne kadar yapılmış olan yapı yoğunluklu tüm imalatların bile gölün yakın çevresinden uzaklaştırılması gerekmektedir. Hazırlanan imar planında kıyı kenar çizgisi ile örtüşen ve planlama onama alan sınırları içerisinde yapılacak herhangi bir yapılaşma telafisi mümkün olmayan zararlar doğuracaktır” dedi.
“Jeolojik oluşumun izlerini taşıyor”
Karakuş-Candan, 1992’de Gürün ve çevresinin jeolojik etüdünü yapan Maden Tetkik Arama (MTA) çalışmaları esnasında göl çevresinde hiçbir yapılanmanın olmadığını ancak 2008’de Türkiye Tıbbi Jeolojik Araştırmalar Projesi kapsamında yerinde yapılan incelemelerde yeni tesisler kurulmuş olduğunun gözlendiği bilgisini paylaştı.
Bu süreçte göl kıyısına konulan masalar ve ziyaretçi fazlalığının gölde kirliliğe neden olduğuna dikkat çeken Karakuş-Candan, Gökpınar Gölü’ne ilişkin şu bilgileri verdi:
“Gökpınar Gölü ülkemiz peyzajları içerisinde biricik olma özelliğinde bir doğal varlıktır. Gölün yer kabuğunun oluşum ve değişim sürecinin anlaşılması açısından bilimsel ve eğitim değeri bulunurken, göl ekolojik dengelerin korunması açısından önemli bir jeolojik oluşumun izlerini taşımaktadır.”
Avrupa Peyzaj Sözleşmesi’ne atıf
“İnsanlara doğa bilinci veren ve doğayla insan arasında ilişki kurulmasını sağlayan Avrupa Peyzaj Sözleşmesi, taraf ülkelere, kendi peyzaj politikalarını oluşturmaları konusunda rehberlik etmekte ve sorumluluk yüklemektedir.
“Sözleşmeye göre peyzaj politikası ‘uzman kamu yetkilileri’ tarafından peyzajların korunması, yönetilmesi ve planlanması konusunda özel tedbirler almayı amaçlayan genel prensipler, stratejiler ve rehber kuralların ifadesidir.
“Aynı sözleşmenin, peyzajların turizm ve rekreasyona açılmasındaki en büyük tehdit ekonomiye katkı adı altında yapılan girişimlerdir vurgusu bulunmaktadır. Bu peyzajların dönüşümünü hızlandırır. Bu dönüşümler telafisi mümkün olmayan zararlar oluşturabilir.
“Valilikten beklenen gölü koruması”
“Peyzaj kalite hedefleri, kamuoyunun beklentileri, uzmanların görüşleri ve peyzajla ilgili kamu politikaları ve peyzajın karakterinin belirlenmesine yönelik ilk adımların atılmasını sağlayacak çalışmalar öncelikli olmalıdır. İnsanların doğal oluşumlar hakkında bilgi sahibi olması, gezip-görme merakının giderilmesi, rekreasyon, ekoturizm / jeoturizm faaliyetlerine kaynak oluşturacak ‘jeolojik miras’ alanları bakımından çok büyük bir potansiyel bulunmasına karşın, peyzajın jeolojik formasyonun koruma kavramı ve olgusu henüz gelişmemiştir.
“Bunun göstergesi olan Sivas Valiliği bungalov evler yapım sürecidir. Herkes bilmelidir ki, ‘jeolojik miras’ öğeleri diğer tabiat varlıkları gibi yok edilirlerse bir daha yerine konulmaları mümkün değildir.
“Sivas Valiliği’nden beklenen bungalov evler, oteller ve restoranlar değildir. Gökpınar Gölü’nün korunması ve gelecek nesillere aktarılması için bilimsel bir çalışmanın yapılmasıdır. Gökpınar Gölü’nün hidrojeolojik etki alan sınırları da belirlenerek geniş bir alanda 1. Derece Doğal Sit alan ilan edilmesi için gerekli bilimsel çalışmaları başlatması gerekmektedir.”
Gökpınar Gölü hakkında
Sivas’ın Gürün ilçesinde bulunan Gökpınar Gölü alüvyon birikimi ile beraber doğal kaynaklar üzerinde oluşmuş özel bir göl.
Derinliği 17-20 metreyi bulan göl, yaslandığı kayaların dibinden ve yer yer tabandan kaynayan su ile beslenen doğal bir akvaryum görünümünde.
Sivas kent merkezine 147, Gürün ilçe merkezine 10 kilometre mesafedeki gölün tatlı suyu hem yazın hem kışın 11 derece su ısısını sürekli koruyor. (TP)