İstanbul'un en eski okullarından olan Getronagan Lisesi, dünyanın dört bir köşesine dağılmış ünlü mezunlarıyla Ermeni cemaatinin en önemli eğitim kurumlarında birisi. 2003 mezunları Anet Yoldaş, Jibid Silahlı ve "ağabeyleri" 1979 mezunu Kevork Büyüksimkeşyan ile Türkiye'de Ermeni okulunda okumanın artı ve eksilerine dair söyleştik:
Getronagan Lisesi ve derneğinizle ilgili biraz bilgi verir misiniz?
Kevork: Getronogan Lisesi, 1886'da kuruldu. İstanbul'un en eski okullarıdan birisi. En başta karma eğitim veriyor. Daha sonra erkek lisesi olarak devam eden kurum, 1984'te tekrar karma eğitim veriyor. Getronagan Lisesi'nden Yetişenler Derneği'ne girebilmek için okuldan mezun olmuş olmak ya da en az 6 ay eğitim almış olmak yetiyor.
Ermeni okullarının diğer okullardan farkı nedir?
Anet: Ermeni okullarında Ermenice'nin yanı sıra İngilizce, Türkçe, Fransızca okutulan dersler bulunuyor. Ama ÖSS kaygısı, Ermeni okullarında da Türkçe'ye geçişin önemli bir etmeni oldu.
Derneğinizin özel bir günü varmış...
Kevork: Her sene aralık ayının 2. pazarında mezunlar buluşması düzenliyoruz. 1952'den beri o gün, tüm dünyada mezunlar günü olarak kutlanır. Türkiye saati ile 13.30'da biz burada kadehlerimizi kaldırırken dünyadaki bütün Getronaganlılar da aynı anda şarap kadehlerini kaldırıyorlar.
Ünlü Getronaganlılar kimler?
Anet: Hayko Cepkin (müzisyen), Ara Güler (fotoğraf sanatçısı), Hagop Terzan (astronom), Arah Veseryan (satranç oyunucusu), Mıgırdiç Margosyan (yazar)...
Ermeni okulunda okumanın zorlukları nelerdir?
Kevork: Türkiye Ermenilerin hala en büyük sorunlarında birisi azınlık mı yurttaş mı oldukları konusunda düğümleniyor. Devletin hiçbir askeri ya da kritik yönetim kurumda yer alamıyorlar. Bu nedenle ÖSS'de tercih yaparken örneğin Siyasal Bilgiler Dalını seçmiyorlar.
Jibid ve Anet: Üniversitenin ilk yıllarında sudan çıkmış balık gibi olduk. O zamana kadar hep aynı mahallede, hep aynı çocuklarla oynayıp yine onlarla aynı okullara gitmiştik. Annelerimizle arkadaşlarımızın anneleri bile tanışıyordu. Genelde bu insanlar hep Ermeni'ydi. Üniversite o yüzden çok farklı bir deneyimdi. İlk zamanlar biraz çekincelerimiz oldu ama sonra alıştık.
Peki, sizce sınır açılır mı?
Kevork: Sınır belki kapalı ama iki ülke arasındaki alış-veriş bir şekilde devam ediyor. Sınırın açılması bize doğrudan herhangi bir etkide bulunmaz. Ancak iki ülkenin ticaretini ve ilişkilerini rahatlatır. Zaten Ermenistan'da da hep Türk markaları kullanılıyor ve her şey Gürcistan üzerinden gidiyor.
Anet: Bilmiyorum. Ermenistan'a gitmişliğim yok ama bildiğim kadarıyla birçok etkinlik düzenleniyor. Sayat Nova Dans Topluluğu gitmişti geçenlerde. Ayrıca, bütün dünyadaki Ermenilerin her sene buluştuğu Ermeni Olimpiyatları var. Orada da birçok spor dalında yarışan insanlar gidiyor Türkiye'den.(BM/EÜ)
* Barış Mumyakmaz'ın hazırladığı dizide salı günü: "Bu lokantada bütün yemekler kardeş"
