"Bugünkü Yüksek Askeri Şura 'kriz'i son yedi yılda asker sivil ilişkilerinde yaşanan değişimden kaynaklanan bir gelişme."
Bahçeşehir Üniversitesi'nden Prof. Dr. Nilüfer Narlı, medyanın ordu yönetimine yapılacak atamalarda hükümet ve askerler arasındaki anlaşmazlığı "kriz" olarak yansıttığı YAŞ toplantısının bir arka planının olduğunu vurguladı.
Uzun zamandır asker-sivil ilişkileri ve güvenlik sektörünün şeffaflaşması üzerine çalışan Narlı, özellikle Avrupa Birliği'ne uyum sürecinde yapılan yasal düzenlemelerle "askerlerin sivil denetim altına alınması yolunda radikal adımlar atıldığını" söyledi.
Süre giden gerilim ve askerin tepkisi
"Bu adımların amacı milli güvenlik bütçesinin oluşması ve askeri harcamaların yapılmasında parlamento ve sivil kurumların denetimini artırmaktı" diyen Narlı'ya göre ortaya çıkan gerilimi Ergenekon süreci bir üst düzeye taşıdı.
Son iki yılda ordu içinde yakın geçmişte darbe planları yapan gruplarla ilgili çok sayıda iddia ortaya çıktı.
Son YAŞ toplantısında da Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na atanması hükümet kanadınca reddedilen ve "kriz"in odağına yerleşen Hasan Iğsız "irticayla mücadele eylem planı" iddiaları nedeniyle soruşturuluyor. Ayrıca terfileri tartışılan 11 general ve amiral de "Balyoz" darbe planı davasında sanık.
Narlı "PKK'ye karşı mücadele konusunda askerler ve hükümet oydaşmada olmasına rağmen, diğer birçok iç ve dış siyasi konu başlığında asker ve siviller arasında görüş ayrılıkları giderek büyüdü" dedi.
"Niçin bu noktada gerilim biraz daha arttı? AKP hükümeti sivil denetimi bir derece daha yükseltmek için bir hamle hazırlığı içindeyken askerlerden de bu hamleye karşı bir tepki geldiği izlenimi ilk bakışta göze çarpmakta. Fakat bu süreç devam edecek."
Eski CHP-yeni CHP
Anamuhaleftteki Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) yaklaşımını da değerlendiren Narlı'ya göre "eski" ve "yeni" CHP arasında fark var.
CHP başkanı Kemal Kılıçdaroğlu yaşananları "Askeri mümkün olduğu kadar siyasetin dışında tutmamız lazım. Eğer teamüllerin içine girerseniz, müdahale ederseniz onu siyasetin içine çekmiş olursunuz. Türkiye'de asker siyasete bulaştığı zaman bunun faturasını halk ödemiştir" diye yorumladı.
Ani bir şekilde koltuğunu Kılıçdaroğlu'na bırakan eski başkan Deniz Baykal'sa uzun süre sonra konuştu ve "sivil darbe" gerçekleştiğini, AKP'nin orduda da kendi taraftarlarını yönetime getirmeye çabaladığını öne sürdü.
Narlı, Kılıçdaroğlu'nun TSK İç Hizmet Kanunu'nun 35. maddesinin değiştirilmesi önerisiyle "CHP'nin asker sivil ilişkilerine bakışında önemli bir değişim sinyali verildiğini" belirtti.
"Kılıçdaroğlu 'kriz'i izleyerek analizini oluşturuyor. Eski CHP asker sivil ilişkilerinde reform yapılmasına mesafeliydi." (EÜ)
