Afganistan ve Somali'de çatışmalar çözüm olanağı gözükmeksizin devam ederken Birleşmiş Milletler (BM) gönüllü olarak ülkesine dönen mülteci sayısının son 20 yılın en alt seviyesine indiğini açıkladı.
Tüm dünyada 15,2 milyon mülteciden 251 bini geçen yıl evlerine döndü. Son 10 yılda bu sayı ortalama yıllık 500 bin civarındaydı. Mültecilerin yaklaşık üçte ikisi BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin (UNHCR) yetki alanında; diğerleriyse BM Filistinli Mültecilere Yardım Kurumu'nun (UNRWA).
Kurumun yeni yayınlanan yıllık "Küresel Eğilimler" raporu hakkında konuşan UNHCR yöneticisi Antonio Guterres "Sudan ve Irak'taki gibi sonlanmaya giden çatışmalar nihayetlenmiyor" dedi. Yaklaşık 5,5 milyon mülteci uzayan çatışmalar nedeniyle iki arada kalmış durumda.
Sığınmacılar, devletsizler
Rapor, 2009 sonu itibariyle tüm dünyada çatışma ya da baskıyla yerinden edilenlerin sayısının 43 milyondan fazla olduğunu gösterdi. Kongo, Pakistan ve Somali gibi ülkelerdeki iç savaşlar nedeniyle yerinden edilenlerin sayısı da yüzde 4 artarak 27 milyona çıktı.
Kalkınmış ülkelerin iddialarının aksine ve "tehdit olarak" göstermesine karşın mülteciler artan oranda kalkınmakta olan ülkelerde ve şehirlerde yaşıyor.
Bireysel sığınma talepleri de 1 milyon kişiye ulaşmış durumda. Sadece Güney Afrika geçen yıl 222 bin sığınma başvurusu aldı. Rapor, devletsiz insanların sayısını da 6,6 milyon olarak verirken resmi olmayan veriler sayının 12 milyona çıkabileceğini söylüyor.
UNHCR, mültecilere yardım ve destek veriyor. Kurum 2009'da 128 bin kişinin üçüncü ülkelere yerleştirilmesini sağladı. Son 10 yıla en az 1,3 milyon mülteci -çoğu Amerika Birleşik Devletleri'nde olmak üzere- vatandaşlık kazandı.
Türkiye
Rapora göre Türkiye'de UNHCR koruması altında 10 bin 350 mülteci var. 5 bin 987 de sığınma başvurusu bulunuyor. Geri dönen mülteci sayısıysa 26.
UNHCR Tüğrkiye ofisinden Metin Çorabatur hükümetin Avrupa dışından gelenleri mülteci olarak kabul etmeme politikasından vazgeçmesi ve Mülteciler Sözleşmesi'ne koyduğu çekinceyi kaldırması gerektiğini söylemişti. Mülteci ve sığınmacıların yaşam koşullarıyla ilgili sorunlar yaşanıyor. (EÜ/EÖ)