Tarım ve Köyişleri Bakanlığı bünyesinde, genetiği değiştirilmiş ürünlerin değerlendirilmesi için kurulan Bilimsel Komite, GDO'lu şekerpancarı, maya, patates, pamuk, bakteri biyokütlesi ve kolzanın ithalatına izin verdi.
Türkiye'ye genetiği değiştirilmiş dokuzu mısır, üçü soya, üçü kanola, altısı pamuk, biri şekerpancarı, biri maya, biri patates, biri bakteri biyokütlesi olmak üzere toplam 25 çeşit genetiği değiştirilmiş ürünün (GDO) ithalatına izin verildi.
Bakanlık "GDO'lu ürünlerin Türkiye'ye girişi yasaklanacak" demişti
"Gıda ve Yem Amaçlı Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerinin İthalatı, İşlenmesi, İhracatı, Kontrol ve Denetimine Dair Yönetmelik"26 Ekim 2009'da Resmi Gazete'de yayımlanmış; Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, yönetmelikle GDO'lu ürünlerin Türkiye'ye girişinin yasaklanacağını öne sürmüştü.
Önce 27 çeşit ürünün GDO analizine tabi tutulacağını açıklayan Bakanlık, daha sonra analize tabi tutulan ürün sayısını dokuza indirmişti. Bakanlığın analiz yaptığı ürünler listesinde mısır, soya, kanola, pamuk, papaya, domates, şeker pancarı, çeltik pirinç ve patates yer almıştı. Bilimsel Komite'nin kararıyla domates, papaya ve çeltik hariç altısının ithalatına da izin verildi.
İthal edileceği açıklanan ürünler arasında, analize tabi tutulan ürünler listesinde yer almayan maya ve bakteri biyokütlesi de yer aldı.
"İstenmeyen bir etki oluşturmayacağı beklenmektedir"
Bilimsel Komite'nin kararına göre genetiği değiştirilmiş altı pamuk çeşidinin Türkiye'ye ithalatına da izin verildi. Kararda "Bu pamuk çeşitleri yem, gıda (rafine yağ) ve pamuk lifi olarak kullanıldığında insan ve hayvan sağlığı açısından istenmeyen bir etki oluşturmayacağı beklenmektedir" ve "herhangi bir risk oluşturmayacağı kanısına varılmıştır" ifadeleri yer aldı.
Bilimsel Komite, genetiği değiştirilmiş kolza (kanola) için gen kaçışı uyarısı da yaptı:
Kararla genetiği değiştirilmiş şekerpancarı ithalatına da izin verildi. Türkiye, şekerpancarı üretimini kota ile sınırlamış ve üreticilere alternatif ürünlerin üretilmesi için destek vermişti.
Bilimsel Komite kararıyla genetiği değiştirilmiş amilopektin patates çeşidinin ithalatına da ilk kez resmi olarak izin verildi. Bu patates çeşidi, fast-food zincirlerinde kızartmalık patates olarak kullanılıyor.
Ancak Komite, EH92-527-1 patates çeşidinin doğrudan gıda ve yem olarak kullanılmasının uygun olmayacağına karar verdi; bu patates çeşidine ait ürünlerin yalnızca endüstri amaçlı (kağıt ve kimya) kullanılabileceği görüşüne vardı.
GDO eşik değeri binde 9
İthalata ilişkin bazı kriterleri de belirleyen Komite, gıda ve yem ürünlerinin GDO'lu olarak değerlendirilmesi ve etiketlenmesi için, "GDO eşik değerini" binde dokuz olarak kabul etti. Tanımlanmamış ve risk değerlendirmeleri yetkili kurullar tarafından yapılmamış olan ürünler için ise bu değer binde sıfır olarak kabul edildi. (BB)
* Bu haberimizde Hürriyet gazetesinde ve ntvmsnbc.com sitesinde yayımlanan haberlerden yararlandık.