Gaziosmanpaşa Barınma Hakkı Meclisi, ilçenin 2013’ten beri kentsel dönüşüme karşı verdiği mücadeleyi 2017 boyunca yaşanan gelişmeleri aktararak raporlaştırdı.
Raporda riskli yapı raporlarını çıkartmak için evlerden zorla alınan karotlar (beton numunesi), Belediye Başkanı Hasan Tahsin Usta dahil diğer belediye bürokratları hakkında yapılan suç duyuruları, davacıların evlerini kaçak yapı ilan etmek için alınan encümen kararları ve açılan iptal davaları gibi sürece dair bütün ayrıntılar anlatıldı.
Ayrıca Gaziosmanpaşa Barınma Hakkı Meclisi’nin taleplerine de raporda yer verildi.
Bölgede 120 bin insan yaşıyor
26 Ocak 2013 ve 15 Aralık 2013’de Resmi Gazete’de yayınlanan Bakanlar Kurulu kararı ile 4,3 milyon metrekarelik alan 6306 sayılı Afet Yasası kapsamında “riskli alan” ilan edildi.
Kentsel dönüşüm bölgesi Haliç kıyılarından TEM Otoyolu’na uzanan bir bölgede olup riskli alan ilan ediler yerlerin çoğu Mayıs 2013’te dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açılışını yaptığı VIALAND adlı alışveriş ve eğlence merkezinin çevresinde bulunuyor.
120 bin insanın yaşadığı riskli alan bölgesinde sekiz okul, 19 cami, bir cemevi, 10’dan fazla park, 55 bin metrekare büyüklüğünde iki mezarlık (Karlıtepe ve Eyüp Mezarlığı’nın Gaziosmanpaşa içinde kalan kısmı) ve bir hastane var.
Toplam 14 mahalle “riskli alan”
2013’ten başlayarak 2016’ya kadar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın talebi, Bakanlar Kurulu’nun da kararları ile ilçenin 14 mahallesinde riskli alan ve acele kamulaştırma kararları verildi. Bu mahalleler şöyle:
Merkez, Pazariçi, Sarıgöl, Yeni, Yenidoğan, Kazım Karabekir, Fevzi Çakmak, Barbaros Hayrettin Paşa, Yıldıztabya, Karayolları, Küçükköy, Silahtarağa, Karlıtepe ve Bağlarbaşı mahalleleri.
Riskli alan iptalleri için açılan davalar
15 Aralık 2013’teki riskli alan kararının iptali amacıyla ilçe halkı tarafından ilk dava açıldı ve Aralık 2014’te Danıştay projeye yürütmeyi durdurma kararı verdi. Böylece Yenidoğan, Sarıgöl ve Bağlarbaşı mahalleleri özelinde çalışmalar durduruldu.
10 Mayıs 2015’te bakanlar Kurulu mahkemeye konu olan mahalleler için bir kez daha riskli alan kararı aldı. İlçe halkı yeni bir dava açtı. Bağlarbaşı Mahallesi için açılan davada Aralık 2015 tarihinde yapılan tebligatla bir kere daha itiraz yolu kapalı olarak yürütme durma kararı verilse de Yenidoğan ve Sarıgöl ile ilgili açılan davalar hala sürüyor.
26 Ocak 2013’teki riskli alan kararlarının iptali için de iptal davaları açıldı ve Yenidoğan, Sarıgöl, Mevlana, Yıldıztabya, Karayolları ve Pazariçi için mahallelerde yaşayanların lehine iptal kararları verildi.
10 Nisan 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan acele kamulaştırma kararı sonrasında Bakanlar Kurulu bütün mahalleler için yeniden riskli alan kararı aldı. Açılan iptal davaları devam ediyor.
1/5000’lik imar planlarına itiraz süreci
Gaziosmanpaşa’da riskli alan ilan edilen tüm bölgeleri kapsayan 1/5000’lik imar planlarına karşı da davalar açıldı.
İstanbul 8. İdare Mahkemesi’nde açılan iptal davası üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanlığı söz konusu imar planlarında değişiklikler yaparak ikinci bir planı askıya çıkardı. Bu planlara karşı da Ekim 2015’te dava açıldı.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı üçüncü kez değişiklik yaparak planı askıya çıkardı ve yine iptal davası açıldı. Mahalleliler ilk iki davayı kazandı. Üçüncü dava sürüyor.
Kaçak yapı kararlarına itiraz süreci
Gaziosmanpaşa Belediye Başkanı Hasan Tahsin Usta, Gaziosmanpaşa Barınma Hakkı Meclisi’nde bir araya gelmiş olan vatandaşların evlerine imar “kanuna aykırı yapı” sahibi oldukları iddiasıyla 2015 yılı içerisinde yapı tatil tutanakları astırdı.
Bireysel idari işlemlere karşı açılan bireysel davalardan da kazanım sağlandı ve idari işlemler mahkeme kararları ile iptal edildi.
Acele kamulaştırmaya itiraz
20162da riskli alan kararlarının çok büyük bir kısmı Danıştay 14. Dairesi’nin kararı ile iptal edilmiş olmasına rağmen Bakanlar Kurulu aynı bölgelerde “Acele Kamulaştırma” kararı aldı.
Kararla Gaziosmanpaşa’da yaklaşık 5000 parseldeki konut ve hak sahibi vatandaşın barınma ve mülkiyet hakkı tehlike altına girdi.
Yine mahalleliler tarafından açılan iptal davalarına karşılık Başkan Usta, avukatlar Can Atalay ve Arman Yılmaz ile ilgili savcılığa suç duyurusunda; İstanbul Barosu’na da şikayette bulundu. Savcılık ve İstanbul Barosu, soruşturmaya yer olmadığına dair karar verdi.
Karara karşı mahalleliler tarafından açılan davalar ise 2017’nin ikinci yarısından itibaren mahalleliler lehine sonuçlanmaya başladı.
Belediye başkanı vazgeçmiyor
Başkan Usta, Yenidoğan Mahallesi 1543 ve 1544 parsellerindeki evlerde bir kez daha “Kaçak Yapı” kararları aldırdı. Aynı zamanlarda Yıldıztabya ve Yenidoğan mahallelerinde dava açmış olan kişilerin de evlerine “Riskli Yapı” denetimine dair yazılar gün aşırı gönderilmeye başlandı.
Encümen kararlarına istinaden para cezası ve yıkım tahdidiyle karşı karşıya kalan mahalleliler tekrar hukuki yollara başvurdu. Davaların bir kısmından yürütmeyi durdurma kararı çıkarken bir kısmı devam ediyor.
Eş zamanlı olarak belediye başkanı riskli yapı sürecini başlattı ve evlerden mahkeme kararı olmadan zorla karot alınmaya başlandı. Zorla evlerine girilen kişiler ilçe kaymakamı, belediye başkanı, zabıtalar ve kolluk kuvvetleri ile ilgili suç duyurusunda bulundu.
Barınma Hakkı Meclisi ne istiyor?
* Tüm riskli alan kararlarının geri alınmasını ve evlere gönderilen riskli yapı tebligatlarına son verilmesini,
* Halka sorulmadan kentsel dönüşüm yapılmamasını,
* Mimarlar Odası’nın, Şehir Plancıları Odası’nın, Çevre Mühendisleri Odası’nın ve avukatlarının içinde olduğu, masa başında değil, halkın tüm bileşenleri ile hep birlikte karar verdiği bir dönüşüm,
* İnsanın, ağaçların, müşterek kamusal alaların, kent hayvanlarının korunduğu planlar,
* Gaziosmanpaşalılar olarak barınma ve kent hakkımızın tanındığı, okul, park, hastane gibi kamusal alanlarımızla birlikte mahallerimizin bir bütün olarak var olduğu, hepimizin birlikte yaşayacağı, hiç birimizin buradan kovulmayacağı bir Gaziosmanpaşa istiyoruz. (TP)
