Haberin İngilizcesi / Kürtçesi için tıklayın
Anayasa Mahkemesi (AYM), hem gaz fişeğiyle başından yaralanıp hem de polislerce darp edilen Diyarbakırlı Serhat Ölğen’in başvurusunda gerekçeli kararını açıkladı.
AYM, Anayasa'nın 17/3. Maddesinde güvence altına alınan kötü muamele yasağının ihlal edildiğine ve ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden soruşturma yapılmak üzere kararın Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine hükmetti.
Serhat Ölğen, bir eylem sırasında evinin önünde gaz fişeğiyle yaralanmış, ardından da polislerce darp edilip gözaltına alınmasına rağmen polisler hakkındaki şikayetinin takipsizlikle sonuçlanması üzerine AYM’ye başvurmuştu.
AYM: Savcılık delil toplamadı, işlem yapmadı
AYM’nin gerekçeli kararında, savcılığın kötü muamele iddialarını soruşturmadığı, delilleri toplamadığı ifade edildi:
“Ölğen’in yaralanmasına neden olan gaz fişeğini atan kolluk görevlisinin tespit edilmesi, atışın hangi mesafeden hangi açıyla yapıldığının, başvurucunun özellikle hedef alınıp alınmadığının ve atış saikinin belirlenmesi gerekir.
“Başvurucuyu yaralı halde yakalayıp zırhlı araca götüren kolluk görevlilerinin şüpheli sıfatıyla ifadelerinin alınması, ayrıca olay yerindeki işyerlerinin güvenlik kamerası görüntülerinin ve MOBESE kayıtlarının tespiti, keşif yapılması, olay yerinde bulunan kişilerin tanık olarak dinlenmesi olayın delillendirmesinde önem arz eder.
“Savcılık tarafından yapılan soruşturmada, belirtilenler doğrultusunda herhangi bir işlem yapılmadığı görülmektedir. Soruşturma makamlarının kötü muamele iddiasını aydınlatabilecek ve sorumluların belirlenmesini sağlayabilecek delilleri tespit etmeleri gerekliliği sağlanmamıştır.
“Savcılık; fail veya faillerin tespitine ilişkin herhangi bir çalışma yürütmeden, olayın hangi şartlar altında ne şekilde gerçekleştiğini titizlikle araştırmadan, dosya üzerinden orantılılık incelemesi yaparak kovuşturmaya yer olmadığı kararı vermiştir.”
Kararda ayrıca, başından yaralanan Ölğen’in, başındaki yarası kanar şekilde karakolda bekletilerek zamanında hastaneye götürülmediğine dair iddiasının da soruşturulması gerektiği ancak savcılığın bu iddiayı da soruşturmadığı belirtildi.
Karşıoy: Polis müdahalesi orantılı değildi
Anayasa Mahkemesi’nin kararında, savcılığın, müdahalenin orantılı olduğuna dair görüşüne yer verildi ve bu görüşün somut şekilde değerlendirilmesi için yeterli veri olmadığını savunuldu, “Savcılık tarafından orantılılık değerlendirmesinin hangi ölçütlere göre yapıldığı anlaşılamamaktadır” dendi.
AYM üyesi Engin Yıldırım ise karşıoyunda, polis müdahalesinin orantılı olmadığı düşüncesiyle kötü muamele yasağının maddi boyutu yönünden de ihlal edildiğini ifade etti.
Ne olmuştu?
Yaralı halde dövülerek karakola götürüldü
Diyarbakır, Bağlar’ın Emek Caddesi'nde, 13 Eylül 2015’te üzerlerinde el yapımı patlayıcı, molotofkokteyli ve uzun namlulu silah taşıyan 50-60 kişilik bir grup çöp konteynırlarını yakıp trafiği kapattı. Polis eyleme müdahale etti.
Bağlar’da yaşayan ve olay günü 19 yaşında olan Serhat Ölğen, polis müdahalesinin devam ettiği ara sokaklardan birinde yerde başı yaralı şekilde bulundu. Onu bulan polisler zırhlı araca koyarak karakola götürdü ve ifadesi alındı.
İfadesinde eyleme katıldığını reddeden Ölğen olay günü işyerinden evine geldiğini fakat bir yaşındaki kızına yiyecek almak için saat 20.00 sıralarında markete gittiğini, alışveriş yapıp evine döndüğü sırada yüzü kapalı, 8-10 yaşlarında bir çocuk gördüğünü ve olaylara karışmaması için kendisini uyardığını, uyarısı üzerine çocuğun oradan ayrıldığını beyan etti.
Evinin olduğu sokağa girdiği sırada da zırhlı bir aracın biber gazıyla etrafa müdahale ettiğini, evinin önünde polislerin iki üç defa attığı gaz fişeğinin sesini işittiğini, dördüncünün atış sesini duyduktan sonra sağ kulağının arka kısmında bir acı hissettiğini ve yere düştüğünü söyledi.
Kamera görüntülerinin incelenmesini istedi
Serhat Ölğen ayrıca, yerde yatarken polisin yanına geldiğini, üst araması yaptıktan sonra sürükleyip darp ederek zırhlı aracın yanına getirdiklerini, daha sonra da araca bindirip Bağlar ilçesindeki eski Polis Okuluna götürdüklerini söyledi.
Serhat Ölğen, gösterilere katılmadığının, olayın gerçekleştiği sokaktaki işyerlerinin kameralarından ve MOBESE (Mobil Elektronik Sistem Entegrasyonu) görüntülerinden anlaşılacağını da ekledi. Ayrıca, alışveriş yaptığı marketin kamera görüntülerinin de incelenmesini talep etti ve kendisini darp eden polislerden şikayetçi oldu.
Olay yeri tutanağını yazan polisler ise Ölğen’in gösterici olduğunu ileri sürdü.
Hastaneye de yaralayıp darp eden polisler götürdü
Tüm bu işlemler sırasında başının kanamasının devam ettiğini de belirten Ölğen, yarasına, yaklaşık bir buçuk saat sonra bulunduğu emniyet binasına gelen 112 Acil Servis görevlilerinin ilk defa müdahale ettiğini ve kanamasının durdurulduğunu söyledi.
Tıbbi müdahaleden sonra bir saat daha bekletilen Ölğen yaralanmasına sebep olan polis ekipleri tarafından Selahattin Eyyubi Devlet Hastanesine götürüldü. Buradan da Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesine sevk edildi. Tedavisinin ardından sabah 03.00 sıralarında taburcu edildi.
“Denge kaybı, düz yürüyememe, bulantı, duymada kayıp”
Serhat Ölğen yaralanmasına dair üç ayrı sağlık raporu aldı. İlk gittiği hastanedeki raporda, “Sol kulak arkasında yaklaşık 3x2 cm cilt altı kesisi mevcut hastada denge kaybı, düz yürüyememe, bulantı, duymada kayıp şikayetleri mevcut” ifadesi yer aldı.
Diyarbakır Gazi Yaşargil Eğitim Araştırma Hastanesindeki raporda da darp edildiğine dair izler taşıdığı kayıtlara geçti.
Tutuklandı, ilk duruşmada beraat etti
Serhat Ölğen, “silahlı terör örgütüne üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme” suçundan 16 Eylül 2015’te tutuklandı. Bu suçlamanın yanı sıra kara ulaşım araçlarını kaçırma veya alıkoyma ve görevi yaptırmamak için direnme suçlarından da yargılanan Ölğen, ilk duruşmada beraat etti.
Mahkemenin gerekçeli kararında, kamera görüntülerine göre Ölğen’in eylemciler arasında olmadığını anlaşıldığı ifade edildi.
Polislere soruşturma yapmadan takipsizlik
Şikayetçi olduğu polisler hakkında da savcılık, herhangi bir soruşturma işlemi yapmaksızın takipsizlik kararı verdi.
Ölğen, bu karara itirazı Diyarbakır 2. Sulh Ceza Hâkimliğince reddedilince 11 Şubat 2016’da AYM2ye bireysel başvuru yaptı. Başvurusunda, polisin silahlı güç kullanımı sonucu yaralanma meydana gelmesi ve olaya ilişkin etkili ceza soruşturması yürütülmemesi nedeniyle kötü muamele yasağının ihlal edildiğini savundu. AYM başvuruyla ilgili gerekçeli kararını bugünkü Resmi Gazete’de açıkladı. (AS)