Aralarında Türkiye'nin de bulunduğu, sanayileşmiş 20 ülkenin (G20) toplantısının sonuç metninde, liderler, "Sermayenin gelişmekte olan ülkelere ve pazarlara akması için uluslararası finans kuruluşlarının, özellikle IMF'nin güçlendirilmesi gerekiyor" dedi.
Dün (2 Nisan) Londra'da açıklanan sonuç metninde yer alan kararların bazıları şöyle:
- Uluslararası Para Fonu'na (IMF) aktarılacak ek kaynak miktarı, 750 milyar doları bulabilecek. IMF gerektiğinde 250 milyarlık bir ek kaynaktan da yararlanabilecek. Böylece IMF'ye sağlanan kaynak üç katına çıkarılmış oluyor.
- Çok taraflı yatırım bankalarına 100 milyar dolarlık ek kaynak akarılacak.
- G20 liderleri ayrıca, küresel ticareti desteklemek amacıyla, 250 milyar dolarlık bir mali finansman paketi oluşturulması üzerinde de anlaştı.
- G20 ülkeleri "vergi cennetleri" denen ve dünyanın geri kalanıyla mali işbirliği içinde olmayan gizli bölgelere yaptırım uygulanması ve mali piyasaların küresel düzeyde daha sıkı denetlenmesi üzerinde anlaştı.
- Bankacıların ücretleri ve ikramiyeleri daha yakından denetlenecek.
- Mali sistem için bir erken uyarı mekanizması oluşturulacak ve bu konuda sınır ötesi işbirliğini temin edecek bir Mali İstikrar Komitesi kurulacak, bu komite IMF'yle birlikte çalışacak.
- Hedge fonlar ve kredi derecelendirme kuruluşları da daha yakından denetlenecek.
- Bankaların, portföylerindeki riskli varlıklardan arındırılmaları yolunda ortak bir anlayış benimsenecek.
"Sıfır büyüme gerek"
Liderler, sonuç metninde "büyümeyi geri kazanmak için gereken mali çabaları göstereceklerini" taahhüt etti; ancak Marksist antropolog David Harvey'e göre, dünyadaki kapitalist ekonominin toplam büyüklüğü çevresel, toplumsal ve siyasal olarak sınırına ulaştı. Harvey, "Sıfır büyümesi olan bir ekonomiyi düşünmemiz gerek" diyor.
İktisatçı Mark Weisbrot'sa, G20 zirvesinden çıkan sonuçların, finansal yapıya dair bir reform içermediğini, "ilerleyelim" dediğini, IMF'ye ne kadar para aktarılırsa aktarılsın saati geriye çevirmenin o kadar kolay olmayacağını yazıyor. Weisbrot'a göre, ekonomik reformlar, "G20 lunaparkı"nın dışında, daha sessizce gerçekleşiyor. Buna örnek olarak Çin'in döviz değiştokuşu kapsamında, Arjantin'e 10,2 milyar dolar vermesini gösteriyor Weisbrot.
G20 içinde yer alan ülkeler şöyle: Arjantin, Avustralya, Brezilya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, Hindistan, Endonezya, İtalya, Japonya, Meksika, Rusya, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Güney Kore, Türkiye, İngiltere, ABD ve AB. (TK)
