Geçtiğimiz ay siyasal çalkantılar ve hararetli bütçe görüşmeleri sırasında başlayan bir dizi protesto gösterisi Fransa'nın önde gelen sendikalarının çağrısıyla ülke çapında bir grevle sonuçlandı.
Protestocular, kamu harcamalarının kısılmasını kınamak ve çok kazananlardan çok vergi alınması talep etmek üzere Perşembe günü Fransa genelinde 200'ü aşkın ilçe ve ilde sokaklara çıktı.
Eyfel kapandı
Paris'te en az 24 bin işçi, emekli ve öğrenci, Perşembe öğleden sonra Place d'Italie'den (İtalya Meydanı) yürüyüşe geçti. Eyfel Kulesi, ziyaretçilere grev nedeniyle kapalı olduklarını bildirdi.
Fransa'nın önde gelen sendikalarının çağrısıyla düzenlenen ülke çapındaki greve katılanların sayısını ülkenin en büyük sendikası olan Genel İşçi Sendikası (CGT), 600 bin kişi olarak açıkladı, ancak CGT liderleri, Eylül'de yarım milyon kişinin katıldığı protestolarla karşılaştırıldığında ivmenin düştüğünü kabul etti.
Sendikalar, Başbakan Sébastien Lecornu'yu, istifa zorunda kalan selefinin önerdiği, düşük ücretliler ve orta gelir kesimindeki çalışanların satın alma gücünü daha da düşüreceğini söyledikleri sosyal refah fonlarını dondurma ve kemer sıkma önlemlerini devreye sookmayı içeren bütçe önlemlerini terke çağırıyor.
"Çok kazanandan çok vergi alınsın"
Sendikalar ayrıca, Fransa'nın en zenginleri için daha yüksek oranlı vergiler talep ediyorlar.
CGT lideri Sophie Binet, BFMTV kanalına verdiği demeçte, sendikaların "sosyal adalet" ve yeni bütçenin gerektirdiği fedakarlıkların hakkaniyetle paylaştırılmasının güvenceye alınmasını talep ettiklerini de söyledi.
Başbakanlık görevine geçtiğimiz ay atanan Lecornu, bütçe tasarısının ayrıntılarını henüz açıklamadı ve bakanları da henüz atamadı. Başbakanın parlamentoda genel politika konuşmasını yapması ve hükümetin bütçe tasarısını sonlandırması bekleniyor.
Lecornu Cuma günü, aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi'nden Marine Le Pen ve Sosyalist Parti, Yeşiller ve Komünist Parti temsilcileri de dahil muhalefet liderleriyle bir dizi toplantı düzenleyecek.
Partilerin desteği -veya olası güvensizlik oyu tehditleri- yaklaşan bütçe oylamasında kritik öneme sahip olacak.
Fransa medyasındaki haberlere göre, başbakan, düşük gelirli çiftler için olası bir gelir vergisi indirimi ve fazla mesai ücretlerinin düşürülmesi de dahil olmak üzere, işçilerin geçim maliyetlerini hafifletecek önlemleri değerlendiriyor.
Bayrou hükümetinin çöküşü
François Bayrou başkanlığındaki önceki azınlık hükümeti, parlamentoda kritik bir güven oylamasını kaybetmesi üzerine Eylül başlarında dağılmıştı.
Önceki Başbakan Bayrou, Fransa'nın kırılgan kamu maliyesini kontrol edilebilir kılmak amacıyla bir dizi istenmeyen önlem önermişti. Geçtiğimiz yılın bütçe açığı Gayri Safi Yurt İçi Hasılanın (GSYİH) yüzde 5,8'ine ulaşmıştı ve bu AB'nin yüzde 3'lük tavanının neredeyse iki katıydı. Ulusal borç ise halen 3,3 trilyon avronun üzerinde ve ülkenin ekonomik çıktısının yaklaşık yüzde 114'ü mesabesinde. Yani ülke bir yıllık üretiminin tamamını borca yatırsa bile ödeyemiyor.
Bayrou, sert kesintilerin kaçınılmaz olduğunu savunarak, 2026'ya kadar kamu harcamalarında gwerçekleştirmeyi önerdiği 44 milyar avroluk kesintinin bir bölümünü iki resmi tatili kaldırarak karşılamayı hedeflediğini açıklamıştı.
"Neden şimdi?"
BFM TV'ye konuşan CGT lideri Binet'ye son eylemin zamanlaması soruldu.
Binet, "Neden mi şimdi protesto ediyoruz?" dedi. "Çünkü kararların şimdi alındığını hissediyoruz ve sesimizi duyurmak istiyoruz."
Fransa İçişleri Bakanlığı, öğle saatlerinde Paris dışında 85 bin protestocunun sokağa çıktığını bildirdi.
Ulusal demiryolu şirketi SNCF, Perşembe günü yüksek hızlı tren seferlerinin normal olarak yürüdüğünü, ancak bazı bölge hatlarında kısmi aksaklıklar yaşandığını belirtti.
Paris'te metro trafiği hemn hemen normal olsa da birçok banliyö treni düşük kapasiteyle çalıştı.
Greve bazı öğretmenler ve sağlık çalışanları da katıldı, ancak ilk rakamlar, genel olarak isendikaların çağrısına geçtiğimiz aya oranla daha az kişinin yanıt verdiğini gösteriyor.
Polis ve İçişleri Bakanlığı verilerine göre, 18 Eylül'de Paris de dahil, Fransa'nın ilçe ve illerinde 500 bini aşkın gösterici sokaktaydı. Sendikalarsa, ülke genelinde 1 milyonu aşkın grevci ve protestocu olduğunu bildirmişlerdi.
(AEK)
