Fransa Devlet Başkanı Emmanuel Macron'un Avrupa Parlamentosu seçimleri sonrasında iktidarının siyasal desteğinin çökmesi üzerine giriştiği erken parlamento seçimleri hamlesi boşa düştü. Pazar akşamı ortaya çıkan ilk gayri resmi sonuçlarla Avrupa için en korkutucu senaryonun gerçekleşmesi, İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden bu yana Paris'te ilk kez bir aşırı sağcı hükümetin iktidara çıkması olasılığı doğdu.
İlk turda, Marine Le Pen'in Ulusal Birlik ittifakı (Rassemblement National [RN]) kazanımlar elde etti. Bu sonuçların, Avrupa Birliği'nde yerleşik statükoyu sarsması, piyasalarda ve genel küresel güvenlik mimarisinde öngörülmesi zor değişikliklerin gerçekleşmesine neden olabileceği yorumları yaygınca paylaşılıyor.
Ipsos kamuoyu araştırma şirketinin ilk belirlemelerine göre, Le Pen'in Ulusal Birlik'i oyların yüzde 34'ünü elde etmeye yaklaşırken Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Merkezci İttifakı öngörülenin de ötesindeki kayıplarla yüzde 20,3'e geriledi. Sol ittifak Yeni Halk Cephesi (Nouvelle Front Populaire [NFP]) yüzde 28,1 ile oylarını yükselterek demokrasi cephesinin önüne yerleşti.
Fransa İçişleri Bakanlığı'na göre parlamento seçimlerine katılım, Paris saatiyle 17:00'de yüzde 59,5 ile önceki seçimlere oranlara çok daha yüksek oldu.
İkinci tur hedefleri
Sonuçların netleşmeye başlamasının ardından Doğu Fransa'da Hénin-Beaumont ilçesinde bir parti etkinliğinde konuşan Le Pen, "Fransız halkı, Macron'un yedi yıllık küçümseyici yönetimine bir çizgi çekmek istediğini gösterdi." dedi. "Henüz kazanmadık, ikinci tur çok önemli olacak... Jordan Bardella'nın sekiz gün içinde Emmanuel Macron tarafından başbakan olarak atanabilmesi için mutlak çoğunluğa ihtiyacımız var." diye ekledi.
Çıkış anketlerine göre yapılan ilk tahminlerde Le Pen'in partisinin 577 sandalyeli mecliste 230-280, sol ittifakın 125-165, Macron'un koalisyonunun ise 70-100 sandalye alması bekleniyor.
Jean-Luc Mélenchon: "Üçüncü
sıradaki tüm adayları çekeceğiz"
Yeni Halk Cephesi lideri Jean-Luc Mélenchon da üçlü bir eşitlik durumunda Yeni Halk Cephesi'nin ikinci turda, üçüncü sıradaki tüm adaylarının Ulusal Birlik adayı aleyhine çekilmesi çağrısında bulundu ve seçmenlerini Le Pen'in partisinin adayının karşısındaki adaya oy vermeye çağırdı. Ipsos'un sandık çıkış anketlerine göre 577 seçim bölgesininin yüzünden çoğunda sol ittifak adayı üçüncü sırada görünüyor.
Mélenchon, seçim sonuçlarını "çok ağır" olarak değerlendirirken "Ulusal Birlik'in kazanmasına hiçbir yerde izin vermeyeceğiz. (...) Talimatlarımız basit, doğrudan ve açık. Ulusal Birlik'e fazladan ne bir oy, ne bir koltuk" dedi. Sonucu "Başkan Emmanuel Macron için tartışılmaz yenilgi” olarak yorumladı.
Bununla birlikte 7 Temmuz'da yapılacak ikinci tur oylamalarda cephelerin nasıl dizileceği, başlıca üç siyasal odağın alacakları siyasal kararlarla belirlenecek.
Fransa seçimlerinin statüko açısından önemi
Fransa seçimlerinde aşırı sağın kazanması olasılığı Ulusal Birlik'in Fransa'nın NATO ve AB'deki konumuna şüpheyle yaklaşması, NATO'nun rolü ve Ukrayna savaşı konusunda Rusya'nın talep ve kaygılarını paylaşması dolayısıyla Avrupa ve Atlantik İttifakı'nda derin kaygılara yol açıyor. Yorumcular bu koşullar altında ikinci turdan Macron'un başkanlığında bir "cohabitation" (birlikte yaşama) hükümeti çıkması olasılığını yüksek görüyor. Seçim sonuçları Macron'un konumunu doğrudan etkilemiyor. 2027'de görev süresinin sonuna kadar iktidarda kalması önünde bir engel yok.
Macron'un çağrısı
Macron Pazar günü "demokratik ve cumhuriyetçi" güçlere Le Pen'in partisine karşı birleşme çağrısında bulundu. Elysée Sarayı'ndan yapılan açıklamaya göre Macron, "Ulusal Birlik'in yükselişiyle karşı karşıya kaldığımız takdirde, ikinci tur öncesinde açıkça geniş bir demokratik ve cumhuriyetçi birliği teşvik etmemiz gerekiyor." dedi. Seçim sonuçlarını, "Yüksek katılım, oyların yurttaşlarımız için ne kadar önemli olduğunu ve siyasi durumu açıklığa kavuşturmayı ne kadar istediklerini gösteriyor." diye yorumladı
(AEK)
