Fotoğraf: Nantes'da Konsey kararaını protesto eden itfaiyeciler/Twitter
Fransa'nın en yüksek yargı kurumu olan Anayasa Konseyi, Cuma günü "emeklilik reformu"nun bazı tali maddelerini iptal etmekle birlikte, aralarında emeklilik yaşının 62'den 64'e çıkartılması da olan bir çok temel maddesinin anayasaya aykırılığı iddiasını reddetti.
Anayasa Konseyi kararları kesin hüküm niteliğinde olduğundan işçilerin Macron hükümeti karşısında yargıda hak arama yolu kapanmış oldu.
Konsey ayrıca yasanın referanduma götürülmesi talebini de reddetti.
Halk sokaklara taşmaya başladı
Konsey kararının açıklanmasından sonra halk meydanlarda toplanarak kararı protesto etmeye başladı. CGT sendikası Fransa emekçilerini karara karşı direnmeye çağırdı.
Mélenchon: "Kavga sürecek"
Karara ilk tepki gösteren siyasal güçlerden Yeni Ekolojik ve Sosyal Halk Birliği (NUPES) ittifakının öncüsü "Boyun Eğmeyen Fransa"nın lideri Jean-Luc Mélenchon Twitter hesabından paylaştığı mesajda, Anayasa Konseyinin "Cumhurbaşkanlığı monarşisinin ihtiyaçlarına, halk egemenliğinden çok daha duyarlı olduğunu gösterdi[ğini]" yazdı ve "Kavga sürecek" dedi.
"La lutte continue", déclare Jean-Luc Mélenchon après la validation par le Conseil constitutionnel de l'essentiel de la #réformedesretraites #AFP pic.twitter.com/Nzx7qxysfB
— Agence France-Presse (@afpfr) April 14, 2023
Anne Hidalgo: "Macron
yasayı yürürlüğe sokmasın"
Paris Belediye Başkanı, Sosyalist Anne Hidalgo da "Konsey kararını üzüntüyle karşıladı[ğını]" paylaştığı Twitter mesajında "Cumhurbaşkanına seslen[di]": "Fransa'nın her yerinde ülkeyi bölen bu reforma karşı sesini yükselten ezici çoğunluğu duymalı. Kararı yürürlüğe sokmamalıdır" çağrısında bulundu.
Je prends acte avec regret de la décision du Conseil constitutionnel. J'en appelle au président de la République : il doit entendre l'écrasante majorité qui s'exprime partout en France contre cette réforme qui fracture le pays. Il ne faut pas la promulguer.
— Anne Hidalgo (@Anne_Hidalgo) April 14, 2023
Arka plan
Cumhurbaşkanı Macron tarafından atanan Elizabeth Borne Başbakanlığındaki Fransa hükümetinin Ulusal Meclis'e getirdiği "Emeklilik Reforumu" yasa tasarısı 19 Ocak'tan bu yana 12 hafta boyunca tekrarlanan büyük çaplı direnişlere ve hava, kara ve demiryolu ulaşımıyla şehir içi toplu taşımada ve çöplerin toplanmasında büyük aksamalar yaratan grevlere neden oldu. Petrol rafinerilerindeki iş bıraklamalar da yakıt darlığına yol açtı.
Sendikalar, Perşembe günü emeklilik planı geri çekilene kadar grev ve protestoları sürdürmekte kararlı olduklarını açıkladılar.
Perşembe günü, Anayasa Konseyi çevresinde gösteri yasağının başlayacağı akşam saatlerine kadar başkent Paris ve ülkenin hemen her yerinde protesto gösterileri sürdü. Bu akşam da Konsey kararına bağlı olarak Paris'in değişik alanlarında yeni gösteriler planlanmıştı. Henüz, bu yönde haberler gelmedi.
Polis, Perşembe günü Fransa'daki protestolara yaklaşık 380 bin kişinin katıldığını söylerken, Genel Hizmet İşçileri Konfederasyonu CGT katılımın Fransa ölçeğinde 1 milyona ulaştığını açıkladı. Gösteriler büyük ölçüde barışçıl geçmekle birlikte polisin Bastille ve Konsey önünde orantısız güç kullandığı TV canlı yayınlarına ve sosyal medya paylaşımlarına yansıdı.
Solcu CGT sendikası başkanı Sophie Binet Perşembe günü yaptığı açıklamada, "Bu reform geri çekilmediği sürece, direniş şu veya bu şekilde devam edecek" demiş, Fransa Demokratik İşçi Konfederasyonu CFDT lideri Laurent Berger de Anayasa Konseyi'nin Fransa hükümetine yeşil ışık yakmasının "yankıları olacağı" konusunda uyarmıştı.
(AEK)