"Eğer çocuklar için uygun bir dünya yaratmak istiyorsak, onların görüşlerini de almak gerekir. Kendileri için neyin uygun olduğunu ancak çocuklar dile getirebilirler."
Türkiye Cumhuriyeti ve Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) işbirliğiyle 2000'den beri düzenlenen "Ulusal Çocuk Forumu"nun önemi hazırlanan broşürde böyle anlatılıyor. 8. Çocuk Forumu bu yılın Kasım ayında, çocuk hakları tanıtım kampanyasında görev alan 25 ilden çocukları bir araya getirdi.
Resmi bir genelge çerçevesinde, çocuk hakları komiteleri, kendi başkanlarını seçmekte. Delegelerse aynı zamanda Çocuk Forumunun başkanlık divanını oluşturan ağ koordinatörlerini seçiyor. İlk dört yıl boyunca her il bir delegeyle temsil ediliyordu. 2004 yılından itibarense iller biri kız biri erkek olmak üsere iki delege seçmeye başladı.
Proje Avrupa Birliği (AB) tarafından destekleniyor.
"Çocukların kendilerini ilgilendiren konularda görüşlerini dile getirememeleri durumunda, eğitim, sağlık ve korunma gibi haklarına gerekli saygının gösterilme olasılığı da sınırlı kalacak."
Çocuklar çocukları eğitiyor
"Çocuk hakları eğitimi, hem çocuğun hakları konusunda bilgiyi, hem de çocukların gündelik yaşamlarında bu haklardan yararlanmalarını sağlayacak becerileri öngörüyor."
2004'ten itibaren kendi eylem planlarına sahip olan çocuklar geldikleri illere dönerek çocuk hakları konusunda öğrendiklerini il komitelerindeki diğer üyelere, okullarındaki ve mahallelerindeki arkadaşlarına aktardılar.
Daha önce çocuk forumları çocuklara ilişkin konuların tartışılıp bu konulara karar vericilerin ve kamuoyunun dikkatinin çekildiği bir sahneyken, daha sonra çocukların kendi adlarına nasıl fiilen harekete geçeceklerini öğrendikleri etkinlik haline geldi.
Tüm bu çalışmalar arasında merkezi önem taşıyan konu, bizzat çocuklar tarafından geliştirilip yürütülecek bir kampanyaydı. Kampanyanın amacıysa çocuk haklarına ilişkin bilinç ve duyarlılığı yükseltip yaygınlaştırmak ve her düzeydeki karar mekanizmalarında çocuk katılımını artırmaktı.
"Çocuk Dostu Şehir unvanını kazanmak isteyen iller, yerel yönetim ve karar süreçlerinde kız ve erkek çocuklarının sistematik biçimde katıldıklarını ortaya koymak zorundalar."
Türkiye, ÇHS'yi 1994'te resmen onayladı
Çocuk Haklarına dair Sözleşme'nin (ÇHS) 1994'te Meclis'te eğitimle ilgili maddelere çekince koyularak resmen onaylanmasının ardından Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK), Türkiye'nin ÇHS'nin uygulanmasında kaydettiği ilerlemeleri izlemekten sorumlu kuruluş olarak belirlendi.
1999'da "Çocuklar için Küresel Hareket"in bir parçası olarak Türkiye kendi çocuk haklarını tanıtım kampanyasını başlattı. Böylece geniş kapsamlı olarak Türkiye kamuoyu "çocuk hakları" kavramıyla tanıştı.
ÇHS cinsiyeti, dini, doğum yeri, ailesi veya toplumsal kökeni ne olursa olsun 18 yaşından küçük bütün kişiler için şu hakları öngörür:
- Yaşama hakkı;
- Tam olarak gelişme hakkı;
- Zararlı etkilerden, istismar ve sömürüden korunma hakkı;
- Ailesel, kültürel ve toplumsal yaşama eksiksiz katılma hakkı. (GG)
