Basında cinayetler konusunda yıllık raporunu açıklayan FİJ, bunda savaş ve çatışma alanları ile medyanın yeni çalışma biçiminin gazetecilik üzerine gölge düşürdüğüne işaret etti.
White: Hükümetler aldırmıyor
Geçtiğimiz yıla göre cinayetlerde 13 artış olduğunu belirten FİJ Genel Sekreteri Aidan White, "Savaş, çatışma, örgütlü suçlar ve hükümetlerin kayıtsızlığı, gazeteciler için adaletin karşısına çıkan en büyük engeller arasında yer alıyor" dedi.
White, "Gazetecilerin dünyanın bir çok yerinde meslekleri nedeniyle hedef seçildiklerini görüyoruz. Birçok hükümet, bu trajedilerin demokrasi ve ifade özgürlüğü için ne anlama geldiğine aldırmıyor" diye ekledi.
Irak'taki savaş ve Kolombiya ve Filipinler'de süren isyanlar, gazetecilerin hedef alınmasına karşı medya çevrelerinde artan öfkenin belirlediği bu yılda zararları artırdı.
FİJ, Irak'ta öldürülen 18 gazetecinin durumuyla ilgili bağımsız soruşturmalar açılmasını talep etmişti. Basra kenti yakınların Mart ayında öldürülen Terry Lloyd'in birlikte seyahat ettiği Fred Nérac ve Hussein Osman isimli kayıp gazetecilerin de öldükleri sanılıyor.
8 Nisan 2004: Cinayetler günü
150 medya temsilcisinin kaldığı Bağdat'taki Filistin Otele Amerika Birleşik Devletlerine (ABD) ait bir tanktan açılan ateşte José Couso ve Taras Protsiuk öldürüldüler.
Bağdat'ta El-Cezire bürosuna ABD askerlerince fırlatılan bir misil Tarık Eyüp'ün ölümüne yol açtı. İşgal tamamlandıktan sonra ödüllü kameraman Mazen Dana Amerikan askerlerince açılan ateş sonucu öldü.
Hindistan'da yapılan Uluslar arası İcra Komitesi toplantısında FİJ, ABD'li yetkililerin tam olan açıklık getirmediği Filistin Otele saldırının birinci yıldönümünün kutlanacağı 8 Nisan 2004 gününün, cinayetlerin kınanacağı uluslar arası bir gün olmasını kararlaştırdı.
"Cinayet ve ihmal savaş suçu olsun"
Bu vakalar, çatışma bölgelerinde görev yapan gazetecilerin daha ciddi şekilde korunması için gösterilen çabaları ön plana çıkardı.
Uluslar arası yasalarda değişikliğe gidilmesini isteyen FİJ, gazetecinin hedef seçilmesinin ve gazetecinin güvenliği konusundaki ihmalin savaş suçu olarak değerlendirilmesini istedi. Aynı zamanda FİJ, çatışma bölgesinde bir gazeteci öldürülür ölüdürülmez bağımsız soruşturmanın başlatılmasını da talep etti.
Irak 2003'teki gündemin önemli bir kısmını işgal ettiyse de Filipinler ve Kolombiya'daki durum da gazetecilik açısında üzüntü uyandırdı. Bu ülkelerden Kolombiya'da 7 gazeteci cinayete kurban gittiği kesinleşirken 1 gazeteci ile ilgili araştırma sürüyor; Filipinler'de ise, 3 gazeteci öldürülürken 4 vakanın araştırılması sürdürülüyor.
Kazemi işkence ile öldürüldü
Bu ülkelerde çoğu radyocu ve televizyoncu, siyasi yolsuzlukları araştırmak isterken hedef seçildiler. Kolombiya'dan Juan Emeterio Rivas ve Guillermo Bravo Vega ve Filipinler'den Apolinario Pobeda ve Bonifacio Gregorio bu cinayetlere örnek olarak verilebilir. Bazen de bu cinayetleri işleyenler arasında çeteler de yer alıyor.
FİJ'in yıllık değerlendirmesinde, İran'da gözaltında işkenceden ölen kadın gazeteci Zehra Kazemi, İsraik askerince kurşunla öldürülen James Miller'in durumuna da yer verildi.
White: Asla unutmayacağız
White, "Hükümetler bu olumsuz vakaların unutulmasını tercih eder. Ama biz asla unutmayacağız" dedi.
2003'de birçok vaka, hükümetlere gerekli açıklamayı yapmaları için niçin daha fazla baskı yapmak gerektiğini ortaya koyuyor.
Ukrayna'da üç yıl önce öldürülen gazeteci Gyorgy Gongadze, cezasız bırakılmalara karşı mücadele için uluslar arası kampanyaların gerekliliğini gösteren bir sembol oldu. (EÖ/BB)
