2024 yılı, feminist literatür için oldukça verimli bir yıl oldu. Toplumsal cinsiyet eşitliği, kadın hakları, beden politikaları ve feminist teoriler üzerine yazılan eserler hem yerel hem de uluslararası perspektiflerle Türkiye’deki okurlarla buluştu.
Bu yıl yayımlanan kitaplar, sadece feminist teorinin sınırlarını genişletmekle kalmayıp aynı zamanda güncel toplumsal sorunlara yeni bakış açıları getirdi.
Feminist düşüncenin farklı yönlerini ele alan bu eserler arasında, kişisel hikayelerle evrensel meselelere dokunanlar olduğu gibi, akademik ve derinlemesine analizlerle toplumsal yapıların eleştirisini sunanlar da bulunuyor.
Kadınların siyasal katılımı, cinsiyet eşitliği mücadelesi, bedenin biyopolitik kontrolü, toplumsal cinsiyet rolleri ve kültürel ötekileştirme gibi konular bu eserlerde etkileyici bir şekilde işleniyor.
Güldünya Yayınları, Metis Yayınları, Dipnot Yayınları gibi yayınevlerinin yanı sıra, birçok bağımsız yayınevi de kadın ve cinsiyet çalışmaları üzerine değerli eserler sundu.
Dünya Tarihinde Kadınlar: 1450'den Günümüze
İletişim Yayınları
Bonnie G. Smith'in bu kapsamlı eseri, Çin'den Rusya'ya, Afrika'dan Asya'ya kadar farklı coğrafyalarda kadınların tarihini ele alıyor. Kabile yaşamından modernizme, Sanayi Devrimi'nden kurtuluş mücadelelerine uzanan kitap, tarihi kadınların gözünden okumak isteyenler için eleştirel bir pencere sunuyor.
Cunta Kızı
İletişim Yayınları
Şule S. Çiltaş'ın bu romanı, küçük bir kız çocuğunun gözünden 12 Eylül 1980 darbesiyle doruk noktasına ulaşan bir şiddet ve yalnızlık sarmalını anlatıyor. Asker bir baba ve özgürlüğü seven bir annenin arasında kalan çocuğun hikâyesi, dönemin toplumsal yapısını da gözler önüne seriyor.
Feminist Mercekten Güzide Bir Arayış
İletişim Yayınları
Zeynep Tek'in bu çalışması, 1924'te Nezihe Muhittin'in temelini attığı Kadın Birliği'nin kurucularından olan Güzide Osman'ın hayatını ve feminist hareket içindeki rolünü inceliyor. Kitap, iki Güzide'nin tarihinin nasıl birleştiğini ve ayrıldığını anlamaya çalışıyor.
Erkeklerden Korkuyorum
Güldünya Yayınları
Anlatılan hikayelerde ötekinden çok kendinizi bulacağınız, hem yaşadığınız hem yaşattığınız toplumsal korkularla yüzleşeceğiniz, bilerek ya da bilmeden ötekileştirdiğiniz insanların korkularında sizin de payınız olduğunu fark ettiren ‘Erkeklerden Korkuyorum.’ isimli kitap İspanyolca, Korece ve Fransızcadan sonra, Türkçeye de çevrildi.
Küçük Tilkili Kadın
Can Yayınları
Violette Leduc'un bu eseri, kadın kimliği ve cinselliği üzerine cesur bir anlatı sunuyor. Leduc'un otobiyografik öğeler taşıyan romanı, kadınların iç dünyasına dair samimi bir bakış açısı getiriyor.
Van Gogh'un Kız Kardeşleri
Gül Dünya Yayınları
‘Sevgilim Londra / Vincent van Gogh’un Londra’sında Gezinti’ adlı kitabıyla tanınan Hollandalı Yazar Willem-Jan Verlinden bu kez dünyanın en çok konuşulan ressamlarından Van Gogh’un kız kardeşlerini anlatıyor. Ünlü ressamın hayatının ve sanatının şekillenmesinde büyük etkileri olan üç kız kardeşini ağabeylerinin gölgesinden çıkartan ‘Van Gogh’un Kız Kardeşleri’ özenli bir biyografi çalışması. Üstelik birbirinden ilginç mektuplar, daha önce yayınlanmamış yazışmalar, fotoğraflar, çizimler ve resimler içeriyor.
Bir Özgürleşme Kılavuzu
Gül Dünya Yayınları
Almanyalı gazeteci ve yazar Katrin Rönicke'nin kaleme aldığı bu kitap, feminist olmanın getirdiği mutluluk ve zorlukları kişisel bir anlatımla ele alıyor. Ayşe Özgün Altıparmak'ın çevirisiyle Türkçeye kazandırılan eser, feminist yolculukta karşılaşılan sorulara yanıt arayanlar için rehber niteliğinde.
Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları
Dipnot Yayınları
Feryal Saygılıgil'in bu kitabı, toplumsal cinsiyet kavramını çeşitli açılardan ele alarak derinlemesine bir analiz sunuyor.
Feminist Güzergah
Dipnot Yayınları
Françoise Collin ve Irène Kaufer'in bu eseri, feminist düşüncenin farklı yönlerini keşfetmek isteyenler için önemli bir kaynak.
Trans Çalışmaları: Cinsiyet ve Bilim
Dipnot Yayınları
Stephen Whittle ve Susan Stryker'ın derlediği bu eser, trans çalışmaları alanına giriş niteliğinde olup, alanın dönüşümünü kapsamlı bir şekilde ele alıyor.
Ahlakı Giyinmek
Metis Yayınları
Hilal Özçetin'in bu eseri, Türkiye'de cinsel ahlakın kadın bedenleri üzerindeki etkisini inceliyor. Yazar, hem Kemalist hem de İslamcı muhafazakâr söylemlerin, kadınların kamusal alandaki görünürlüğünü kıyafet üzerinden nasıl kontrol ettiğini analiz ediyor.
Siyasetin Cinsiyeti
Metis Yayınları
Serpil Sancar'ın bu çalışması, kadınların siyasal hayata katılımının önündeki engelleri ve cinsiyet eşitliği mücadelesinde izlenebilecek stratejileri ele alıyor. Türkiye'deki siyasal partilerin kadınları nasıl sistematik olarak dışladığını ve cinsiyet kotalarının önemini vurguluyor.
Ne Menem Bir Dünya Bu?
Metis Yayınları
Judith Butler'ın bu eseri, pandeminin getirdiği sosyal izolasyon ve kırılganlık döneminde insanlararası bağların önemini ve şiddetsizliğin gücünü tartışıyor. Butler, toplumsal cinsiyet ve insan hakları perspektifinden, mevcut dünya düzenini ele alıyor.
Testo Canki
Kaos GL
Paul B. Preciado'nun eseri, hormon kullanımının cinsiyet kimliği üzerindeki dönüştürücü etkilerini ve bedenin biyopolitik müdahaleler yoluyla yeniden yazılmasını ele alıyor. Gökçe Yiğitel tarafından Türkçeye çevrilen kitap, cinsiyet kimliği ve beden politikaları üzerine derinlemesine bir analiz sunuyor
(EMK)
