Felsefeci Karatini İstanbul'da

Metis Kitap ve İstanbul Bilgi Üniversitesi, 3 Haziran'da Japon düşünür, edebiyat eleştirmeni ve felsefeci Kojin Karatini'nin katılacağı "Sermaye-ulus-devletin ötesinde: Bastırılanın geri dönüşü" başlıklı bir panel düzenliyor.

Üniversitenin santral kampusunda saat 16.00'da başlayacak panelin diğer konuşmacıları Tuncay Birkan, Bülent Somay ve Ferda Keskin. Toplantıda simültane çeviri yapılacak.

Kimdir?

1941'de Japonya, Amagasaki'de doğdu. Tokyo Üniversitesi'nde iktisat alanında lisans eğitimi aldıktan sonra, İngiliz edebiyatı alanında master yaptı. 1968'de ünlü Japon yazar Natsume Soseki hakkında yazdığı bir denemeyle prestijli Gunzo ödülünü aldı ve Tokyo, Hosei Üniversitesi'nde çalışmaya başladı. 1975'te ders vermeye gittiği Yale Üniversitesi'nde Paul de Man ve Fredric Jameson gibi edebiyat kuramcılarıyla tanıştı. Karatani halen Osaka, Kinki Üniversitesi'nde ve ABD'de Columbia Üniversitesi'nde ders veriyor.

Karatani, düşünür kimliğinin yanı sıra Japonya'da siyasi eylemci kimliğiyle de öne çıkan bir isim. Japonya'nın içinde bulunduğu siyasal duruma anarşizan-Marksist denebilecek bir perspektiften müdahale edebilmek amacıyla Akira Asada'yla birlikte çıkardığı Eleştirel Uzam adlı dergi 90'lı yıllarda Japonya'nın en etkili entelektüel mecrası oldu. Karatani ayrıca 2000 yılında Kapitalizm, Devlet ve Ulus karşıtı bireylerin bir araya gelerek çeşitli alanlarda siyasi eylem ve proje geliştirdikleri bir hareket başlattı: Yeni Birlikçi Hareket (NAM: New Associationist Movement). Hareketin manifestosunu bizzat kaleme alan Karatani burada etik kaygılarla beslenen yeni bir Sol hareket aradıklarını şu sözlerle belirtiyor: "Etiksiz ekonomi politikası kördür, ekonomik kaygı gözetmeyen bir etik müdahale ise boş." Bu manifestoda popüler bir dille ifade edilen arayış, yani etiğe sosyalizmin, sosyalizme de etiğin -Karatani'ye daha uygun bir ifadeyle Kant'a Marx'ın, Marx'a da Kant'ın- perspektifinden bakmanın sağlayabileceği imkânlardan yararlanma arayışı, Karatani'nin Japonya'da 2001'de, İngilizcede ise 2003'te yayımlanan Transkritik: Kant ve Marx Üzerine (Metis, 2008) adlı kitabında derinlemesine geliştirildi.

İngilizce'ye çevrilen Metafor Olarak Mimari (1995; Metis, 2006) ve Modern Japon Edebiyatının Kökenleri (1993; Metis yayın programında) dışında Japonya'da yayımlanmış başlıca eserleri şunlardır: Marx: Marx'ın Olanaklarının Merkezi (1978), Postmodernizm ve Eleştiri (1985), Felsefi Araştırma (2 cilt, 1986 ve 1989), Dil ve Trajedi (1989), Mizah Olarak Materyalizm (1993), Etik 21 (2000), Bir Dünya Cumhuriyetine Doğru (2007).(EÜ)