* Fotoğraf: Pexels
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'ne (FAO) göre, küresel gıda fiyatları son 9 aydır düşüyor olsa da FAO Gıda Fiyat Endeksi'nin 2022 ortalaması, bir önceki yılın yüzde 14,3 üzerinde gerçekleşti.
Böylece FAO Gıda Fiyat Endeksi, kayıtların tutulmaya başlandığı 1990 yılından bu yana en yüksek seviyeye çıkmış oldu.
FAO'nun resmi internet sitesinde bugün paylaştığı veriler, Rusya-Ukrayna savaşının başladığı 2022 yılında FAO'nun tahıl, et, süt ürünleri ve bitkisel yağ fiyat endekslerinin rekor seviyelere ulaştığını, Şeker Fiyat Endeksi'nin ise 10 yılın en yüksek seviyesine çıktığını ortaya koydu.
Aralık ayında ne oldu?
FAO'nun açıklamasına göre, gıda ürünlerinin uluslararası fiyatlarındaki aylık değişiklikleri izleyen FAO Gıda Fiyat Endeksi, aralıkta kasım ayına kıyasla yüzde 1,9 düşerek ortalama 132,4 puan oldu.
Böylece, endeks art arda düşüşünü 9. aya taşımış oldu.
FAO, küresel gıda fiyatlarının aralıkta gerilemesinin tahıl ve bitkisel yağ fiyatlarındaki düşüşten kaynaklı olduğunu belirtti. Endekste bir önceki yılın aralık ayına göre ise yüzde 1 düşüş gerçekleşti.
Aralık ayında palm, soya, kolza, ayçiçeği yağlarının fiyatlarında ve buğday fiyatlarında düşüş kaydedildi.
Et fiyat endeksinde de Aralık ayında 1,2 puanlık düşüş oldu.
Öte yandan, pirinç, Aralık 2022'de fiyatı artan gıda ürünleri arasındaydı. Süt ürünlerinde de 5 aydır süren düşüşün ardından 1,2 puanlık artış görüldü. Şeker fiyat endeksi ise yüzde 2,4 oranında yükseldi.
Endeks, Rusya-Ukrayna savaşının başlamasından sonra Mart 2022'de 159,7 puana ulaşarak rekor kırmıştı.
Tahıl fiyat endeksi de yükselişte
Endeksin 2022 ortalaması, bir önceki yıla göre yüzde 14,3 artışla 143,7 puan seviyesinde gerçekleşti. Böylece endeks, 1990'da kayıtların tutulmaya başlamasından bu yana en yüksek seviyeye çıktı.
Endeks, 2021'de bir önceki yıla göre yüzde 28,1 yükselmişti.
FAO'nun Tahıl Fiyat Endeksi de enerji gibi üretim maliyetleri, olumsuz hava koşulları ve devam eden güçlü küresel gıda talebi gibi faktörler nedeniyle 2022 yılında yüzde 17,9'luk bir artış yaşadı.
Dünyanın en büyük tahıl ihracatçıları arasında Şubat 2022'de başlayan savaş sonrası, başta buğday ve arpa olmak üzere Karadeniz ticaretinde aksama yaşanacağı korkusuyla gıda fiyatları yükselmişti.
Türkiye ve Birleşmiş Milletler'in (BM) de aracılığıyla Karadeniz'de bir tahıl koridoru açılması sağlanmış, üretici ülkelerdeki arzın artacağına yönelik beklentiler, gıda fiyatlarının düşmesinde etkili olmuştu.
"Gıda güvensizliğini azaltmaya odaklanmak önemli"
Küresel gıda fiyatlarındaki değişimi değerlendiren FAO Baş Ekonomisti Maximo Torero, "Çok değişken iki yılın ardından daha sakin gıda emtia fiyatları memnuniyetle karşılanıyor" diyerek şöyle konuştu:
"Ancak küresel gıda fiyatlarının yüksek seviyelerde seyrettiği, birçok temel ürünün rekor seviyeye yaklaştığı, pirinç fiyatlarının arttığı ve hala gelecekte tedarikle ilgili birçok belirsizliğin olduğu bu dönemde uyanık olmak ve küresel gıda güvensizliğini azaltmaya odaklanmak önemli." (SD)