Fotoğraf: F-16 satışını İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliğine bağlayan ABD Kongresi
Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Politikalar Konseyi'nin bir üyesi, Rusya'nın resmi haber ajanslarından Sputnik'e verdiği demeçte, dayanılmaz yüksek maliyetleri ve piyasada daha düşük maliyetle daha modern versiyonların bulunması nedeniyle Türkiye'nin ABD'den F-16 savaş uçağı satın alma kararını iptal etmeyi düşündüğünü söyledi.
Türkiye, mevcut filosunun eskimiş olması ve ülkenin şu anda karşı karşıya olduğu yeni güvenlik sorunları, özellikle Yunanistan'la ilgili sorunlar nedeniyle, Ekim 2021'den bu yana ABD'den F-16 savaş uçağı satın alma ısrarını sürdürüyordu.
Ancak, Sputnik'in yorumuna göre, ABD'nin Türkiye'nin askeri özerkliğini artırma konusundaki isteksizliği nedeniyle, Türkiye ile ABD arasındaki ilişkiler son aylarda ciddi şekilde kötüleşti.
Geçtiğimiz ay, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Kongre'nin hala satışa yeşil ışık yakmamış olması nedeniyle, ABD'nin Türkiye'ye savaş uçaklarını satamayacağını söyledi. Blinken ayrıca Türkiye'nin İsveç ve Finlandiya'nın NATO'ya üyelik başvurularına itirazlarına ve Yunanistan ile Ege Denizi ve adalarla ilgili toprak sorunlarına da göndermede bulunmuştu.
TIKLAYIN-ABD Dışişleri Bakanı Blinken Türkiye'de
Sputnik'in görüşlerine başvurduğu Altınbaş Üniversitesi Rektörü ve Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi Çağrı Erhan, Sputnik'e verdiği demeçte, "Depremlerden sonra Türkiye'nin F-16 istemekten vazgeçeceğine inanıyorum çünkü bu paket 20 milyar dolarlık bir maliyet [getiriyor]" dedi.
Erhan, Ankara'nın ABD'den F-16 satın alma talebiyle büyük bir hata yaptığını, bu talebin Kongre tarafından "bazı bahaneler" gösterilerek tekrar tekrar reddedildiğini söyledi.
Erhan ayrıca, Amerikan jetlerinin geride kaldığını ve artık diğer savaş uçaklarıyla rekabet güçlerinin kalmadığını söyledi.
Akademisyen, "Türkiye derhal F-16 kararını başka bir uçakla değiştirme kararı almalıdır. Örneğin [önceden] masada F-35'ler vardı. Türkiye F-35 programından uçak almayı bekliyordu.
Şimdiyse, Pakistan'a satılan Çin jeti, Rus jetleri ve AB yapımı Eurofighter gibi başka seçeneklerimiz var" dedi.
Arka plan
İktidar ve muhalefet partilerinden ortak bir senatörler grubu 3 Şubat'ta yaptığı açıklamayla ABD Kongresi'nin Ankara İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliklerini onaylayana kadar Türkiye'ye 20 milyar dolarlık F-16 savaş uçağı satışını destekleyemeyeceğini açıkladı.
İsveç ve Finlandiya, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından geçen yıl NATO savunma paktına katılmak için başvuruda bulunmuşlar ancak Türkiye'nin beklenmedik itirazıyla karşılaşınca Ankara'nın desteğini kazanmaya çalışmışlardı.
Ankara, özellikle Helsinki ve Stockholm'ün, Türkiye ve Avrupa Birliğince "terör örgütü" olarak kabul edilen Kürdistan İşçi Partisi'ne (PKK) ve 2016 darbe girişiminden sorumlu tuttuğu Fettullah Gülen cemaati mensuplarına karşı daha sert bir tutum takınmasını istiyor.
Üç ülke Haziran 2022'de Madrid'de bir üçlü memorandum imzalayarak anlaşmaya vardılar. Ancak Ankara, aşırı sağcı bir Danimarkalı-İsveçli bir ırkçı politikacının bir Kuran yaktığı Stockholm'deki protestoların ardından geçtiğimiz ay görüşmeleri askıya aldı.
29 Demokrat ve Cumhuriyetçi senatör, Başkan Joe Biden'a gönderdikleri mektupta, Ankara'nın İsveç'in daha çok gayret göstermesini istemesine karşılık, iki İskandinav ülkesinin Türkiye'nin talep ettiği NATO üyeliği koşullarını yerine getirmek üzere "tam ve iyi niyetli çabalar" gösterdiğini açıkladılar.
(AEK)
