* Fotoğraf: Murat Kula / AA
Güneydoğu Anadolu Bölgesi Belediyeler Birliği’nin Kobanê ve Şengal ve halkına yönelik hazırlanan Ortadoğu İnsani Kriz Raporu’nda mültecilerin durumları, yapılanlar ve ihtiyaçlar sıralandı.
* Kırmızı işaretli yerler, bölgeye gelen Ezidilerin yerleştirildikleri yaşam alanlarını gösteriyor. Kobanê Kantonu’ndan göç edenler çoğunlukla Suruç’a yerleştiler. Rojava’dan daha önce göç edenler ise başta Diyarbakır, Suruç, Mardin, Viranşehir olmak üzere farklı merkezlere dağınık olarak yerleşmiş bulunuyor.
Raporda IŞİD’in saldırıları sonrası evlerini terk etmek zorunda kalanlar başta olmak üzere Kürtlerin yaşadıkları özet halinde yer alıyor:
“IŞİD saldırıları, bölgede onarılması güç bir insani krize neden olmuş, binlerce insanın katledilmesine, sayısı hala bilinmeyen yüzlerce kadının kaçırılıp tecavüz edilmesine ve köle olarak satılmasına, onlarca çocuğun açlık ve susuzluktan ölümüne, Rojava ve Şengal’den toplamda 500 binin üzerinde insanın ise yurtsuz kalmasına yol açtı.”
Raporda Ezidiler ve Rojava/ Kobanê’den Kürt bölgesine yerleşen mülteciler iki ayrı başlıkta inceleniyor.
Ezidiler
Ortadoğu İnsani Kriz Raporu’nda Şengal’den gelen Ezidi mültecilerle ilgili durum şöyle anlatılıyor:
“Habur, Yekmal ve Roboski üzerinden Türkiye’ye giriş yapan Şengallilerin sayısı 30 bine dayandı, bunun üzerine Şırnak, Uludere, Silopi, Cizre, İdil ilçe ve beldelerinde oluşturulan geçici ortak yaşam alanlarında acil ihtiyaçları karşılanmaya çalışıldı.”
“Ancak barınma, beslenme, sağlık ihtiyaçlarının karşılanmasında güçlükler yaşanıyor. Nusaybin, Mardin, Kızıltepe, Batman, Siirt, Viranşehir ve Diyarbakır başta olmak üzere farklı ilçe ve beldelerde ortak yaşam alanları oluşturuldu.”
“Kendi inisiyatifleri ile kamplardan ayrılarak Türkiye’nin başka illerine gidenlerin yanı sıra, halen kayıt altına alınmayıp müstakil evlerde, akrabalarının yanında yaşayanlar da var.”
29 Eylül itibariyle kayıt altına alınan Ezidiler ve yaşadıkları yerler şöyle:
* Diyarbakır ve ilçelerinde 5 bin 364
* Mardin ve ilçelerinde 2 bin 305
* Şırnak ve ilçelerinde 6 bin 64
* Batman ve ilçelerinde 2 bin 799
* Siirt’te 1028
* Viranşehir’de 1236
* Mardin Midyat AFAD kampında 2 bin 840
Toplam 21 bin 636.
Rojava/ Kobanê
“Kobanê’den yaklaşık son bir ay içerisinde Suruç’a ve çevre ilçelere yerleşenlerin sayısı yaklaşık 100.000 civarında.”
“Suruç’ta belli mahallelere, camiler yas evleri gibi toplu alanlara yerleştirilen ve bir kısmı da parklarda ve sokaklarda yaşamak zorunda kalan Kobanêlilere bugüne kadar herhangi bir resmi yardım yapılmadı.”
Son 1,5 yıl içerisinde daha önceden Türkiye’deki Kürt bölgesine göç eden 100 bin civarında Rojavalı bulunuyor. Onlar için de resmi yardım yapılmadı.”
“Suruç’ta, belediye öncülüğünde, yerel halkın, Türkiyeli ve yabancı aktivistlerin desteğiyle 5 bin kişilik çadır kent kurma çalışmaları başlatıldı. Ancak kurulacak çadırkent mülteci sayısına yetmeyeceği gibi, kurulduktan sonra ortaya çıkacak olan tüm ihtiyaçlar için de insani yardım malzemelerine ihtiyaç var.”
Mültecilerin ihtiyaçları
-30 C’ye varan kış soğuklarına dayanıklı güvenlikli çadır.
Çadırlar için battaniye ve halı.
Aileler için konteyner.
Düzenli beslenme için yiyecek, içecek ve ortak mutfaklar.
Her bir toplu yaşam alanında 24 saat çalışır sağlık üniteleri. (AS)
