İzmir Barosu'ndan üç avukat Y. Murat Alpaslan, H. Baha Coşkun ve Senih Özay Üniversite Senatosu'nun 1980 askeri darbesi lideri Orgeneral Kenan Evren'e, "ahlaki meziyetlerinin ve ilmi kıymetinin tescili" gerekçesiyle verdiği,''Fahri Hukuk Profesörlüğü'' ve ''Hukuk Doktorluğu'' ünvanının geri almaları için İstanbul Üniversitesi'ne başvurdu. 60 gün için yanıt gelmeyince İdare Mahkemesi'nde dava açtı.
Bu arada, konuyla ilgili İstanbul Üniversitesi'nin harekete geçtiği haberi geldi. Yaşananları Senih Özay ile konuştuk.
Süreci kısaca anlatır mısınız?
Sınıflardan biri ve devlet darbelere bayıldı, denedi, yaptı hep tarihte. Ama ''artık hukuk devleti olacağız'' diye esen rüzgar bunu suç saydı, ayıp saydı, olmaz saydı. Bizim ülkemize de sıra geldi. Fakat bizde başından beri 1982 Anayasası'nın Geçici 15. maddesi vardı. Bu madde, tasarruf ve sorumlulukları nedeniyle Milli Güvenlik Konseyi ve Danışma Meclisi üyeleriyle ilgili dava açılamamasını garantiye almıştı.
Beklenmedik biçimde bir garip hükümetle tarih, dünya, memleket gelişmeleri denk gelerek bu madde kalktı. Cılız da olsa bir savcı soruşturma açtı.
Savcı kapatmasa bari davayı diye düşlerken avukat Murat Alpaslan arkadaşımız Kenan Evren'e verilen ''hukuk doktoru'' ünvanından hukukçu olarak utandığını söyledi ve üniversiteye başvurdu, özür dile ve geri al diye. Süre doldu, dava açtık. Ama duyduk ki, Üniversite Senatosu Hukuk Fakültesi'ne raportörlük görevi vermiş ve kaldırılması rüzgarı var imiş. Bu iyi bir gelişmedir ama yetecek değil tabii ki.
Kenan Evren'in hukukla ilişkisini irdeler misiniz?
Kenan Evren'e hukuk doktoru, hukuk profesörü denir mi? Hukuku katledene hukuk doktoru denir mi?
İÜ Hukuk Fakültesi'nin o zamanki dekanı Prof Dr Yılmaz Altuğ, "Kadro yoktu, para lazımdı. Biz de Evren'e unvan verip üniversite için olanak sağlamak istedik"* diye savunuyor verilen ünvanı ve "maziyi kapatmak lazım" diyor.
Adam ''ünvanı sattık'' diyor yani. Bu memleket nerelerden geçmiş. Satış, satış... Bu nedenle de bu işlem bence hukuken yok hükmündedir. Fahrisi de mahrisi de satılmaz.
Maziyi neden kapatacaksın? Açacaksın ki yüzleşeceksin ki ilerleyesin. Hatta, Senato'da muhalefet oyu kullanan Eczacılık Fakültesi'nden Prof. Dr. Nedime Ergenç abla gibi yiğitleri ayırıp diğerlerine kişisel kusur izafe edip tazminat davaları açmak lazım.
Prof. Ergenç kendisiyle birlikte Prof. Dr. Sırrı Erinç ve Prof. Dr. Kemal Kurtuluş'un da Evren'e ''hukuk doktorası'' verilen Senato oylamasında ''hayır'' oyu kullandıklarını anlatıyor. Yargılanmadılar ama darbecilerin isimleri okullara, sokaklara, bulvarlara verildi.
Bu yetmez, ''hukuk doktorluğu''nun geri alınması yetmez diyorum ya. İşte okul adları, sokak adları da geri alınmalı diye düşündüğümüz için bu dosyayı açtık. Bunları topluyoruz şimdi.
Bu isimlerin de kaldırılması için İçişleri Bakanlığı ve Valiliklere başvurumuz sonuç vermez de isimler kaldırılmazsa konuyu yargıya taşıyacağız.
Ve dalga yükselirse, ki yükselir, mesela İstanbul'dan yönetmenler darbecilerin adlarının okullara, hastanelere, camilere -Kıbrıs'ta Girne Nurettin Ersin Paşa Camii var- verilmesini halkla konuşup kısa filmler yapacaklar. 78'liler zaten Evren'li sokak isimleri için uğraşıyorlardı. Onu yükseltecekler. (Gİ/BA)
* ''Evren'' okulları
Adana Seyhan Kenan Evren İlköğretim Okulu (İO).
Adıyaman Kahta Kenan Evren İO.
Antalya Döşemealtı Nebiler Kenan Evren İO.
Çanakkale Gökçeada Kenan Evren İO.
Diyarbakır Ergani Kenan Evren İO.
Gaziantep Şahinbey Orgeneral Kenan Evren İO.
Giresun Merkez Kenan Evren İO.
Hatay Dörtyol Karakese Kenan Evren İO.
İstanbul Kadıköy Kenan Evren Anadolu Lisesi
İzmir Konak Kenan Evren Lisesi
İzmir Konak Kenan Evren Anadolu Lisesi
Konya Çumra Kenan Evren İO.
Malatya Merkez Topsöğüt Kenan Evren İO.
Manisa Alaşehir Orgeneral Kenan Evren Anadolu Teknik Lisesi
Manisa Kula Kenan Evren İO.
Muğla Marmaris Kenan Evren İO.
Niğde Bor Merkez Kenan Evren İO.
Samsun Çarşamba Kenan Evren İO.
Sivas Şarkışla Gürçayır Kenan Evren İO.
Osmaniye Bahçe Kenan Evren Paşa İO.
Bitlis Evrenpaşa İlköğretim Okulu
Elazığ Evrenpaşa İlköğretim Okulu
Erzurum Evrenpaşa İlköğretim Okulu
İzmir Evrenpaşa İlköğretim Okulu
Muğla Armutalan Evrenpaşa İlköğretim Okulu
Şanlıurfa-Ceylanpınar Evrenpaşa İlköğretim Okulu
Ankara Etimesgut Nurettin Ersin İO.
Çanakkale Gelibolu Evreşe Orgeneral Nurettin Ersin İO.
Ankara Etimesgut Sedat Celasun İlköğretim Okulu
Ankara Kazan Tahsin Şahinkaya İlköğretim Okulu