Uluslararası Yazarlar Birliği’nde (PEN International) Başkanlık yapmış olan John Ralston ile bu sabah Sultanahmet’teki Four Seasons Hotel’de, Ayrıntı Yayınlarının etkinliğinde bir araya geldik, ifade özgürlüğünü, Avrupa ve Türkiye’deki basının ve siyasetin durumunu, kısacası memleketin halini konuştuk.
Ralston, Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni ve Ankara Temsilcisi Can Dündar ve Erdem Gül’ün tutukluluk dönemlerinde onların özgür bırakılmaları için destek vermişti. Bugün de CNN Türk’teki programına son verilen Mirgün Cabas ve “cumhurbaşkanına hakaretten” 21 ay hapis cezası verilen BirGün gazetesi Yayın Danışmanı Barış İnce’yle birlikteydi.
Toplantıda ayrıca biz gazeteciler, Ayrıntı Yayınlarından yazar Burhan Sönmez ve Ruhan Bilkay da vardı.
Yüzlerce gazeteci hapiste
Ralston söze, PEN hakkında kısaca bilgi vererek başladı. Dünyaca yaygın örgütün yüzlerce üyesinin hapiste olduğunu da ekleyerek. Sanırım bize yalnız olmadığımızı hissettirmek istedi?
PEN’de iki dönem, 6 yıl başkanlık yapan Ralston, daha önce de Türkiye’ye gelmiş ve buradaki ifade özgürlüğünü konusunu yakından takip eden bir isim.
Dolayısıyla toplantıda daha çok biz gazeteciler konuştuk, en önemli konu başlığı da gazetecilere açılan davalar, hapis cezaları, tutuklu gazeteciler ve aniden işten atılan gazeteciler oldu.
İnce ve Cabas
BirGün Gazetesi Yayın Danışmanı ve yazarı Barış İnce'ye akrostişli savunması nedeniyle Cumhurbaşkanına hakaretten 21 ay hapis cezası verildi. İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nde görülen davada ceza ertelenmedi, karara itiraz edecekler.
CNN Türk’te yayınlanan Mirgün Cabas’la Her Şey programına da geçen hafta son verildi.
Mirgün Cabas, haberi Twitter’ından “her şey'in sonuna geldik diyordum, inanmıyordunuz...@cnnturk'teki her şey programı bitti. canımız sağolsun..” diye duyurdu. Cabas NTV’den de Temmuz 2013’te çıkarılmıştı.
İnce, hem kendisine açılan davaları, aldığı cezaları hem de BirGün gazetesinin “başına gelenleri” anlattı. Gazetenin bir sermaye grubuna bağlı olmadığını ve siyasi iktidarın baskısıyla ilanların birçoğunun kesildiğini söyledi.
Sesimizi dünyaya duyurmak
Cumhurbaşkanına açılan hakaret davalarının çokluğu, Ralston’ı da şaşırttı.
Toplantıda ABD Başkanları veya Avrupa liderleri hakkında yazılanların ne derece ağır olursa olsun ifade özgürlüğü kapsamında sayıldığı ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin buna yönelik kararlarından bahsedildi.
Türkiye’de ifade özgürlüğüne getirilen kısıtlamaların PEN International tarafından tüm dünyaya duyurulmasının önemine de dikkat çekildi.
Meksika ve Türkiye’yi ifade özgürlüğü konusunda daha da yakından takip ettiklerini ve durumun iyileşeceğinden umutlu olduklarını söyleyen Ralston’a, Dündar ve Gül’le ilgili Anayasa Mahkemesi kararını ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın karara tepkisini de anlattık.
AYM, DÜNDAR VE GÜL HAKKINDAKİ GEREKÇELİ KARARINI AÇIKLADI
PEN’in Türkiye görüşü
Ayrıca, internet yayınlarına düzenleme getiren yeni yasa tasarısının endişe verici olduğu konuşuldu.
YENİ İNTERNET ''YASASI''NI ANLAMA KILAVUZU
PEN International’ın resmi internet sitesinde yer alan Türkiye raporunda da sansür ve ifade özgürlüğüyle ilgili şu satırlar yer alıyor:
“İfade özgürlüğü, Türkiye’de en çok ihlal edilen haklardan biri. Bu temel haktaki ihlaller, Aralık 2013’teki yolsuzluk soruşturmalarının ardından daha da arttı. İçerikleri bloke etmek ve filtrelemek üzerine kurulu internet sansürü, fark edilir derecede yükseldi. Twitter ve Youtube, eleştirel içerikleri nedeniyle, hükümet tarafından tekrar tekrar kapatıldı.”
Raporda, dönemin Başbakanı Erdoğan’ın “Twitter falan hepsinin kökünü kazıyacağız” şeklindeki konuşması da hatırlatılıyor.
Toplantımız bittiğinde ise son dakika haberi şöyleydi: “Cumhurbaşkanı Erdoğan'a hakaret ettiği iddiasıyla Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanı Kani Beko ve haber yapan eski Zaman gazetesi Yazı İşleri Müdürü Harun Reşit Çümen'e 4 yıla kadar hapis istemiyle dava açıldı.”
John Ralston Saul kimdir? |
1980’lerden beri PEN üyesi, örgütün tanımıyla “uzun süreli ifade özgürlüğü şampiyonu.” Ödüllü romancı John Ralston Saul’un eserleri 30 ülkede 22 dile çevrildi. en bilinen kitabı, felsefi üçlemesi: Voltaire’s Bastards: The Dictatorship of Reason in the West, The Doubter’s Companion: A Dictionary of Aggressive Common Sense ve The Unconscious Civilization. 1990-1992 arasında Kanada PEN’in başkanıydı, PEN International’da da iki dönem başkanlık yaptı. |
(AS)
