Fotoğraf: Gustavo Pero, seçim kampanyasında/NPR
Gustavo Petro, Kolombiya'da Pazar günü gerçekleşecek cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turundan önceki son seçim kampanyası mitinginde neşeyle, kudret sahiplerinin seçimleri kazanacağından duydukları korkuyla titrediklerini söylüyordu.
Artık açık siyasi mücadeleye atılmış olan eski solcu gerilla Petro başkent Bogota'da binlerce taraftarına "Elbette korkuyorlar" diyordu. "Korkuyorlar çünkü onları iktidardan uzaklaştıracağız."
Anketlerin açık ara önde gösterdiği Petro, seçildiği takdirde Kolombiya'ya, iş dünyasının karalar bağlamasına yol açan büyük değişiklikler getirme vaadiyle mücadele ediyor. Ancak, adaylardan hiçbiri Pazar günü anketlerin öngördüğü şekilde oyların yarısından fazlasını toplayamazsa, en çok oy alan iki aday 19 Haziran'da ikinci turda yeniden yarışacak.
Rekabet ikinci tura sarkıyor
Diğer önde gelen adaylar arasında, eski Medellin belediye başkanı muhafazakar Federico Gutiérrez, popülist bir iş insanı ve Bucaramanga kentinin eski belediye başkanı Rodolfo Hernández ve merkezci eski Medellin belediye başkanı ve Antioquia eyaletinin eski valisi Sergio Fajardo var.
Anketler, ikinci turda Petro'nun, karşısına çıkacak olan Gutiérrez veya Fajardo'yu yeneceğini öngörüyor. Ancak bazı anketler, Petro'yu yüzyüze tartışmadan ve sosyal medyada videolarla kampanya yürütmekten kaçınan Hernández ile başa baş gösterse de Petro son anketlerde yeniden yükselişe geçerek yolsuzluğa son verme vaadiyle birçok Kolombiyalıyı yanına çekmeyi başardı.
77 yaşındaki Hernández de Çarşamba günü Kolombiya televizyonuna verdiği bir röportajda, "Tüm hırsız politikacıların peşine düşeceğim" dedi. "Hepsi hırsız değil, ama neredeyse hepsi hırsız."
Bununla birlikte, daha önce hiç solcu bir başkan seçmemiş olan bir ülkede manşetlere yerleşerek iş dünyası liderleri, askerler ve muhafazakar seçmenleri en çok şaşkınlığa uğratan Petro oldu.
İsyancı savaşçılıktan başkan adaylığına
Petro bir zamanlar iktidarı silah elde kazanmak için mücadele eden M-19 gerilla grubunun üyesiydi. İsyancıların hükümetle bir barış anlaşması imzaladıkları 1990'dan bu yana Petro, Kongre'de milletvekili ve Bogota belediye başkanı olarak görev yaptı.
Cumhurbaşkanlığı için üçüncü kez yarışa giren 62 yaşındaki Petro, Meksika, Nikaragua, Venezuela, Bolivya, Peru, Şili, Honduras ve Arjantin'den sonra Latin Amerika'nın çoğunu yönetmekte olan solcu liderler arasına katılmayı umuyor.
Petro, yoksullukla mücadele programlarına kaynak sağlamak üzere zenginlerin vergilerini artırma sözü verdi. Kolombiya sanayisi ve tarımını korumak için ABD de dahil olmak üzere uluslararası ticaret anlaşmalarını yeniden müzakereye açmak istediğini söylüyor. Daha yeşil bir ekonomi oluşturmak için ülkenin en büyük ihracat kalemi olan petrol üretimini aşamalı olarak düşürmek ve turizmle ikame etmek istiyor.
Petro'ya oy verecek çalışanlarını tehdit eden işveren
Ancak Kolombiyalıları Pazar günü sandıkta Petro'ya oy vermemeye çağıran birçok patrona göre, tüm bunlar sermaye kaçışını, iş yerlerinin kapanmasını ve kitlesel işsizliği tetikleyebilir.
Kolombiya'nın en etkili iş insanlarından Miguel Cortés, seçmenlere gönderdiği bir video mesajında, "Kolombiya'nın kuşkusuz sorunları var. Ancak bu, uçuruma atlamak veya radikal değişim riskini almak için bir neden değil," diyordu.
Bir başka işveren, Sergio Araujo geçtiğimiz günlerde, Twitter'dan çalışanları arasında kim Petro'ya oy verirse onu işten çıkaracağını duyurdu. Haber dergisi Semana'ya verdiği röportajda Araujo, Petro'yu "Kolombiya'da serbest teşebbüse karşı elli yıldır savaş veren servet düşmanı" olarak nitelendirdi.
Kimi orta sınıf Kolombiyalılar da kaygılı
Bogota'da bankacılık ve finans alanında çalışan Roxanne Restrepo, Petro'nun yoksul Kolombiyalıların emeklilik haklarını genişletmek için özel emeklilik fonlarından transfer planlarından dertli.
Restrepo, "Tasarruflarımın bir kısmını denizaşırı ülkelere gönderiyordum, şimdi ülkeyi terk etmemiz gerekip gerekmediğini görmek için beklerken, Portekiz vatandaşlığı alıp alamayacağımızı araştırıyoruz" diyor.
Petro ayrıca, geçen ay yüksek rütbeli subaylardan bazılarının uyuşturucu tacirleriyle işbirliği içinde çalıştığını öne sürerek Kolombiya ordusuyla da kavgaya tutuştu. Bu, Genelkurmay başkanı General Eduardo Zapateiro'nun Twitter'da Petro'ya karşı öfkeli bir tirada girişmesine yol açtı. Oysa, Kolombiya anayasasına göre ordunun siyasetin dışında kalması gerekiyordu.
Gerilla savaşı sırasında Petro'ya karşı savaşan ve şimdi ulusal bir emekli subaylar derneğinin başkanı olan eski karacı Albay John Marulanda, bir röportajda açıkça, "Biz Kolombiya'nın başında eski bir gerilla istemiyoruz, emekli bir gerilla istemiyoruz. Ve eğer olursa, ona karşı çıkarız." dedi.
"Ülkeyi ABD'den uzaklaştırabilir"
Marulanda ve diğerleri, Petro'nun demokrasiye olan bağlılığını da sorguluyor.
Bunun birinci nedeni, Petro'nun, komşu Venezuela'daki otoriter rejimle daha yakın ilişkiler kurma planları. Bu, uzun süredir ABD ile yakın ilişki içinde olan ve Caracas hükümetiyle daima eleştirel bir mesafeyi koruyan Kolombiya için önemli bir değişim anlamına geliyor.
Çatı ittifakı "Tarihsel Sözleşme" koalisyonunun Kongre'de çoğunluğu elde edememesi halinde Petro, ekonomik yasaları kararnameyle geçirmekten söz etti. Kolombiya Risk Analizi danışmanlık firmasının direktörü Sergio Guzmán, Petro'nun bu kararını, "Şu anda sadece ekonomide radikal bir değişiklik önermekle kalmıyor, aynı zamanda potansiyel olarak demokrasiye neler yapabileceği konusunda nükleer düğmeye basıyor" diye yorumluyor.
Petro ve onu destekleyen milyonlar değişim istiyor
Petro, bu tür eleştirilerin haksız olduğunu söylüyor ve art arda ikinci kez aday olmasına izin verilmeyen Başkan Iván Duque'nin de pandemi sırasında ekonomi yasalarını kararnameyle çıkardığını hatırlatıyor.
Muhalefetteki rakip adayların cumhurbaşkanlığını kazanması halinde özel mülkiyete el koymayı planladığı yönündeki suçlamaları karşısında Petro, çareyi noterde bir basın toplantısı düzenleyerek çiftlikleri ve işletmeleri kamulaştırmamayı taahhüt ettiği bir belgeyi imzalamakta buldu.
Geçen ay verdiği bir röportajda Petro, radikal bir gündemi olduğunu reddetmişti. Petro, Birleşmiş Milletler'in ülkeleri hidrokarbonlardan uzaklaşmaya çağırdığına ve Kolombiya'nın yoksulluk oranını 2020'de % 35,7'den % 42,5'e çıkaran bir pandeminin ardından yoksullara yardım etmek için zenginler üzerindeki vergileri artırmanın sağduyu gereği olduğunu söylüyor.
Petro, bir video konferansta yaptığı konuşmada, "Bunlar normal şeyler" dedi. Ama Kolombiya'da "solcu ve devrimci şeyler olarak görülüyor."
Çaresizlik içindeki milyonlarca Kolombiyalı Petro'yla hemfikir.
Bunlar arasında Petro'nun kapanış kampanyası mitingine katılan atletizm antrenörü 34 yaşındaki Sara Gallego da var. Başkan Duque ve ondan önceki hükümetlerce görmezden gelindiğini söylediği, ülkenin işsizlikten yetersiz beslenmeye kadar çeke geldiği sıkıntılarının uzun bir listesini yaptıktan sonra şöyle diyor: "Geleneksel yönetici seçkinler Petro'nun popülaritesinin sorumlusunu merak ediyorlarsa, bunun için kendilerinden başka kimseyi sorumlu tutamazlar."
____________________________
Bağımsız ABD radyo kanalı NPR internet sitesinden John Otis'in haberi.
(AEK)