TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu (KEFEK), Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UN Women) ve Parlamentolar Arası Birlik (IPU) ortaklığında Mecliste toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme (TCDB) toplantıları düzenlendi.
İsveç Uluslararası Kalkınma İşbirliği Ajansı (SIDA) desteğiyle yürütülmekte olan “Türkiye’de Siyasi Liderlikte ve Siyasi Katılımda Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Projesi” kapsamında düzenlenen toplantılara KEFEK ve Plan ve Bütçe Komisyonunun milletvekilleri, yasama uzmanları ve ilgili birimlerin Başkan ve Başkan Yardımcıları katıldı.
“Alt komisyon kurulsun”
Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Başkanı Kocaeli Milletvekili Radiye Sezer Katırcıoğlu, “Cinsiyet duyarlı bütçeleme anlayışını, tüm ana plan ve politikalara dahil etmemiz, yerelde ve merkezde sürekli olarak göz önünde bulundurmamız gerekir” dedi.
Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı Alev Dedegil de “mevcut bütçelere adalet ve eşitlik bakış açısının kazandırılması, eşitsizlik alanlarının giderilmesi için gerekli kaynağa bütçede yer verilmesi” gerektiğini söylerken, toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme ile ilgili çalışma yapılması için Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu ile Plan ve Bütçe Komisyonu’dan oluşan karma bir alt komisyon kurulmasını önerdi.
“Eşitlik bütçeleme ile başlar”
BM Kadın Birimi (UN Women) Proje Yöneticisi Neşe Çakır ise şöyle konuştu:
“Toplumsal cinsiyet eşitliği, bütçelemeden başlar. Bütçelemeden sorumlu birimlerin ve yasa koyucuların, bütçelemede cinsiyete duyarlı olmaları ve kadın-erkek eşitliğini gözetmeleri, toplumsal cinsiyet eşitliği taahhütlerini yerine getirmeleri açısından önem taşımaktadır. Toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme ile kurumlar bütçelerini hazırlarken, kamu hizmetlerinden faydalanan kesimleri cinsiyet eşitliği yaklaşımıyla analiz edebilir ve kadınların güçlenmesi için gerekli adımları atabilir. Kadınların güçlenmesine destek olarak, daha çok kadının karar alma mekanizmalarında yer almasını sağlayabiliriz.”
Toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme nedir?
Avrupa Kadın Lobisi, toplumsal cinsiyete duyarlı bütçelemeyi "kamu bütçelerinin toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasına hizmet edip etmediğini belirleyen, bu belirleme neticesinde eşitliğin tesisine hizmet etmiyorsa bu durumun değişmesi için gerekli değişimleri sunan bir süreç" olarak tanımlıyor.
Bu, kadınlar için özel bir bütçe oluşturmak veya kadınlarla erkeklere eşit oranda para harcamak anlamına gelmiyor. Toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme, hükümetin bütçede ortaya çıkan önceliklerini ve bu önceliklerin kadınları ve erkekleri nasıl etkilediğine odaklanıyor.
Bu bütçe uygulanmasının ilk adımı mevcut durumun ve toplumun ihtiyaçlarının analiz edilmesinden geçiyor. Bu analizi hükümetlerin görevlendirdiği sivil toplum kuruluşları, akademisyenler, araştırmacılar gerçekleştiriyor. Araştırmada elde edilen veriler bütçe görüşmelerinden önce parlamentoya sunuluyor. Toplumdaki ekonomik, sosyal ve politik öncelikler ve tercihleri ortaya koyan bütçeler, böylece toplumsal cinsiyete duyarlı bir şekilde oluşturuluyor. (ÇT)
