EŞİK Meclis İzleme Raporu: Meclis'te kadının adı yok

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Eşitlik için Kadın Platformu (EŞİK) TBMM İzleme Grubu, 16 Ekim-15 Kasım 2020 tarihleri arasındaki süreci kapsayan ikinci izleme raporunu yayınladı. Rapor,  parlamentonun kadın hakları ve toplumsal cinsiyet eşitliği dersindeki zayıf notlarını ortaya koydu.

Raporda, “Bu dönem, 2021 Kamu Bütçe Tasarısı’nın tartışılmaya başlandığı günlere denk gelirken, usul ve yasalara uygunluk açısından oldukça tartışmalı olan yeni bütçenin de kadınların sorunlarının çözümüne, toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamaya yönelik olmadığını bir kez daha gördük” denildi.

Rapor şöyle:

• Genel Kurullarda konuşan 96 milletvekilinden sadece 9’u ‘kadın’ sözcüğünü kullandı.
• Parti gruplarında kadın konusu: HDP 37 dakika, İyi Parti 6, CHP 15 saniye!
• 54 kanun teklifinden kadınların payına yalnızca 1 tane düştü
• 836 soru önergesinden ancak 8’i kadınlarla ilgiliydi
• Kabul edilen kanunlarda kadının adı hiç yoktu
• 27 meclis araştırma önergesinden sadece 2’si kadın içindi
• Mecliste yapılan 90 basın toplantısından sadece 3’ü kadınların yaşadığı sorunlara değindi.

96 milletvekilinden sadece 9’u ‘kadın’ dedi

16 Ekim-15 Kasım 2020 tarihleri arasında TBMM 9 uzun genel kurul toplantısı yaptı. Bu toplantılarda konuşan 96 milletvekilinden sadece 9’u kadınlara dair bir şeyler söyledi.

• TBMM Başkanı’nın içinde kadınlar ya da İstanbul Sözleşmesi geçen herhangi bir demeci, çabası, girişimi ve hatta vaadi: YOK
• TBMM Başkan Yardımcılarının herhangi bir demeci, çabası, girişimi ve hatta vaadi: YOK
• İnanılmaz ama bir gün boyunca Meclis’te kadının adı tam 111 kez geçti ancak aşağıda ayrıntısını göreceğiniz gibi geçmese olmazdı, çünkü konu kadınlarla ilgili bir meclis araştırma önergesiydi. Zaten o da kabul edilmedi.

Bunun dışında sadece 3 milletvekili kadınlara dair konularla TBMM genel kurul kürsüsüne çıktı. TBMM’de izlediğimiz bir aylık süreçte toplam 18 grup toplantısı yapıldı.

• Sadece HDP 1 toplantısını tamamen kadına ayırdı ve 37 dakika boyunca kadınların yaşadığı sorunlar konuşuldu. Hatta Eş Genel Başkan Pervin Buldan, bu gruptaki konuşmasında EŞİK’i Meclis’e taşıdı ve kadınlar için birlikte mücadele edeceklerini duyurdu.
• Buna karşılık, grup toplantılarında kadınlara İyi Parti 6, CHP ise yaklaşık 15 saniye yer verdi.
• 20 Ekim 2020’de İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener, “Anayasa Mahkemesi’ni tartışacağımıza, gelin şiddet gören, öldürülen kadınlarımızı, tacize, tecavüze uğrayan çocuklarımızı tartışalım” dedi.
• 27 Ekim 2020’de CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, ‘mutfaktaki kadının ıstırabı’, ‘çocuğunu emziremeyen annenin mama fiyatları karşısındaki ıstırabı’ndan sözederek, kadını sadece yemek ve çocuk bakımını üstlendiği toplumsal cinsiyet rolleri içinde andı. Kılıçdaroğlu aynı konuşmada bir kız çocuğuna istismar vakasını da gündeme getirdi: 14. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı Akın Gürlek’in “yeni Zekeriya Öz” olduğunu, hukuksuz kararlar verdiğini belirtirken, “Erzurum’da 10 yaşındaki kız çocuğuna tecavüz edilirken bu beyefendi oradaydı” dedi.

54 kanun teklifinden kadınların payına sadece 1 tane düştü

• 2 Kasım 2020’de CHP Adana Milletvekili Müzeyyen Şevkin, “Yetiştirme yurtlarında kalmış kadınlardan geliri olmayanlara aylık harçlık verilmesi, SGK primlerinin ödenmesi ve çeşitli sosyal imkanlar sağlanması”na ilişkin kanun değişikliği teklifi verdi.
• 19 Ekim 2020’de HDP Mersin Milletvekili Fatma Kurtulan, Toroslar ilçesinde bir okuldaki kadın öğretmenlerden, ‘dekolte giyindikleri iddiasıyla’ CİMER’e şikayet edildikleri için savunma istenmesini Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’a sordu.
• 19 Ekim 2020’de HDP İstanbul Milletvekili Dilşat Canbaz Kaya da kadın öğretmenler hakkında giyimleri nedeniyle yapılan şikayetleri ve soruşturmaları Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’a sordu.
• 20 Ekim 2020’de HDP Muş Milletvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, kadın istihdamıyla ilgili bazı verileri ve pandemide işsiz kalan kadın işçi sayısını Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’a sordu.
• 23 Ekim 2020’de HDP Tunceli Milletvekili Alican Önlü, kendisinden 8 buçuk aydır haber alınamayan üniversite öğrencisi Gülistan Doku için barajda yeniden başlatılan arama çalışmalarına ilişkin soru önergesi verdi.
• 26 Ekim 2020’de CHP’li 17 kadın milletvekili (Sevda Erdan, Sibel Özdemir, Neslihan Hancıoğlu, Burcu Köksal, Müzeyyen Şevkin, Nurhayat Altaca, Selin Sayek Böke, Aysu Bankoğlu, Gülizar Emecan, Lale Karabıyık, Gamze Taşçıer, Gülizar Biçer Karaca, Candan Yüceer, Suzan Şahin, Gamze Akkuş İlgezdi, Sera Kadıgil, Jale Nur Süllü) Adalet Bakanlığı’nın nafaka hakkının sınırlandırılmasına yönelik çalışma yürüttüğü iddialarına ilişkin aynı soru önergesini ayrı ayrı Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’ün yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na sundu. Kadınların uğradığı ekonomik şiddet ve yoksunluğa dikkat çeken milletvekilleri, nafaka konusundaki gerçeklerin açıklanmasını talep etti ve “Kadın yoksulluğunun giderek arttığı Türkiye’de 370 TL’lik nafaka mı mağduriyet yaratıyor” diye sordu.
• 26 Ekim 2020’de HDP Batman Milletvekili Ayşe Acar Başaran, öz kızını istismar eden babaya verilen cezanın “bekareti bozulmadığı” gerekçesiyle; Nurcan Arslan’ı katleden Abdullah Melih Barış’a verilen müebbet hapis cezasının “cinayetin tasarlanarak işlendiğinin kesin olarak saptanamadığı” iddiasıyla Yargıtay tarafından bozulmasını Adalet Bakanı Abdulhamit Gül’e sordu.
• 27 Ekim 2020’de Ayşe Acar Başaran Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’e, “Melek Aslan, kendisine iki kez şiddet uygulayan, şikâyet edip uzaklaştırdığı erkeğin azmettirmesiyle, kendi kardeşi tarafından öldürüldü. Daha önce defalarca başvurduğu halde neden korunamadı?” sorusunu yöneltti. 29 Ekim günü Meral Danış Beştaş da bu vakaya değinirken “Aile, yargı ve erkek işbirliği ile Melek Aslan yaşamından oldu. Kadına yönelik şiddette Melek Aslan sadece bir örnek. Yargı, devlet- aile elbirliği ve cezasızlık politikasıyla kadınların yaşamına ferman çıkarılıyor” dedi.

Kabul edilen kanunlarda kadının adı hiç yoktu

• 16 Ekim-15 Kasım arasındaki bir aylık süreçte TBMM’de toplam 3 kanun kabul edildi. Hiçbiri kadınların yaşadığı sorunlarla ilgili değildi.
• 27 meclis araştırma önergesinden sadece 2’si kadın içindi (ve kabul edilmedi)

• 6 Kasım 2020’de HDP Şırnak Milletvekili Nuran İmir çalışan kadınların sorunlarının araştırılması için bir önerge verdi.
• 11 Kasım 2020’de HDP İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm ve arkadaşları, Kovid-19 salgınının kadınlar üzerindeki sosyoekonomik etkilerinin araştırılması ve artan kadın yoksulluğunun engellenmesi amacıyla bir meclis araştırma önergesi verdi ve diğer önergelerin önüne alınmasını istedi. (EMK)