Kaos GL'nin kurucu üyesi ve hukuk danışmanı, Ankara barosu avukatlarından Hakan Yıldırım, bianet'e "Valiliğin metninde spesifik bir gerekçe yok. Kişisel örneklerde ayrımcılığa maruz kalıyoruz; şimdi de örgütlenmede ayrımcılıkla karşı karşıyayız" dedi.
Haberi yayına hazırladığımız saatlerde, Ankara Vali Yardımcısı Ekremoğlu'na ulaşılamıyordu.
Kaos GL'den Ali Erol, bianet'le görüşmesinde, müstehzi bir ifadeyle soruyordu:
"Hangisi ahlaka ve hukuka aykırı? Gey mi, lezbiyen mi, kaos mu?"
Konuyla ilgili bianet'e görüş veren avukatlardan Ergin Cinmen, bu durumla "ancak üçüncü, beşinci sınıf devletlerde karşılaşabiliriz", Şenal Sarıhan da "Ne yazık ki mülki idare amirlerinin takdir hakları var. Burada hukuki bir açık var" dedi.
Valilik: Medeni kanun 56. maddeye aykırı
Kaos GL, derneğin kuruluşunu Ankara Valiliği'ne 15 Temmuz'da yazılı olarak bildirmişti. Derneğe gelen yazıda, Valilik İl Dernekler Müdürlüğü antetli ve Ekremoğlu'nun imzasını taşıyan yazıda şu ifadeler yer alıyor:
"Kaos Gey ve Lezbiyen Kültürel Araştırmalar ve Dayanışma Derneği'nin dosyasında yapılan incelemede;Avukat Yıldırım: Neyin ahlaka aykırı olduğunu belirtmiyorlar4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 56. Maddesinde yer alan 'Hukuka ve ahlaka aykırı dernek kurulamaz' hükmü yer almaktadır. Adı geçen derneğin adında ve tüzüğünün amaç bölümünde yukarıda belirtilen kanuna aykırılık tespit edilmiştir.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 56. Maddesini ihlalden, derneğin feshi için yetkili Asliye Hukuk Mahkemesi'nde dava açılması ve neticeden İçişleri Bakanlığı'na sunulmak üzere Valiliğimize bilgi verilmesini rica ederim.
Vali adına Vali Yardımcısı Selahattin Ekremoğlu"
Avukat Yıldırım, "Valilik, neyin ahlaka aykırı olduğu konusunda kesin bir şey belirtmiyor. Gey ve lezbiyen kelimelerine takmış olabilirler. Dolayısıyla, savcılığın davaname çalışması olmadan, kamunun nasıl yaklaştığı konusunda sadece spekülasyon yapmış oluruz" diyor.
Fakat, bu istemin uluslararası sözleşmelerde tanımlanan hak ve özgürlüklerin ihlali anlamına geldiğini söylüyor Yıldırım:
"Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 11. maddesinde yer alan örgütlenme özgürlüğünün ihlalidir. Aynı zamanda, ayrımcılıktır da. Çünkü, kimlikle ilgili bir örgütlenmenin önüne geçilmeye çalışılıyor.
"Zira, varoluşunuz üzerinden bir tanımlama ahlaka, hukuka aykırı olamaz. Zaten tüzükteki ifadeler gayet resmidir. Ahlak olarak adlandırdığımız, toplumun genel geçer değerlerine dair, bunları ihlal eden bir ibare yoktur.
"Azınlıkta kalmış bir kesimin kendini ifade etmesi için kurulmuş ve bu alanda çalışma amaçlamış bir dernek, ahlaka, hukuka aykırı sayılamaz. Bunun aksi, kimliğin ifadesiyle ilgili bir çelişki doğurur.
"Yasalara göre eşcinsellik suç değil. Davanameyi merakla bekliyorum."
"Dava örgütlenme özgürlüğü açısından çok şeyi ortaya çıkaracak"
Yıldırım, "böyle bir şeyi bekliyordum" diyor.
"Kaos GL daha önce dergi etrafındaydı. Bu dernekle kurumsallaşmış oldu. Kaos GL, Türkiye'nin ilk eşcinsel derneği. Sorun burada. Dernek ilk olduğu için, bu dava da ilk. Türkiye'de emsal bir dava da yok."
Yıldırım, bu davanın Türkiye'de örgütlenme özgürlüğüyle ilgili çok şeyi ortaya çıkaracağını, konunun AB mercilerine ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne yansıma olasılığının da bulunduğunu söylüyor.
Cinmen: Ancak üçüncü, beşinci sınıf devletlerde olabilir
Avukat Cinmen, her şeyden önce, dernek kurmanın izne tabi olmadığını anımsatıyor. "Derneği kurarsınız, bildirimde bulunursunuz. Bakanlık sadece bilgi sahibi olur."
"Valiliğin yaptığı prosedüre uygun. Ama valiliğin eşcinselliği, yani insanların tamamen iç alemine ilişkin bir şeyi ahlaka aykırı görmesi, insanlığa, dünyaya nasıl baktığını, hukukun bağlamının dışında bir bakışı olduğunu gösteriyor."
"Bu, mülki idare amirliklerinin çağın fevkalade gerisinde kaldığını gösteren bir şeydir. Kabul edilebilir gibi değil; üçüncü, beşinci sınıf devletlerde karşılaşabiliriz ancak."
Sarıhan: Türk hukukunda ayrımcılık suç olarak nitelendi
Avukat Sarıhan da, derneklerle ilgili yasalarda "genel ahlaka ve adaba aykırı olamaz" ifadesinin yer aldığını söylüyor ve ekliyor:
"Ne yazık ki mülki idare amirlerinin bu konuda bir takdir hakları var. Burada hukuki bir açık var aslında. İdare hukukunda 'takdir hakkı kamu yararına kullanılmalıdır' diye bir ilke var. Fakat takdir hakkının yerinde kullanılıp kullanılmadığını idari yargı kontrol eder."
Sarıhan, Türk hukuk sisteminde, "tanımı oldukça yetersiz olmasına karşın" ayrımcılığın suç olarak nitelendiğine de dikkat çekiyor. (TK)
Kaos GL'nin amacı
Kaos GL'nin Web sitesinde yer alan tüzüğünün, amaç bölümü şöyle başlıyor:
"Kaos Gey ve Lezbiyen Kültürel Araştırmalar ve Dayanışma Derneği'nin (Kaos GL) amacı, kadın eşcinseller ile erkek eşcinsellerin özgürlükçü değerleri benimsemelerine, eşcinsel varoluşlarını gerçekleştirme ve kendilerini yetiştirerek toplumsal barış, huzur ve refahın gelişmesine bireysel, toplumsal, kültürel hayat ve davranışlarıyla katkıda bulunabilmelerine destek olmaktır.Dernek, kadın eşcinseller ile erkek eşcinsellerin özgürlük, adalet ve barışı temel değerler olarak kabul etmesine; dil, ırk, renk, cinsiyet, cinsel yönelim, felsefi inanç, din, mezhep, bölge ayrımı yapmaksızın insan haklarını bütün insanların hakkı olarak görmesine; hayatın her alanında cinsel yönelim ayrımcılığına karşı mücadele edebilmesi yönünde yardımcı olacak kültür, eğitim, sanat, spor faaliyetlerini ve buna benzer diğer faaliyetleri bilfiil yürütür veya bu çerçevede yürütenlere madden ve manen destek sağlamaya çalışır." (TK)