bianet'in gazetelerden, internet sitelerinden ve ajanslardan derlediği haberlere göre erkekler nisanda 16 kadın ve üç erkeği öldürdü; 13 kadını yaraladı.
En az 11 kadın ve 39 çocuk ile bir travesti taciz ve tecavüze maruz kaldı. Çocuklardan biri intihar etti.
Nisanda 110 erkek, 12 çocuk cinayet, taciz ve tecavüz olaylarının faili olarak gözaltına alındı, tutuklandı ya da tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı.
Nisanda hemen her il ve bölgeden şiddet olayları basına yansıdı; failler arasında ilk sıralarda yine "kocalar", "eski kocalar", "sevgililer" ve "kadınların yakınlarındaki erkekler" yer aldı.
Taciz ve tecavüz mağdurlarının büyük çoğunluğu çocuklardı.
Erkekler "çeşitli bahanelerle" şiddet uyguladı; ekonomik, sözel, psikolojik şiddet gizli kaldı; kadınların öldüğü ya da ağır yaralandığı durumlarda şiddet görünür oldu.
Yargılama sürecinde sanıklar öldürdükleri kadınları "psikolojik sorunları olmakla", "namussuzluk yapmakla", "söz ve davranışlarıyla kendilerini tahrik etmekle" suçladı. Tecavüz sanıkları ise "delil yetersizliği" ya da "mağdur kadının kendi isteğiyle cinsel ilişkiye girdiği" yönünde savunma yaptı.
Şiddetin bölgelere göre dağılımı
Nisanda kadın katli haberlerinin basına en çok yansıdığı il İzmir, bölge Ege idi. Onu İstanbul ve Mersin illeri ile Akdeniz bölgesi izledi. Ardından Marmara ve İç Anadolu bölgeleri ile Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgeleri izledi.
Yaralama ile sonuçlanan şiddet olayları ise en çok İstanbul'da haber oldu. Ardından Antalya geldi. Bölgelere göre dağılımda ilk sırayı Marmara aldı. Ardından Akdeniz, İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri geldi. Onları Ege bölgesi izledi.
Taciz haberlerinde ilk sırayı İstanbul ve Marmara bölgesi aldı. İller sıralamasında ikincilik Samsun'daydı. Onları Kocaeli ve İzmir illeri ile Karadeniz, İç Anadolu, Ege ve Akdeniz bölgeleri izledi.
Geçtiğimiz ay tecavüz haberlerinin en çok haber olduğu il Antalya, bölgeler Akdeniz ve Marmara idi. Onu sırasıyla Karadeniz, Ege, Doğu Anadolu ve İç Anadolu bölgeleri izledi.
Nisanda intihar olayları en çok Marmara'da haber oldu. Onu Akdeniz, Ege, İç Anadolu ve Karadeniz bölgeleri izledi. Güneydoğu Anadolu bölgesi ise intihar girişimlerine dair haberlerde ilk sırayı aldı. Ardından Marmara, Akdeniz ve Karadeniz bölgeleri geldi.
Geçtiğimiz ay Akdeniz, Marmara ve Karadeniz bölgelerinden de birer şüpheli ölüm olayı basına yansıdı.
Şiddet uygulayanlar arasında 'kocalar' yine ilk sırada
Kadınları nisan ayında da en çok kocaları öldürdü. İkinci sırada eski kocalar geldi. Onları sırasıyla damatlar, sevgililer ve eski sevgililer izledi. Nisanda bir kadın kendisine şiddet uygulayan kocasını, bir kadın da eski sevgilisini öldürdü. Ayrıca bir erkek eski karısının sevgilisini, bir diğeri de kendisine borç para vermeyen kayınpederini öldürdü.
Yaralama ile sonuçlanan şiddet olaylarının failleri arasında da ilk sırayı "kocalar" aldı. Ardından sırasıyla eski kocalar, kardeşler, oğullar ve sevgililer ile kadınların çevrelerinde "tanıdıkları" erkekler geldi.
Haberlere göre, kadın ve çocuklara nisanda en çok "arkadaşları" tacizde bulundu. Onları kadın ve çocukların "çevrelerindeki - tanıdıkları" erkekler ile "yabancı" erkekler izledi. Ardından kadınların amiri statüsündeki erkekler geldi. İki çocuğu annesinin sevgilisi, iki çocuğu da öğretmeni taciz etti. Bir kadına kocasının ölümünden sonra kendi ailesinin çocuklarını istememesi nedeniyle birlikte yaşamayı sürdürdüğü kayınpederi tacizde bulundu.
Kadınlara ve çocuklara nisanda da en çok yakınlarındaki, tanıdıkları erkekler tecavüz etti. Haberlere göre, tecavüz failleri arasında akrabalar, komşular, müdürler de vardı. Bir travesti müşterisinin tecavüzüne maruz kaldı. Bir öğretmene de sokakta üç kişi önce saldırdı sonra tecavüz etti.
Şiddet meslek farkı gözetmiyor
Nisanda cinayet failleri arasında üç işçi, iki esnaf, bir çiftçi, bir emekli, bir sabıkalı işsiz; yaralama ile sonuçlanan şiddet olaylarının failleri arasında bir emekli polis, bir işçi ve bir de işsiz vardı.
Taciz faillerinin 10'u lise, biri üniversite öğrencisiydi. Failler arasında doktor, sağlık memuru, emekli polis, emekli öğretmen, emekli işçi, öğretmen, okul müdürü, apartman görevlisi, okul hizmetlisi, işçi, esnaf, garson ve işsizler de vardı.
Geçtiğimiz ay basına yansıyan tecavüz olaylarının failleri ise garson, esnaf, futbolcu, huzurevi müdürü, tekne çalışanı, emekli ve sabıkalı idi.
Nisanda ayrıca dört öğrenci ve bir güvenlik görevlisi intihar etti, bir dernek başkanı intihar girişiminde bulundu, iki lise öğrencisi ölü bulundu.
Şiddetin yaş gruplarına göre dağılımı
Nisanda da hemen her yaş grubundan erkek, hemen her yaş grubundan kadına şiddet uyguladı.
Cinayet zanlılarının yüzde 33'ü 40-49, yüzde 27'si 30-39 yaş grubundaydı. Onları yüzde 13'lük oranlarla 19-29 ve 60-69 yaş grupları ile yüzde 7'lik oranlarla 50-59 ve 70-79 yaş grubundaki failler izledi.
Nisanda bir kadın kocasını öldürdü; bir kadın da eski sevgilisini öldürdüğü gerekçesiyle yakalandı. Erkekler ise üç erkeği ve 16 kadını öldürdü.
Öldürülen kadınların yüzde 41'i 30-39, yüzde 24'ü 19-29 yaş grubundaydı. Onları yüzde 18'lik oranla 40-49 yaş grubundaki kadınlar ile yüzde 6'lık oranlarla 50-59, 60-69 ve 70-79 yaş gruplarındaki kadınlar izledi.
Yaralama olaylarının failleri arasında ise ilk sırayı yüzde 42'lik oranla 19-29 yaş grubundaki erkekler aldı. Onu yüzde 29 ile 30-39 yaş grubundaki failler izledi. Ardından yüzde 14'lük oranlarla 40-49 ve 50-59 yaş grupları geldi.
Geçtiğimiz ay yaralanan kadınların yüzde 43'ü 30-39 yaş grubundaydı. Onları yüzde 29'luk bir oranla 19-29 yaş grubundakiler ile yüzde 14'lük oranlarla 40-49 ve 60-69 yaş grubundaki kadınlar izledi.
Basına yansıyan taciz olaylarının faillerinden biri 18 yaşındaydı. 19-29, 30-39 ve 40-49 yaş grubundaki faillerin oranları yüzde 22'şerdi. Onları yüzde 17'lik bir oranla 50-59 ve yüzde 11'lik bir oranla 60-69 yaş grubundakiler izledi.
Taciz mağdurlarının neredeyse tamamı 18 yaşından küçüktü. 18 yaşından küçük mağdurların oranı yüzde 88 idi. Mağdurların yüzde 12'si ise 19-29 yaş grubundaydı.
Tecavüz faillerinin biri çocuktu. Failler arasında ilk sırayı 30-39 yaş grubundaki erkekler aldı. Onları 19-29 yaş grubundakiler izledi. Tecavüz faillerinin yüzde 44'ü 30-39, yüzde 38'i 19-29 yaş grubundaydı. Onları yüzde 6'lık oranlarla 40-49, 70-79 ve 0-17 yaş grubundakiler izledi.
Tecavüz mağdurları arasında da ilk sırayı çocuklar aldı; mağdurların biri 80 yaşından büyüktü. Mağdurların yüzde 63'ü 18 yaşından küçük, yüzde 25'i 19-29 yaş grubundaydı. 40-49 ve 80-89 yaş grubundakilerin oranı ise toplamda 13'tü.
Nisanda yedi intihar, dokuz da intihar girişimi yaşandı. İntihar edenlerin yüzde 43'ü 18 yaşından küçüktü; ikisi 18 yaşındaydı, ikisi de 19-29 yaş grubundaydı.
İntihar girişiminde bulunanların altısı 19-29 yaş grubundaydı, ikisi 18 yaşından küçüktü, biri de 30-39 yaşları arasındaydı.
Geçtiğimiz ay bir erkek bebek ile 14 yaşlarında iki kız çocuğu da ölü bulundu.
Ayrılmak istemek de barışmak istemek de şiddete bahane
Nisanda erkekler kadınları yine çeşitli bahanelerle öldürdü, yaraladı; kadınlara ve çocuklara taciz ve tecavüzde bulundu.
Bir erkek üç aylık bebeğinin annesini "arkasından iş çevirdiğini düşündüğü için" öldürdü. Üç kadın "ayrılmak istediği"; ikisi "namus", biri de "yeniden evlenmeyi kabul etmediği" bahanesiyle öldürüldü.
Katillerin bahaneleri arasında ayrıca "kadının çocuklarının velayetini almak istemesi", "adalet sistemi yavaş işlediği için erkeğin boşanamamış olması", "erkeğin karısının kendisini aldattığından şüphelenmiş olması", "kadının çocuğunu göstermemesi" de vardı.
Bir erkek karısını neden öldürdüğünü soran gazetecilere "Böyle olması gerekiyordu", bir diğeri "çocuklarımla ve benimle ilgilenmiyordu" diye yanıt verdi. Bir erkek karısını "kendisine bakmadığı ve işlerini görmediği" bir başkası da "çocukları olmadığı" için öldürdüğünü söyledi.
Bir erkeğin kayınvalide ve kayınpederini öldürme gerekçesi ise kendisine borç para vermeyi kabul etmemiş olmalarıydı.
Nisanda 22 yaşındaki bir erkek, 19 yaşında iki çocuk annesi bir kadını öldürdükten sonra gazetelere "Platonik aşk yaşıyordu" diye yazıldı.
Yaralama ile sonuçlanan şiddet olaylarının gerekçeleri de çok benzerdi, fark kadınların bu olaylardan yaralı ya da ağır yaralı olarak kurtulmuş olmasıydı.
Geçtiğimiz ay bir erkek ailesinin evlenmelerine izin vermediği gerekçesiyle bir kadına tecavüz etti.
Şiddet ölüm ve ağır yaralama ile görünür oluyor
Önceki şiddet olaylarında olduğu gibi Nisanda da cinayet ve yaralama olaylarında görgü tanıklarının, mağdurların ya da faillerin sözleri, şiddetin ilk kez yaşanmadığını gösteriyordu. Ölüm ya da ağır yaralanma olayları ile yıllardır yaşanan şiddet görünür oldu.
Ekonomik, duygusal ve sözel şiddet ise yine her zamanki gibi satır aralarında gizli kaldı.
İstanbul'da iki yıl önce boşandığı eski karısını tornavidayla ağır yaralayan bir kişi savcılık talimatıyla serbest bırakıldı ancak basına yansıyan haberlerden sonra tutuklandı. Haberlere göre, kocasının saldırısından ağır yaralı kurtulan kadın, 2008 ve 2010'da polise başvurup eski kocasının kendisini ölümle tehdit ettiğini, şiddet uyguladığını ve can güvenliği bulunmadığını bildirmiş ancak saldırgan koca hakkında herhangi bir işlem yapılmamıştı.
Antalya'da eski kocasının "yeniden evlenmeyi kabul etmediği" bahanesiyle öldürdüğü A.Y.'nin de ölümünden önce eski kocasından şikayetçi olduğu, saldırgan kocanın "tehdit ve hakaret" suçlamasıyla polis tarafından arandığı ortaya çıktı.
Bursa'da komşusuna tecavüz ettiği iddiasıyla gözaltına alınan bir kişi tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı.
İzmir'de eski kocasının çocuk parkında, çocuklarının gözleri önünde bacaklarından vurduğu kadının annesi, "12 yıldır peşimizde, kurtulamadık, adalet nerede?" dedi.
Eskişehir'de üniversite öğrencisi bir kadına tacizde bulunduğu iddiasıyla gözaltına alınan bir kişi savcılık talimatıyla serbest bırakıldı.
İzmir'de bilgisayar öğretmeninin tacizini kamerayla belgeleyerek öğretmeninin tutuklanmasını sağlayan lise öğrencisinin daha önce okul yönetimine başvurduğu ancak yönetimin kız çocuğunu "öğretmenine iftira atmakla suçladığı" ortaya çıktı.
Ankara'da kendisine boşanma davası açan karısını evinin önünde bıçakla ağır yaralayan zanlının kızı, babasının daha önce kendisini de döner bıçağıyla yaraladığını ancak dört saat sonra serbest bırakıldığını belirtti; babalarından korunmak için savcılığa ve karakola dilekçe verdiklerini ancak savcının kendilerine "Herkese koruma verseydik Türkiye'de koruma kalmazdı" dediğini söyledi.
Bursa'da bir kız çocuğuna tecavüz ettikten sonra başka erkeklerle birlikte olmaya zorladıkları öne sürülen üç kardeş, tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı.
Zonguldak'da ilköğretim öğrencisi bir kız çocuğuna tecavüz ettikleri öne sürülen iki kişi, soruşturmanın tamamlanması sürecinde her gün İlçe Emniyet Müdürlüğü'nde imza atmaları kararlaştırılarak serbest bırakıldı.
Çorum'da başlık parası karşılığında 14 yaşında bir kız çocuğuyla imam nikahı kıydığı öne sürülen bir kişi, intihar girişiminde bulunan çocuğun ifadesi doğrultusunda gözaltına alındı ancak tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı.
Savunmalar "namus", "tahrik", "psikolojik sorunlar"
Nisanda taciz, tecavüz ve yaralama suçlarından yargılanan erkekler savunmalarında öldürdükleri ya da yaraladıkları kadınları kendilerini tahrik etmekle, ruhsal sorunları olmakla, "namussuzluk yapmakla" suçladı.
Adana'da sevgilisini bıçaklayarak öldüren bir sanık duruşmada müşteki aileyi tehdit etti, bir diğer cinayet sanığı korkutmak isterken yanlışlıkla öldürdüğü karısının ruhsal sorunları olduğunu, sürekli huzursuzluk çıkardığını ve sözleriyle kendisini tahrik ettiğini söyledi.
Ankara'da eski karısı Ayşe Paşalı'yı sokak ortasında bıçaklayarak öldüren İstikbal Yetkin'in avukatları, Paşalı'nın olay yerinde değil hastanede öldüğünü belirterek müvekkillerinin "yaralama sonucu ölüme sebebiyet vermek" suçundan hüküm kurulmasını istedi.
Antalya'da bir tecavüz sanığı kesin ve inandırıcı delil bulunamadığı için beraat etti. Bir diğer tecavüz sanığının avukatları, mağdurun "kendi isteğiyle cinsel ilişkiye girdiğini" öne sürdü.
Adana'da bir cinayet sanığı ablasını "namus" gerekçesiyle öldürdüğüne ancak "töre cinayeti işlemediğine" dair savunma yaptı. (BB)
