Şu ana kadar kesinleşen listelerde toplam 3735 milletvekili adayı bulunuyor. Bu milletvekili adaylarından 2982 erkek, 753'i kadın. Yani kadın adayların oranı yüzde 20. Meclise girebilecek olanların sayısı ise çok daha az.
En yüksek kadın aday oranı Özgürlük ve Dayanışma Partisi'nde (132 - 32.5); en az adaysa Milliyetçi Hareket Partisi'nde (35 aday - 6.36).
Kadın hareketinin adayları listelerde yok
Seçimde listelerde kadın hareketinin tanınan isimlerinden Seyhan Ekşioğlu, Nazik Işık, Selma Acuner yer almıyor.
bianet'in görüştüğü KA-DER Başkanı Hülya Gülbahar, "Kadın hareketi içinden aday olmuş bütün kadınları bu parti başkanları sözleşmişçesine çizdiler. Bu kadınlara bir mesaj gibi" diyor.
Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AKP) 550 milletvekili adayından 62'si, Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) 550 adayından 52'si, Genç Parti'nin 550 adayından 119'u, Özgürlük ve Dayanışma Partisi'nin (ÖDP) 405 adayından 132'si, Türkiye Komünist Partisi'nin (TKP) 550 adayından 154'ü, Emek Partisi'nin (EMEP) 139 adayından 42'si, Milliyetçi Hareket Partisi'nin (MHP) 550 adayından 35'i, henüz tam olarak belli olmayan aday listesinden Demokrat Parti'nin (DP) 381 adayından 55'i, ANAVATAN'ın 303 adayından 88'i kadın.
Kadın kotasına tüzüğünde yer veren fakat seçimlere bağımsız adaylarla giren Demokratik Toplum Partisi'nin (DTP) desteklediği kadın aday sayısı ise 62'de 14.
Artabilir ama hala az
2002'ye göre kadın aday sayısında AKP'de altı kat, CHP'de bir buçuk kat artış olsa da, listelerde seçilebilecek yerlerden gösterilen kadınlar hesaba katılınca meclise ancak 50-55 kadın vekilin girmesi bekleniyor.
Mecliste şu anda 24 kadın milletvekili var. Türkiye, dünyada kadın temsilinde sondan 167 ülke arasında 163'üncü sırada. Bu rakamın iki katıyla Türkiye'nin mecliste kadın temsili dünya sıralamasında en fazla üç ya da dört ülke değiştirecek.
Hülya Gülbahar, Türkiye'nin dünya listesinde yeni seçimlerin yapılmasıyla beraber yeniden eski sırasına dönebileceğine dikkat çekiyor.
225 koltuğumuz çalındı
Gülbahar, seçim listelerinin ortaya çıkmasıyla birlikte Türkiye'de kadın kotasının partilerin tüzüğüne girmesinin, kadının siyasette temsilini arttırmaya yeterli olmadığının anlaşıldığını söylüyor.
"Anayasal ya da yasal kota temsilinin şart olduğunu gördük" diyen Gülbahar, mecliste kadınların 275 koltuğuna sahip olması gerekirken en fazla 50 koltuk alabileceğini söyleyip ekliyor: "225 koltuğumuz erkekler tarafından bizden çalınmış durumda."
Kadınlar siyaset yapmak istediğini gösterdi
bianet'in görüştüğü KA-DER'den Selen Lermioğlu Yılmaz partilerin listelerde kadınların yeterince temsil edilmemesi konusunda "aday başvuruları yetersizdi" bahanesine sığınamayacağını söylüyor:
"Eğer varolan aday adayları değerlendirselerdi meclise yüzde 80 oranında kadınının girmesini sağlayabilirlerdi. Oysa bu listelere aldıkları oran yüzde 13.Erkekler koltukları kadınlara bırakmıyor."
Gülbahar ve Yılmaz, yaratılan iyimserlik havasına rağmen, kadınların gereken yeri almadığı görüşünde hemfikir. (AÖ/EÜ)