Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Cuma, akşam saatlerinde Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile bir araya geldi.
Erdoğan dört yıl aranın ardından Almanya'ya ilk ziyaretinde öğleden sonra Berlin-Brandenburg Havaalanı'na inmiş ve Almanya Cumhurbaşkanı Walter Steinmeier ile kısa görüşmesinin ardından Başbakanlığa geçmişti.
Scholz ve Erdoğan kameraların önünde
Tagesspiegel'in haberine göre, iki lider Başbakanlıkta basın mensuplarına birlikte açıklama yaptılar. Olaf Scholz Hamas'ın barbar saldırılarını "kesinlikle kınadığını" vurgulayarak, İsrail'in varolma hakkının tartışılamaz olduğunu dile getirdi. Scholz, "Ülkemizde antisemitizme yer yok" dedi ve İsrail'in uluslararası hukukun güvencesinde kendisini savunma hakkı olduğunu dile getirirken aynı zamanda, her yaşamın eşit değer taşıdığını söyledi ve "Gazze'deki Filistin sivil nüfusunun çektiği acı bizi üzüyor" dedi.
Scholz Almanya'nın, bu nedenle Gazze'ye en büyük insani yardım bağışçıları arasında olduğunu belirtti. Bununla birlikte Orta Doğu'daki çatışma konusunda kimi zaman "çok farklı görüşlerin olduğunu" ifade ederek "özellikle zor anlarda doğrudan konuşmaya ihtiyacımız var" dedi.
Scholz öte yandan Türkiye'nin Ukrayna ile buğday anlaşmasına varılmasındaki rolünü övdü. İki ülke liderleri olarak Avrupa-Türkiye ilişkilerini, ticaret ve düzensiz göçü de görüşmelerde ele almak istediklerini belirtti.
Scholz ve Erdoğan'ın akşam yemeğinin başlıca konuları arasında Türkiye'de cezaevindeki Almanya yurttaşlarının geleceği, göç anlaşmasının yeniden canlandırılması, Stockholm'ün NATO'ya girişi önündeki engeli aşmak üzere Erdoğan'ın talep ettiği yeni bir AB perspektifi, olacak.
Erdoğan'dan söylem kontrolü
Erdoğan Scholz ile bir arada önüne çıktığı Almanya medyasının sorularına karşın, son günlerdeki İsrail karşıtı çıkışlarını Almanya Başbakanlığı'nda aynı şiddette yinelemedi. Söylemi büyük ölçüde kontollüydü.
Anadolu Ajansı'nın haberine göre Erdoğan, İsrail'i "soykırımcılık" ile suçlamasa ve Hamas'ı övmese de İsrail'e yönelik olumsuz tavrını saklamadı. "Şu anda İsrail'in nükleer silahı var mı? Var ama bunu İsrail'e sorarsanız 'var' demez. Çünkü onlar yalanı çok iyi kullanırlar." dedi.
Tagesspiegel'in haberine göre de Erdoğan uluslararası medyanın Filistin'deki çatışmayı kapsayışını eleştirdi: "7 Ekim, başlangıç olarak gösteriliyor ve sonraki olaylar daha az gösteriliyor. 13 bin kişiden bahsediyoruz, yaşlılar ve çocuklar dahil, öldürülen," dedi. "Artık neredeyse Gazze denilebilecek bir yer kalmadı, her taraf yerle yeksan oldu." dedi.
Erdoğan: "Biz holokost sürecinden geçmedik kimseye borcumuz yok"
AA'ya göre Erdoğan, "Eğer elimiz, kolumuz, dilimiz bağlı kalırsak, hesabını tarihe veremeyiz. Borçluluk psikolojisi içerisinde İsrail-Filistin savaşını değerlendirmemek gerekir." şeklinde konuştu. Tagesspiegel de Erdoğan'ın "Holokost sürecinden geçmedik ve kimseye bir şey borçlu değiliz" dediğini aktardı. Gazete Erdoğan, başbakanlığı döneminde de antisemitizme karşı güçlü bir kampanya yürüttüğünü iddia etttiğini yazdı.
Erdoğan, İsrail'in nükleer silahları bahsini açarak Hamas ve İsrail'in silah ve askeri yetenekler açısından karşılaştırılamayacağını söyledi. İsrail'in, her ikisi de Tevrat'ta yasak olmasına rağmen yerleşim yerlerini ve hastaneleri, yok ettiğini dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözü Türkiye-Almanya işbirliğine getirerek "İnsani ateşkesi, Almanya-Türkiye birlikte sağlayabilirsek, özellikle bu ateş çemberinden bölgeyi kurtarma imkanını yakalarız." dedikten sonra "Almanya ile savunma sanayisi işbirliğimizin engelsiz şekilde yürütülmesi[nin] müşterek menfaatimize [olduğunu]" ifade etti.
Erdoğan, "Orta Doğu'da adil ve kalıcı barışın temini için herkesin elini taşın altına koyması gerektiğini düşün[düğünü]" söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "İsrail-Filistin çatışmalarına ilişkin, "Yaşananlar 1967 sınırları temelinde iki devletli çözümün artık kaçınılmaz olduğunu bir kez daha bizlere göstermiştir." şeklinde konuştu. "(Gazze'de) Hepimizin önceliği ateşkesin ve insani yardımların engelsiz akışının sağlanmasıdır." dedi.
AB üyeliği konusu
Erdoğan, "Türkiye 52 senedir AB kapısında bekletilmektedir" dedi ve "Vize serbestisi sağlanıncaya kadar vize süreçlerinin kolaylaştırılmasını ele alaca[klarını]" açıkldı.
Erdoğan, Eurofighter uçaklarıyla iligili bir soruya, "Almanya verir veya vermez, dünyada savaş uçaklarını üreten sadece Almanya mı? Birçok yerden bunların çalışmasını yaparız, temin ederiz." diye karşılık verdi.
İş görüşmesi
Erdoğan, ortak basın toplantısının ardından Scholz ile baş başa görüştü. Erdoğan ve Scholz daha sonra heyetler arası çalışma yemeğine katıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'a, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Zafer Sırakaya, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun ve Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Büyükelçi Akif Çağatay Kılıç eşlik etti.
(AEK)
